Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Wojny w Zatoce Perskiej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje przyczyny wybuchu pierwszej i drugiej wojny w Zatoce Perskiej;

• tłumaczy, dlaczego Stany Zjednoczone podczas pierwszego konfliktu występowały z ramienia ONZ, a podczas drugiego nie starały się o taki mandat;

• wymienia najważniejszych uczestników pierwszej i drugiej koalicji antyirackiej;

• wyjaśnia przyczyny udziału wojsk polskich w interwencji w Iraku;

• tłumaczy znaczenie takich pojęć jak m.in. operacja „Pustynna burza” i „Pustynna tarcza”, pierwsza i druga koalicja antyiracka.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Wojny w Zatoce Perskiej”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Dwójka chętnych lub wybranych uczniów (mogą być rownież dwie grupy liczące maksymalnie po trzy osoby) przygotowuje prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”. Pierwszy z uczniów (lub pierwsza grupa) skupia się na pierwszej wojnie w Zatoce Perskiej, drugi uczeń (albo druga grupa) – na drugiej wojnie.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla temat lekcji, określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania związane z tematem lekcji. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z zakresem zajęć? W ten sposób formułują obowiązujące ich kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranym osobom zaprezentowanie ich prac przed resztą klasy. Po prezentacjach uczniowie krótko o nich dyskutują, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje.

2. Praca z multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel odtwarza pierwszy film, a następnie prosi wybranego ucznia, aby przeczytał polecenie 2: „Wyjaśnij, jakie było znaczenie wojny iracko‑irańskiej dla późniejszej agresji Iraku na Kuwejt”. Poleca uczniom, aby podzielili się na czteroosobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie 3.

3. Praca z mapą interaktywną. Prowadzący prosi, aby uczniowie zapoznali się z mapami przedstawiającymi państwa uczestniczące w pierwszej oraz drugiej wojnie w Zatoce Perskiej. Uczniowie, pracując tym razem w parach, wykonują polecenie 2: opisują, w jaki sposób sytuacja wewnętrzna w Stanach Zjednoczonych oraz Iraku przyczyniła się do wybuchu drugiej wojny w Zatoce Perskiej. Po ustalonym czasie wybrana para przedstawia odpowiedź.

4. Nauczyciel, nawiązując do polecenia 3 dołączonego do mapy, zadaje uczniom pytanie: Które państwa wzięły udział w drugiej wojnie w Zatoce Perskiej i które wysłały najwięcej żołnierzy? Dlaczego poszczególne kraje przystąpiły do wojny? Uczniowie przedstawiają swoje argumenty, odnoszą się do argumentów koleżanek i kolegów. Na koniec jedna osoba podsumowuje dyskusję.

Faza podsumowująca:

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 1, 2 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

M.M. Dziekan, Historia Iraku, Warszawa 2002.

Ł. Smalec, Dwie wojny z Irakiem. Źródła, przyczyny, preteksty, przygotowanie, skutki, Warszawa 2012.

M. Leśniewski, Pustynna Burza. Wojna w Zatoce Perskiej 1990–1991, w: Zarys dziejów Afryki i Azji. Historia konfliktów, pod red. A. Bartnickiego, Warszawa 1996.

Wskazówki metodyczne:

Zarówno mapa internetowa, jak i filmy mogą być wykorzystane w lekcji omawiającej świat po zakończeniu zimnej wojny i mocarstwową rolę Stanów Zjednoczonych.