Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Stany Zjednoczone – rozwój i problemy w latach 1787–1853

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia przyczyny różnic między stanami północnymi i południowymi Ameryki;

• omawia rozwój terytorialny Stanów Zjednoczonych;

• tłumaczy, jaka była geneza doktryny Monroego, i przedstawia jej główne założenia.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Stany Zjednoczone – rozwój i problemy w latach 1787–1853”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Mapa interaktywna” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie prezentacji w oparciu o informacje zawarte w sekcji „Przeczytaj”, aby w fazie wstępnej mogli przedstawić ją na forum klasy.

Faza wstępna:

1. Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Wyświetla na tablicy temat lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Poleca uczniom, aby zgłaszali swoje propozycje pytań do wspomnianego tematu (będą to obowiązujące ich kryteria sukcesu). Jedna osoba może zapisywać je na tablicy. Gdy uczniowie wyczerpią swoje pomysły, a pozostały jeszcze jakieś ważne kwestie do poruszenia, nauczyciel uzupełnia informacje.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko o niej dyskutują, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje.

2. Praca z pierwszym multimedium („Mapa interaktywna”). Uczniowie zapoznali się z mapą przed zajęciami, więc w tej części lekcji nauczyciel prosi, aby w parach wykonali polecenie 2: „Wymień najważniejsze metody aneksji terytorialnych USA od uzyskania przez nie niepodległości do końca XIX wieku”.

3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). nauczyciel odtwarza pierwszy z filmów i prosi, aby uczniowie – nadal pracując w parach – wykonali polecenie 2, tj. wyjaśnili problemy Stanów Zjednoczonych, które wynikały z różnic gospodarczych między poszczególnymi częściami kraju. Po ustalonym czasie wybrana dwójka uczniów przedstawia propozycję odpowiedzi, pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. W podobny sposób uczniowie wykonują polecenie 3: analizują kwestię istnienia niewolnictwa i jego zwalczania przez część społeczeństwa Stanów Zjednoczonych.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania lekcji „Stany Zjednoczone – rozwój i problemy w latach 1787–1853” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że… Co było dla mnie łatwe… Czego się nauczyłam/nauczyłem… Co sprawiało mi trudność…

2. Na zakończenie nauczyciel omawia przebieg zajęć, ocenia przedstawioną prezentację, a także pracę grup uczniowskich.

Praca domowa:

1. Zapoznaj się z drugim z filmów z sekcji „Film + Sprawdź się” i wykonaj dołączone do niego polecenia.

Materiały pomocnicze:

R. Harvey, Libertadores. Bohaterowie Ameryki Łacińskiej, tłum. B. Kluczykowska‑Sienkiewicz, Warszawa 2004.

Encyklopedia PWN. Historia. Wiek XIX i XX, Warszawa 2002.

J. Lepore, My, naród. Nowa historia Stanów Zjednoczonych, tłum. J. Szkudliński, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2020.

H. Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. A. Wojtasik, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2016.

D. McCullough, Pionierzy. Ludzie, którzy zbudowali Amerykę, tłum. M. Gądek, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2020.

Wskazówki metodyczne:

Informacje zawarte w mapie oraz filmie mogą być wykorzystane zarówno w lekcjach związanych z zagadnieniem wojny secesyjnej, jak i przy omawianiu roli Stanów Zjednoczonych w XX wieku.