SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Gdzie znajdują swoje zastosowanie rośliny przemysłowe?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa II

X. Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo: czynniki rozwoju rolnictwa, struktura użytków rolnych, obszary upraw i chów zwierząt, zrównoważona gospodarka leśna, rybactwo (morskie i śródlądowe, akwakultura).

Uczeń:

3) wyjaśnia zasięg geograficzny głównych upraw i chowu zwierząt na świecie.

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Uczeń:

• wymienia i kategoryzuje rośliny przemysłowe,

• proponuje przykłady zastosowania różnych roślin przemysłowych,

• porównuje zastosowanie roślin przemysłowych należących do tych samych kategorii.

Strategie: odwrócona klasa

Metody nauczania: dyskusja, praca z e‑materiałem, Pecha Kucha

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach (lub grupach), praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub/i tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

• Falkowski J., Kostrowicki J., Geografia rolnictwa świata, PWN, Warszawa 2005.

• Fierla I. (red.), Geografia gospodarcza świata, PWE, Warszawa 2005.

• Grzebisz W., Szramka H., Wielka Encyklopedia Geografii Świata. Tom XI. Rolnictwo i leśnictwo, Wyd. Kurpisz, Poznań 1998.

PRZEBIEG LEKCJI

Kilka lekcji wcześniej nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie prezentacji na temat wykorzystania roślin przemysłowych. W parach (lub w większych grupach - w zależności od liczebności klasy) mają oni za zadanie zebrać informacje na temat wykorzystania różnych roślin przemysłowych (każda para lub większa grupa na temat jednej z nich): trzciny cukrowej, buraka cukrowego, rzepaku, soi, słonecznika, oliwki, bawełny, lnu, konopi. Nauczyciel proponuje skorzystać z niniejszego e‑materiału, pozycji literaturowych zamieszczonych wyżej lub z innych źródeł informacji geograficznej. Zaleca on metodę Pecha Kucha. Prosi uczniów, żeby dana prezentacja składała się maksymalnie z 10 slajdów. Omówienie każdego slajdu powinno zająć nie więcej niż 15 sekund. Na slajdzie ma być jak najmniej tekstu - głównie ryciny, ewentualnie krótkie hasła.

• Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie stanu klasy, sprawdzenie obecności).

• Sprawdzenie ewentualnego zadania domowego.

• Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat przykładów roślin przemysłowych. W tym celu nauczyciel może posłużyć się wstępem do e‑materiału oraz początkowym fragmentem bloku głównego obrazującym schemat podziału roślin przemysłowych. Wyświetla te fragmenty na tablicy interaktywnej i krótko komentuje.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna:

• Nauczyciel prosi grupy o przedstawienie swoich prezentacji. Decyduje on o ich kolejności. Po wystąpieniu danej grupy następuje czas na pytania i ewentualne komentarze pozostałych uczniów. Zadaniem tej grupy jest odpowiadanie na pytania swoich kolegów i koleżanek. W miarę potrzeby, pytania do grupy zadaje też nauczyciel. Wyjaśnia on też kwestie niezrozumiałe.

• Po prezentacjach następuje dyskusja na temat wystąpień i roślin przemysłowych mających najszersze zastosowanie.

• W następnym etapie lekcji nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku ćwiczeń interaktywnych. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują ćwiczenia od 1 do 6.

• Ćwiczenie 7 i 8 uczniowie mogą wykonać samodzielnie, korzystając z tabletów (lub komputerów) z dostępem do internetu. Nauczyciel może również udostępnić im literaturę (na przykład podaną wyżej). Po zakończonej pracy chętni uczniowie dzielą się swoimi odpowiedziami na forum klasy. Następuje wymiana informacji między uczniami. W tym celu mogą zapisywać oni swoje pomysły na tablicy w formie schematów.

Faza podsumowująca:

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez wyświetlenie multimedium bazowego na tablicy interaktywnej.

• Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.

• Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

Praca domowa:

• Nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie informacji na temat jeszcze jednej rośliny przemysłowej, której zastosowania nie omawiali na lekcji. W tym celu zaleca zapoznać się z literaturą zamieszczoną wyżej oraz innymi źródłami informacji geograficznej. Przykłady wykorzystania tej rośliny uczniowie mają przedstawić w zeszytach za pomocą schematu.

• Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended‑learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: multimedium bazowe może być wyświetlone i przeanalizowane w fazie podsumowującej lekcji, jak również nauczyciel może poprosić uczniów o wcześniejsze zapoznanie się z nią w domu.