Autor: Anna Juwan

Temat: Tkanki miękiszowe

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Scharakteryzujesz tkankę miękiszową.

• Omówisz podział tkanki miękiszowej ze względu na pełnione funkcje.

• Przedstawisz budowę i funkcje miękiszów: zasadniczego, asymilacyjnego, spichrzowego i powietrznego.

• Wykażesz związek między budową komórek danego miękiszu a funkcją, którą pełni.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• mapa myśli;

• ćwiczenia interaktywne;

• analiza grafiki interaktywnej;

• gra dydaktyczna.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla cele zajęć z sekcji „Wprowadzenie”, a następnie wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Odwołanie do wcześniejszej wiedzy. Nauczyciel prosi o przypomnienie podziału tkanek roślinnych. Pyta uczniów: „Jak zaklasyfikujemy tkankę miękiszową ze względu na budowę i funkcję, a jak ze względu na pochodzenie?” .

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Przedstawiają propozycje pytań nauczycielowi, który w razie potrzeby odrzuca niektóre z nich lub proponuje nowe (np. by się nie powtarzały). Uczniowie wybierają 25 pytań, które zostają umieszczone w urnie. Następnie dzielą się na 5 grup, losują 5 pytań z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność odpowiedzi.

2. Praca z multimedium („Grafika interaktywna”). Nauczyciel wyświetla grafikę interaktywną i wspólnie z uczniami dokonuje jej analizy. Uczniowie indywidualnie wykonują polecenie nr 1: tworzą mapę myśli. Po wyznaczonym czasie nauczyciel wyświetla wybrane mapy i ocenia ich poprawność: wskazuje błędy, uzupełnia brakujące informacje. Następnie nauczyciel prosi podopiecznych, by pracując w parach, wykazali związek między budową komórek danego miękiszu a funkcją, którą pełni (Polecenie 2). Uczniowie konsultują swoje rozwiązania z inną, najbliżej siedzącą parą.

3. Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie nr 7 („Udowodnij, że obecność miękiszu powietrznego stanowi przystosowanie do życia w środowisku wodnym. W odpowiedzi uwzględnij funkcje tej tkanki.”) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie w 4‑osobowych grupach omawiają prawidłowe rozwiązanie. Po upływie wyznaczonego czasu wskazany przez nauczyciela przedstawiciel grupy prezentuje odpowiedź wraz z jej uzasadnieniem. Klasa ustosunkowuje się do niej. Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej.

4. Uczniowie w 4‑osobowych grupach wykonują ćwiczenie nr 8 („Podaj pełne nazwy tkanek oznaczonych na schemacie literami A i B oraz wykaż związek między budową i organizacją tych tkanek a środowiskiem życia oleandra pospolitego (Nerium oleander)”, a po upływie wyznaczonego czasu dzielą się swoimi odpowiedziami na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 5 (w którym mają za zadanie przyporządkować opis tkanki miękiszowej do odpowiedniej nazwy) z sekcji „Sprawdź się”. Chętne osoby prezentują swoją odpowiedź.

2. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W tym kontekście podsumowuje omówione zagadnienia.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia od 1 do 4 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• Neil A. Campbell i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.

• „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Dodatkowe wskazówki metodyczne:

• Multimedium zamieszczone w sekcji „Grafika interaktywna” można wykorzystać w fazie wstępnej zajęć, w celu wzbudzenia zaciekawienia uczniów.