Autorka: Dorota Czarny

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Inne organy ochrony prawa

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

IV. Prawa człowieka i ich ochrona.

Uczeń:

2) przedstawia sądowe środki ochrony praw i wolności w Rzeczypospolitej Polskiej oraz sposób działania Rzecznika Praw Obywatelskich; pisze skargę do Rzecznika Praw Obywatelskich (według wzoru dostępnego na stronie internetowej); wykazuje znaczenie skargi konstytucyjnej.

V. Prawo w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

12) wskazuje, do jakich organów i instytucji można się zwrócić w Rzeczypospolitej Polskiej o pomoc prawną w konkretnych sytuacjach; przedstawia zadania notariuszy, radców prawnych, adwokatów;

13) wyjaśnia, jak można korzystać w Rzeczypospolitej Polskiej z dokumentacji gromadzonej w urzędach (ze szczególnym uwzględnieniem e‑administracji) i archiwach oraz jakie sprawy można dzięki temu załatwić; pisze wniosek o udzielenie informacji publicznej.

Zakres rozszerzony

III. Struktura społeczna i problemy społeczne.

Uczeń:

7) charakteryzuje wybrany problem życia społecznego w Rzeczypospolitej Polskiej; rozważa różne możliwości jego rozwiązania.

IX. Sprawowanie władzy w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

16) przedstawia zadania poszczególnych instytucji ze sfery bezpieczeństwa wewnętrznego w Rzeczypospolitej Polskiej;

17) charakteryzuje politykę bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej (cele w zakresie bezpieczeństwa, potencjał strategiczny, środowisko bezpieczeństwa, koncepcja działań i przygotowań strategicznych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje najważniejsze funkcje organów ochrony prawa;

• analizuje typy poleceń do ćwiczeń dotyczących organów ochrony prawa;

• ocenia swoją wiedzę, wykonując zestaw ćwiczeń.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• mapa myśli;

• analiza tekstów źródłowych;

• wędrujące plakaty;

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• flipcharty i markery.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

1. Uczniowie mają za zadanie zapoznać się z e‑materiałem dotyczącym innych organów ochrony prawa w celu aktywnego uczestnictwa w lekcji podsumowującej.

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Uczniowie przygotowują wspólnie mapę myśli zawierającą organy ochrony prawa.

Faza realizacyjna

1. Podział klasy na sześć grup. Zespoły otrzymują arkusze flipcharta i markery. Każda grupa opracowuje plakat zgodnie z przydzielonym zagadnieniem:

Grupa 1 i 4 – prokuratura;

Grupa 2 i 5 – policja;

Grupa 3 i 6 – IPN.

Uczniowie korzystają z sekcji „Przeczytaj”, „Schemat”, materiałów źródłowych do ćwiczeń oraz innych dostępnych źródeł.

2. Po wyznaczonym czasie grupy przekazują swoje plakaty zespołom po prawej stronie (zgodnie z ruchem wskazówek zegara – tworząc dwa koła). Każda grupa zapoznaje się z treścią plakatu i nanosi swoje opinie, spostrzeżenia i uwagi – w tym celu zapisuje je innym kolorem niż grupa wcześniejsza. Plakaty krążą po klasie, aż wrócą do pierwotnej grupy.

3. Następnie grupy, które opracowywały to samo zagadnienie, łączą się i na podstawie wszystkich zawartych informacji na plakatach weryfikują i uzupełniają najistotniejsze informacje, przygotowując ostateczny plakat.

4. Poszczególne grupy zawieszają plakaty na przygotowanym miejscu (tablica – mapa mentalna), a reprezentanci zespołów omawiają materiały.

5. Dyskusja. Na podstawie poznanych materiałów uczniowie odpowiadają na pytanie: „Jakie są według ciebie najważniejsze zadania poszczególnych organów prawa?”.

6. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenia wskazane przez nauczyciela, a następnie wspólnie omawiają odpowiedzi.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel poleca, aby jako podsumowanie lekcji wszyscy zapisali na kartce po trzy pytania. Na umówiony znak uczniowie przekazują kartkę z pytaniami osobie z prawej strony. Głównym zadaniem jest odpowiedzenie na pytania w formie notatki w zeszycie. Wyznaczone osoby odczytują pytania i propozycje odpowiedzi.

2. Osoby angażujące się w czasie lekcji zostają ocenione.

Praca domowa:

Wykonaj samodzielnie pozostałe ćwiczenia z e‑materiału.

Materiały pomocnicze:

CBOS, Oceny działalności instytucji publicznych, „Komunikat z badań CBOS”, 38/2020, cbos.pl.

CBOS, Które zawody poważamy?, „Komunikat z badań CBOS”, 157/2019, cbos.pl.

Oddziałowa Komisja w Gdańsku, Śledztwa zakończone skierowaniem aktu oskarżenia, ipn.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Zasoby multimedium mogą być wykorzystane do przeprowadzenia lekcji odwróconej.