Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Początek reformacji. Wystąpienie Marcina Lutra

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• omawia sytuację w Kościele katolickim na początku XVI w.

• wymienia przyczyny reformacji.

• charakteryzuje założenia odnowy Kościoła przedstawione przez Marcina Lutra w jego tezach.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie przez nauczyciela tematu i celów zajęć, omówienie planowanego przebiegu zajęć.

2. Przejście do wspólnego ustalenia kryteriów sukcesu. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji? Wybrana osoba może je zapisywać na tablicy.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu dotyczącego początków reformacji. Uwaga: każde z pytań powinno mieć formułę otwartą, rozpoczynać się od słowa „dlaczego”, ale także „gdzie”, „kiedy”, „jak”. Uczniowie spacerują po klasie i na umówiony dźwięk znajdują kogoś do pary, następnie zadają pytania sformułowane podczas czytania tekstu i na nie odpowiadają.

2. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Uczniowie pracują w parach. Oglądają film, a następnie analizują treść polecenia nr 2: „Opisz sytuację w Kościele katolickim na początku XVI w.”. Dyskutują i zapisują wnioski. Wybrane grupy omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy. W podobny sposób wykonują też polecenie nr 3.

3. Praca z pierwszym multimedium („Audiobook”). Nauczyciel odtwarza nagranie, a następnie czyta treść ćwiczenia nr 2 „Porównaj ton i wymowę przytoczonych tu fragmentów konfesji augsburskiej oraz listu Marcina Lutra do szlachty niemieckiej. Wskaż elementy świadczące o dostosowaniu obu tekstów do okoliczności ich powstania i adresatów” i prosi uczniów, aby w parach przygotowali rozwiązanie. Wybrana para prezentuje swoją propozycję odpowiedzi, pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej, nauczyciel w razie potrzeby koryguje ją lub uzupełnia.

4. Prowadzący prosi, aby uczniowie wykonali indywidualnie polecenie nr 4 – Wskazali fragmenty konfesji augsburskiej, w których ujawnia się potrójna zasada teologiczna reformacji: „tylko wiara, tylko łaska, tylko Pismo”.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli na temat: „Początek reformacji. Wystąpienie Marcina Lutra”. Następnie wskazany uczeń podsumowuje lekcję.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów.

Praca domowa:

1. Opracuj podsumowanie tematu „Początek reformacji. Wystąpienie Marcina Lutra” w formie pytań do krzyżówki.

2. Wykonaj ćwiczenia nr 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Teksty źródłowe do nauki historii w szkole. Reformacja, oprac. L. Szucki, J. Tazbir, Warszawa 1960.

Katechizm Mniejszy i Większy Marcina Lutra, Warszawa 1959.

S. Cynarski, Historia powszechna 1500–1648. Wybór tekstów źródłowych, Kraków 1981.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z filmem oraz audiobookiem, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.