Dla nauczyciela

Imię i nazwisko autora: Katarzyna Walkowska

Przedmiot: język obcy nowożytny (język niemiecki)

Temat zajęć: Als ich ein Kind war .../Kiedy byłam/byłem dzieckiem...

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, zakres podstawowy, poziom językowy B1+

Cele ogólne lekcji:

Umiejętność wyrażania uczuć oraz swoich preferencji odnośnie miejsc kojarzonych z dzieciństwem.

Umiejętność opowiadania oraz wyrażania opinii na temat przywilejów i obowiązków z dzieciństwa.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania, osobisty system wartości, autorytety);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
9) prosi o radę i udziela rady;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • opowiada o swoich obowiązkach i przywilejach z dzieciństwa;

  • wyraża opinię na temat miejsca kojarzącego mu się z dzieciństwem;

  • udziela rad dotyczących obowiązków domowych.

Cele motywacyjne:

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności.

Strategie uczenia się:

  • strategie kognitywne;

  • strategie kompensacyjne;

  • strategie społeczne.

Metody/techniki nauczania:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca: pogadanka, opis, wyjaśnianie;

  • problemowa: film;

  • aktywizująca: burza mózgów;

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca grupowa,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • karty metaforyczne,

  • tekst źródłowy,

  • zdjęcia z filmu,

  • zdjęcia uczniów z dzieciństwa,

  • multimedium (film),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu i pyta: Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat sentymentalnych wędrówek do przeszłości.

  • Nauczyciel prosi uczniów o podanie znanych słów, które kojarzą im się ze słowem Kindheit.

  • Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję na temat wspomnień z dzieciństwa, obowiązków i przywilejów, które kojarzą się z dzieciństwem.

b) Faza realizacyjna

  • Nauczyciel rozkłada na podłodze karty metaforyczne i prosi uczniów, aby każdy z nich, nawiązując do wybranej karty, opowiedział coś o swoim dzieciństwie. Po  wypowiedziach uczniowie łączą się w grupy trzyosobowe, tworząc krótką, wymyśloną historię ze dzieciństwa. Wykorzystują informacje, których udzielili wcześniej w związku z wybraną kartą. Grupy prezentują historię na forum klasy, otrzymują od nauczyciela informację zwrotną dotyczącą poprawności wypowiedzi.

  • Uczniowie czytają tekst, starając się zrozumieć jego treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku.

  • Uczniowie:

    • określają główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;

    • określają intencje, nastawienie i postawy nadawcy/autora tekstu;

    • znajdują w tekście określone informacje;

    • wyciągają wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście.

  • Uczniowie utrwalają konstrukcję gramatyczną – czasowniki w czasie Präteritum.

  • Nauczyciel przygotowuje kilka zdjęć w formie zrzutu ekranu z filmu, prezentuje je uczniom, którzy snują domysły oraz wypowiadają się na temat, o czym jest film, kto jest głównym bohaterem, kto występuje w filmie itp.

  • Uczniowie:

    • szukają określonych informacji w filmie;

    • uzupełniają luki w zdaniach na podstawie informacji zawartych w multimedium.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie opowiadają o przywilejach i obowiązkach z dzieciństwa.

Praca domowa

Uczniowie wcielają się w rolę redaktorów w czasopiśmie dla dzieci i młodzieży, udzielają rad (sekcja Sprawdź się, Aufgabe 8).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

  • przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa; uczniowie przygotowują kilka zdjęć ze swojego dzieciństwa, opisują wydarzenia, momenty uwiecznione na zdjęciach;

  • w trakcie lekcji: uczniowie na podstawie przygotowanych i opisanych zdjęć próbują odgadnąć, do kogo należą, jakich wydarzeń dotyczą, zadają pytania osobie znajdującej się na zdjęciu, dotyczące jej dzieciństwa;

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu; uczniowie przeprowadzają wywiad ze starszym członkiem rodziny: babcią, dziadkiem, reprezentantem innego pokolenia, zadają pytania dotyczące dzieciństwa danej osoby, jak wyglądało ich dzieciństwo, szkoła, czas wolny, obowiązki domowe. Uczniowie przygotowują podsumowanie wywiadu, prezentują daną osobę na następnych zajęciach, można również przygotować opis w formie nagrania.

Słownik