Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Magdalena Filewicz
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Jaka to rzeka?
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III
Podstawa programowa
XIV. Regionalne zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Polski: podział na regiony fizycznogeograficzne, budowa geologiczna i zasoby surowcowe, ukształtowanie powierzchni, sieć wodna, warunki klimatyczne, formy ochrony przyrody, stan środowiska przyrodniczego.
Uczeń:
7) identyfikuje cechy sieci rzecznej Polski oraz na podstawie źródeł informacji weryfikuje hipotezy dotyczące perspektyw rozwoju żeglugi rzecznej w Polsce.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wymienia i wskazuje na mapie Polski główne rzeki,
wskazuje granice dorzeczy głównych rzek Polski,
charakteryzuje sieć wodną Polski.
Strategie nauczania: asocjacyjna, emocjonalna
Metody i techniki nauczania: blended learning, gamifikacji/grywalizacja
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, rzutnik, atlasy geograficzne, mapa fizyczna Polski
Materiały pomocnicze
Bajkiewicz‑Grabowska E., Mikulski Z., Hydrologia ogólna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
Richling A., Ostaszewska K. (red.), Geografia fizyczna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Czynności wstępne (powitanie, sprawdzenie obecności, sprawdzenie pracy domowej).
Przedstawienie celów lekcji.
Wprowadzenie do tematu zajęć. Uczniowie przypominają podstawowe pojęcia związane z tematyką lekcji (rzeka, rzeka główna, dopływ, źródło, dorzecze, zlewisko, dział wód).
Faza realizacyjna
Nauczyciel przedstawia uczniom fragment „Przeczytaj” e‑materiału. W krótkim wykładzie wyjaśnia, jaki przebieg mają polskie rzeki, do jakich zlewisk należą. Charakteryzuje też dwie najdłuższe rzeki w Polsce. Charakterystykę można wykonać np. na podstawie tzw. wizytówki rzeki.
Według tabeli zamieszczonej w e‑materiale uczniowie wskazują na mapie najdłuższe rzeki Polski.
Następnie nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Uczniowie przystępują do grania w grę edukacyjną zamieszczoną w e‑materiale. Rozwiązują zawarte w grze zadania, przechodząc przez kolejne etapy. Nauczyciel czuwa nad pracą uczniów.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie najważniejszych treści omawianych podczas zajęć poprzez rozwiązanie ćwiczeń zawartych w e‑materiale.
Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.
Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.
Praca domowa
Praca pisemna: Scharakteryzuj wybraną rzekę z Twojego regionu.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Gra edukacyjna może zostać wykorzystana podczas zajęć dotyczących zróżnicowania sieci rzecznej (zakres podstawowy: IV. 4).