Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.4.6.1

Imię i nazwisko autora: Lena Wilkiewicz

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Gemeinsames Essen tut uns gut/Wspólne jedzenie nam sprzyja

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa IV, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji: Umiejętność wypowiadania się na temat jedzenia ze szczególnym uwzględnieniem roli wspólnego spożywania posiłków.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy);
6) żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, nawyki żywieniowe – w tym diety, lokale gastronomiczne);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
8) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
8) odróżnia informacje o faktach od opinii;
9) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
11) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  1. kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  2. kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

  3. kompetencje cyfrowe,

  4. kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • opisuje współczesne nawyki żywieniowe;

  • wyjaśnia przyczyny zmiany nawyków żywieniowych;

  • zbiera argumenty przemawiające za wspólnymi posiłkami.

Cele motywacyjne:

  • dostrzega powiązania między nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • ma możliwość decydowania o swojej gotowości do mówienia;

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach;

  • sam decyduje, jak rozwiązać problem i udzielić wyjaśnień;

  • sam decyduje, o czym będzie mówił podczas lekcji;

  • sam decyduje, o czym będzie pisał podczas lekcji;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • uczy się sztuki przemawiania i argumentowania;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność.

Strategie uczenia się:

  • używanie obrazu i dźwięku (wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, wykorzystywanie skojarzeń wzrokowych, tworzenie ilustracji);

  • ćwiczenie (tworzenie różnych kombinacji zdań, łączenie zdań ze sobą);

  • rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. tworzenie nowych wyrazów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy.

Metody i formy nauczania:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca: pogadanka, opis, praca ze źródłem drukowanym, wyjaśnienie;

  • aktywizująca: odgrywanie scenek (wcielanie się w inną postać), gry dydaktyczne, burza mózgów;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca grupowa,

  • praca w parach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer, np. laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium: plik audio,

  • zestaw zadań interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel poleca uczniom, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu. Zachęca ich do przesłania swoich skojarzeń w formie haseł za pośrednictwem telefonów komórkowych. Zebrane hasła posłużą jako impuls do zastanowienia się nad zagadnieniem: Jakie znaczenie ma wspólne spożywanie posiłków?

  • Uczniowie zastanawiają się przez krótką chwilę sami nad tym pytaniem, następnie dobierają się w pary, wymieniają spostrzeżenia i doświadczenia, w trzecim kroku przedstawiciel pary przedstawia, do jakich wniosków wspólnie doszli.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie czytają tekst źródłowy, starając się zrozumieć jego treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. Podczas lektury zaznaczają w tekście informacje, które podali w poprzednim kroku.

  • Uczniowie wykonują polecenia do tekstu, zadania na rozumienie tekstu (zadania prawda/fałsz, porządkują informacje, pracują ze słownictwem).

  • Nauczyciel dzieli tablicę na trzy części: ZMIANY, PRZYCZYNY ZMIAN, ZALETY WSPÓLNYCH POSIŁKÓW. Następnie zachęca uczniów do podania przykładów, jak zmieniły się nawyki żywieniowe w dzisiejszych czasach oraz przyczyn tego stanu. Odpowiedzi uczniów są wpisywane na tablicy (w nauczaniu zdalnym, tablica wirtualna).

  • Uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy, słuchają pliku audio, notują równocześnie pytania dotyczące usłyszanego tekstu. Po wypisaniu pytań, słuchają ponownie nagrania, by sprawdzić poprawność i zanotować właściwe odpowiedzi. Uczniowie każdej grupy uzgadniają między sobą wspólne pytania (około 6–7), które zadadzą innej grupie. Po uzgodnieniu wspólnych pytań grupy zadają sobie naprzemiennie pytania dotyczące usłyszanego tekstu. Uczniowie udzielają informacji zwrotnej uczniom, którzy odpowiadają na ich pytania.

  • Po rundzie pytań uczniowie rozwiązują w grupach Übung 1–3 w części Plik audio. Porządkują informacje, dopasowują poszczególne elementy do siebie, poznają słownictwo.

  • Nauczyciel poleca, by uczniowie na podstawie tekstu i ćwiczeń zanotowali zalety wspólnego spożywania posiłków, a następnie uzupełnili tabelę.

c) Faza podsumowująca

  • Nauczyciel przedstawia opis sytuacji: W ramach wymiany uczniowskiej przyjeżdżają uczniowie ze szkoły partnerskiej. Mają spędzić razem z wami czas, mieszkając w waszym domu. Organizatorom oraz rodzicom zależy na spędzaniu wspólnie jak największej ilości czasu, gdyż uczniowie powinni się z wami integrować. W ramach przygotowania do wspólnego zamieszkania przygotujcie list z opisem zwyczajów związanych ze spożywaniem posiłków w Polsce. Przytoczcie argumenty za tym, aby w czasie pobytu posiłki w twoim domu były spożywane wspólnie. Uczniowie pracują w grupach, przygotowują list (kolektywne pisanie).

Praca domowa

Zadaniem ucznia jest przeprowadzenie ankiety na temat częstotliwości wspólnego spożywania posiłków w wybranej przez siebie grupie. Wyniki tej ankiety należy zaprezentować w formie graficznej i przekazać ustnie.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania pliku audio

  • Przed lekcją: zaciekawienie uczniów tematem danej lekcji, zapoznanie się z nowym słownictwem. Uczniowie przygotowują fiszki do tematu.

  • W trakcie lekcji: wykorzystanie jako bazy leksykalnej do wykonywania ćwiczeń, inspiracja do wypowiedzi pisemnych i ustnych. Uczniowie podzieleni na grupy, wcielają się w role członków rodziny wielopokoleniowej oraz przygotowują scenkę, w której wypowiadają się na temat wspólnego zjadania posiłków. Scenki prezentowane są na forum klasy.

  • Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa, inspiracja do wykonania zadania domowego lub pracy projektowej. Uczniowie mogą przygotować quiz w formie online do tematu, zawierający zwroty i słownictwo z lekcji.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik