Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Cywilizacje prekolumbijskie w Ameryce

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wymienia najważniejsze cywilizacje prekolumbijskie i wskazuje zajmowane przez nie tereny.

• charakteryzuje społeczeństwa i kulturę tych cywilizacji.

• przedstawia podobieństwa i różnice między cywilizacjami Azteków, Inków i Majów.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Cywilizacje prekolumbijskie w Ameryce”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Prezentacja multimedialna” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Nauczyciel poleca uczniom, aby przygotowali prezentacje w oparciu o informacje zawarte w sekcji „Przeczytaj”, aby w fazie wstępnej przedstawić ją na forum klasy. Dzieli uczniów na trzy grupy: pierwsza opracowuje informacje o cywilizacji Azteków, druga – Inków, trzecia - Majów.

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie przez nauczyciela tematu i celów zajęć, przejście do omówienia planowanego przebiegu lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca trzem wybranym osobom – po jednej z każdej grupy – albo ochotnikom, aby zaprezentowały swoje prace przed resztą klasy. Po prezentacjach uczniowie krótko dyskutują o nich, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje.

2. Praca z pierwszym multimedium („Prezentacja multimedialna”). Nauczyciel przypomina, że uczniowie zapoznali się z prezentacją przed zajęciami. Na podstawie posiadanej wiedzy będą teraz wykonywać wybrane polecenia. Uczniowie w parach zapoznają się z poleceniem nr 3; ustalają cechy wspólne religii Azteków, Inków i Majów. Po ustalonym czasie wybrana dwójka uczniowska przedstawia swoją propozycję, pozostali uczniowie mogą się do niej odnieść.

3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel prosi, aby wybrany uczeń przeczytał polecenie nr 3 - „Wyjaśnij, dlaczego cywilizacje prekolumbijskie różniły się stopniem zaawansowania od cywilizacji europejskich”. Następnie prosi uczniów, aby podzielili się na 4‑osobiowe grupy i po zapoznaniu się z pierwszym z filmów opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką. Wspólne omówienie rozwiązań na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie lekcji „Cywilizacje prekolumbijskie w Ameryce” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, ocenia również przedstawione prezentacje uczniowskie.

Praca domowa:

1. Wykonaj polecenie nr 2 dołączone do prezentacji multimedialnej.

2. (Dla uczniów chętnych) Zapoznaj się z drugim z materiałów filmowych z sekcji „Film + Sprawdź się” i wykonaj dołączone do niego polecenia.

Materiały pomocnicze:

Z. Wójcik, Historia powszechna XVI–XVII wieku, Warszawa 1991.

H. Cortés, Listy o zdobyciu Meksyku, Gdańsk 1997.

B. Diaz del Castillo, Pamiętnik żołnierza Korteza, czyli prawdziwa historia podboju Nowej Hiszpanii, Łódź 1986.

P. Pizarro, Relacja o odkryciu i podboju królestwa Peru, Gdańsk 1995.

J. Szemiński, M. Ziółkowski, Mity, rytuały i polityka Inków, Warszawa 2006.

Wskazówki metodyczne:

Informacje zprezentacji multimedialnej oraz filmów mogą być wykorzystane jako źródła do powtórki przed zajęciami omawiającymi podbój tych cywilizacji przez Europejczyków.