Autor: Maurycy Gast

Temat: Wyświetlanie i sprawdzanie poprawności obliczeń w arkuszu kalkulacyjnym

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Sprawnie przeprowadzisz analizę wystąpień określonych wartości.

• Poznasz sposób kontrolowania poprawności obliczeń.

• Dowiesz się, w jaki sposób szukając błędów w obliczeniach skorzystać z możliwości włączenia wyświetlania formuł w arkuszach.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium i ćwiczeń interaktywnych.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• oprogramowanie Microsoft Excel 2010, LibreOffice Calc 4.1 lub wybrany odpowiednik.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia e‑materiał: „Wyświetlanie i sprawdzanie poprawności obliczeń w arkuszu kalkulacyjnym”. Uczniowie mają zapoznać się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Ustalenie celu lekcji i kryteriów sukcesu.

2. Rozpoznanie wiedzy uczniów. Uczniowie tworzą pytania dotyczące tematu zajęć, na które odpowiedzą w trakcie lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel wyświetla zawartość sekcji „Przeczytaj”. Na forum klasy uczniowie analizują zawarty w niej film. Wybrany uczestnik zajęć czyta treść polecenia nr 1: „Załóżmy, że twoim celem jest przygotowanie się podczas wakacji do twojego pierwszego triathlonu. Treningi zostały podzielone w ten sposób, że jednego dnia biegasz, drugiego pływasz, a jeszcze innego jeździsz na rowerze. Rodzaje swoich treningów każdego dnia zapisujesz w Excelu. Twoim zadaniem jest, korzystając z poznanych funkcji, sprawdzić jakie były przerwy między jednym rodzajem treningu w danym okresie czasu. Dzięki takiemu zestawieniu dowiesz się, jaką dyscyplinę zdarza ci się najbardziej zaniedbywać.” proponuje rozwiązanie i omawia jego kolejne kroki.

2. Pozostając w sekcji „Przeczytaj” uczniowie w zespołach dwuosobowych zapoznają się z treścią polecenia nr 2; „Rozbuduj swój plan treningowy o kolejną kolumnę, w której sprawdzisz, ile razy w kolejnych dniach trenowana była ta sama dyscyplina.” i wspólnie analizują kolejne kroki rozwiązania postawionego problemu.

3. Uczniowie wspólnie zapoznają się z treścią i filmem umieszczonym w sekcji „Samouczek I”. Następnie indywidualnie przechodzą do rozwiązania polecenia nr 1: „Przyjmijmy, że jesteś skarbnikiem w twojej klasie i w arkuszu Excela notujesz, którzy uczniowie wnieśli już opłatę 250 zł na wycieczkę szkolną. Wychowawca klasy poprosił cię o stworzenie zestawienia pokazującego, który uczeń jeszcze nie zapłacił. Wykonaj to zestawienie za pomocą poznanych opcji Excela”. Po jego wykonaniu przedstawiają rezultat swojej pracy uczniowi siedzącemu obok. W przypadku wątpliwości i trudności przy rozwiązywaniu zadania nauczyciel omawia je na forum klasy.

4. Nauczyciel odczytuje wyświetlone na tablicy polecenie nr 2: „Stwórz zestawienie ilustrujące ilość wejść wykupionych na poszczególne atrakcje w parku rozrywki dla uczniów w twojej klasie. Obok kolumn zawierających ilość danych wejść (dla pojedynczej atrakcji), powinna znaleźć się także cena, jaką każdy uczeń miał zapłacić za daną atrakcję (liczba wejść*cena biletu). W ostatniej kolumnie podaj sumaryczny koszt dla każdej osoby. Weź pod uwagę, że niektórzy mogli się pomylić i jako ilość wejść wpisali literę albo znak. Skutkiem tego będzie pojawienie się błędu #ARG!. Twoim zadaniem jest zasymulować sytuację, kiedy jacyś uczniowie się pomylą i wyróżnić kolorem komórki, w których pojawiły się błędy.” z sekcji „Samouczek I”. Uczniowie rozwiązują je w parach. Na koniec chętna lub wybrana para przedstawia wynik swojej pracy na forum klasy.

5. Nauczyciel wyświetla na tablicy zawartość sekcji „Samouczek II”. Uczniowie wspólnie z nauczycielem analizują udostępnione materiały, które mają pomóc w rozwiązaniu kolejnych ćwiczeń.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel zadaje pytania podsumowujące, np. jakiego skrótu klawiszowego użyjemy, by uzyskać efekt wywołany poleceniem Przejdź?

2. Na koniec zajęć nauczyciel prosi uczniów o rozwinięcie zdania: „Na dzisiejszych zajęciach nauczyłam/łem się jak…”.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenie 1: „Wyobraź sobie, że chcesz samodzielnie złożyć swój nowy komputer. Na pewno zależałoby ci, żeby poszczególne podzespoły kupić w jak najkorzystniejszej cenie. Twoim zadaniem jest stworzenie zestawienia, które uwzględni ich nazwy oraz ceny w dwóch różnych sklepach (wybór sklepów należy do ciebie). Na końcu wypisz nazwę sklepu, w którym dany podzespół jest tańszy. Sprawdź wpisane formuły poznanymi opcjami Excela.” z sekcji „Samouczek II”.

Materiały pomocnicze:

• Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania Microsoft Excel 2010 (lub nowszej wersji), LibreOffice Calc 4.1 lub wybranego odpowiednika.

Wskazówki metodyczne:

• Multimedium w sekcji „Samouczek II” można wykorzystać na lekcji jako podsumowanie i utrwalenie wiedzy uczniów.