Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: | Krystyna Wosińska |
Przedmiot: | Fizyka |
Temat zajęć: | Jak powstał Wszechświat? |
Grupa docelowa: | III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony |
Podstawa programowa: | Cele kształcenia – wymagania ogólne Zakres podstawowy Zakres rozszerzony |
Kształtowane kompetencje kluczowe: | Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:
|
Cele operacyjne: | Uczeń:
|
Strategie nauczania: | strategia eksperymentalno‑obserwacyjna (dostrzeganie i definiowanie problemów) |
Metody nauczania: | wykład informacyjny, pokaz multimedialny, analiza pomysłów |
Formy zajęć: | praca w grupach, praca indywidualna |
Środki dydaktyczne: | komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia |
Materiały pomocnicze: | e‑materiał: „Czym jest Wielki Wybuch?” |
PRZEBIEG LEKCJI | |
Faza wprowadzająca: | |
Wprowadzenie zgodnie z treścią w części pierwszej „Czy to nie ciekawe?”. | |
Faza realizacyjna: | |
Nauczyciel prosi uczniów, aby wyobrazili sobie, jak rozszerzający się obecnie Wszechświat wyglądał dawniej. W miarę cofania się w czasie galaktyki i gwiazdy były coraz bliżej siebie, gęstość materii i temperatura rosły, aż doszły do stanu osobliwości, który nazywamy Wielkim Wybuchem. Nauczyciel podkreśla, że nazwa ta nie oznacza wybuchu w sensie potocznym, ale oznacza początek czasu, przestrzeni i materii. Następnie nauczyciel wyjaśnia, że początkowe formy materii nie przypominały tego, co znamy obecnie, ale w trakcie rozszerzania się Wszechświata temperatura spadała i powstawały znane nam formy materii: nukleony, potem jądra atomowe i atomy. Nauczyciel wyjaśnia, jak nastąpiło oddzielenie się promieniowania od materii i powstanie mikrofalowego promieniowania tła. Następnie tłumaczy, jak za sprawą sił grawitacji powstawały gwiazdy i galaktyki. Uczniowie w grupach zastanawiają się, czy możemy, patrząc w teleskop, dowiedzieć się, co aktualnie dzieje się z odległą galaktyką. Dochodzą do wniosku, że im dalszy jest obserwowany obiekt, tym głębiej zaglądamy w przeszłość. Nauczyciel wyświetla Rys. 4, ilustrujący ten problem i wyjaśnia szczegóły, upewniając się, że uczniowie właściwie zrozumieli ilustrację. | |
Faza podsumowująca: | |
Uczniowie przypominają, jakie fakty obserwacyjne są dowodami na prawdziwość teorii Wielkiego Wybuchu. | |
Praca domowa: | |
Zapoznanie się z grafiką interaktywną i odpowiedź na zawarte tam pytania. | |
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium | Multimedium bazowe można wykorzystać na lekcji. Może też być wykorzystane przez uczniów po lekcji do powtórzenia i utrwalenia materiału. |