Dla nauczyciela
Autorka: Dorota Czarny
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Rozdział X – Finanse publiczne
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
IX. Sprawowanie władzy w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
1) wyjaśnia pojęcie „finansów publicznych”; przedstawia modele polityki gospodarczej państwa; wyjaśnia pojęcie i przedstawia rodzaje polityk publicznych.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wskazuje najważniejsze zapisy X rozdziału Konstytucji RP;
analizuje typy poleceń do ćwiczeń dotyczących X rozdziału Konstytucji RP.;
analizuje projekt budżetu;
ocenia swoją wiedzę, wykonując zestaw ćwiczeń.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
mapa myśli;
analiza tekstów źródłowych;
wędrujące plakaty;
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
flipcharty i markery.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją
1. Uczniowie mają za zadanie zapoznać się z e‑materiałem dotyczącym finansów publicznych, by w pełni uczestniczyć w lekcji powtórzeniowej.
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
2. Nauczyciel prosi uczniów o wymienienie najważniejszych różnic między zwykłą procedurą ustawodawczą a procedurą budżetową.
3. Wybrana osoba zapisuje na tablicy różnice wymienione przez zespół klasowy.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie dzielą się na 6 grup. Zespoły otrzymują arkusze flipcharta i markery. Każda grupa opracowuje przydzielone zadanie.
Na podstawie e‑materiału oraz źródeł znalezionych w internecie (uczniowie mogą korzystać również z książek, telefonów etc.) grupy przygotowują prezentacje na następujące tematy:
grupa 1 i 4 – Zarząd NBP;
grupa 2 i 5 – Prezes NBP;
grupa 3 i 6 – Rada Polityki Pieniężnej.
2. Po wyznaczonym czasie grupy przekazują swoje plakaty kolegom i koleżankom po prawej stronie (zgodnie z ruchem wskazówek zegara – tworząc 2 koła). Każda grupa ma zapoznać się z treścią grupy poprzedniej i nanieść swoje opinie, spostrzeżenia i uwagi – zapisuje je innym kolorem niż grupa wcześniejsza. Plakaty krążą po klasie, aż wrócą do pierwotnej grupy.
3. Następnie grupy, które opracowywały to samo zagadnienie, łączą się i na podstawie wszystkich zawartych informacji na plakatach weryfikują i uzupełniają najistotniejsze informacje, przygotowując ostateczny plakat.
4. Poszczególne grupy zawieszają plakaty na przygotowanym miejscu (tablica – mapa mentalna), a wyznaczone osoby przedstawiają przygotowane przez siebie i kolegów materiały.
5. Uczniowie w parach zapoznają się z przykładowym projektem ustawy budżetowej (prezentacja multimedialna). Dyskutują na temat tego, jakie elementy zawiera projekt. Nauczyciel wyjaśnia pojęcia i informacje, które wzbudzają uczniowskie wątpliwości.
Faza podsumowująca
1. Wirtualny spacer. Po zapoznaniu się z materiałem uczniowie przygotowują argumenty do dyskusji na temat ścisłej kontroli dotyczącej produkcji pieniądza. Przedstawiają swoje propozycje na forum, a na zakończenie chętne osoby formułują wnioski.
2. Uczniowie indywidualnie wykonują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”. Wspólne omówienie odpowiedzi.
Praca domowa:
Wykonaj samodzielnie pozostałe ćwiczenia z e‑materiału.
Materiały pomocnicze:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku, sejm.qov.pl.
Budżet państwa, gazetaprawna.pl.
Bank banków i państwa, tygodnikprzeglad.pl.
Jerzy Kaźmierczyk, O Radzie Polityki Pieniężnej, monitoringkandydatow.org.pl.
Ministerstwo Finansów, Rząd przyjął projekt budżetu na rok 2021 i Strategię zarządzania długiem, gov.pl.
Narodowy Bank Polski, Edukacja, nbp.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Zasoby multimedialne mogą być wykorzystane do przeprowadzenia lekcji odwróconej.