Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Monika Kędzierska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Dysproporcje w dostępie do nowoczesnych usług
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II
PODSTAWA PROGRAMOWA
XII. Usługi: zróżnicowanie sektora usług, rola usług komunikacyjnych, edukacyjnych, finansowych i turystycznych oraz wymiany towarowej w rozwoju społeczno‑gospodarczym, rodzaje transportu, atrakcyjność regionów turystycznych świata.
Uczeń:
2) przedstawia stopień zaspokojenia potrzeb na usługi podstawowe i wyspecjalizowane w państwach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
wymienia najważniejsze z nowoczesnych usług,
przedstawia stopień zaspokojenia potrzeb na nowoczesne usługi w państwach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego,
wymienia czynniki zróżnicowania w dostępie do nowoczesnych usług.
Strategie nauczania: asocjacyjna, operacyjna
Metody i techniki nauczania: metoda tekstu przewodniego, dyskusja, debata, burza mózgów
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: zasoby multimedialne zawarte w e‑materiałach, atlasy geograficzne
Materiały pomocnicze
Dominiak J., Nowoczesne usługi a poziom rozwoju gospodarczego, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego” 2017, t. 31, nr 1, s. 81–96.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć, zadając pytania: Czym są nowoczesne usługi? Co jest spowodowane zróżnicowanym dostępem do nowoczesnych usług? Pyta także uczniów, jakie są ich zdaniem najważniejsze z nowoczesnych usług. Nauczyciel opowiada o tym, jaki jest stopień zaspokojenia potrzeb na nowoczesne usługi w państwach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego. Nauczyciel zachęca uczniów do wymienienia czynników, które mogą powodować zróżnicowanie w dostępie do nowoczesnych usług, aby rozwijać ten temat przez całe zajęcia.
Nauczyciel przedstawia cele lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel w formie miniwykładu na podstawie części „Przeczytaj” omawia wybrane czynniki wpływające na rozwój nowoczesnych usług oraz ich znaczenie dla gospodarki.
Następnie prosi uczniów o zapoznanie się z grafiką interaktywną oraz o rozwiązanie poleceń zawartych w tej części materiału.
Nauczyciel prosi uczniów o zbudowanie czterech zespołów. Każdy z nich otrzymuje zadanie w postaci wykreowania tabeli prezentującej wpływ globalizacji, wysokiego i niskiego wskaźnika PKB oraz poziomu HDI na dostęp do nowoczesnych usług.
Uczniowie przedstawiają przygotowane w grupach tabele. Uczniowie biorą także udział w debacie o globalizacji, o jej zaletach i wadach. Debata moderowana jest przez nauczyciela, uczestnicy korzystają ze swoich plakatów podczas tworzenia argumentów.
Uczniowie wykonują plakaty. Centrum pracy stanowią słowa kluczowe. Na plakacie mają pojawić się także 3–4 ciekawostki na temat zapotrzebowania na nowoczesne usługi (w tym celu uczestnicy zajęć korzystają z zasobów sieci). Następnie uczniowie zostają dobrani w pary. Każda z par losuje jeden kraj i przedstawia jego stopień zaspokojenia zapotrzebowania na nowoczesne usługi (nauczyciel wybiera kraje o różnym poziomie rozwoju gospodarczego).
Faza podsumowująca
Uczniowie zapoznają się z mapą myśli, rozwiązują polecenia zawarte w tej części materiału.
Przypomnienie celów zajęć.
Nauczyciel zadaje uczniom następujące pytania:
Czego dowiedzieliście się z dzisiejszej lekcji?
Co było dla was najciekawsze?
O czym chcielibyście dowiedzieć się więcej?
Następuje krótka dyskusja podsumowująca treści poruszone podczas lekcji. W razie potrzeby prowadzący wyjaśnia kwestie sporne i problematyczne oraz odpowiada na dodatkowe pytania uczniów. Uczniowie jeszcze raz odpowiadają na pytanie zadane na początku lekcji – jakie są ich zdaniem najważniejsze z nowoczesnych usług. Uczniowie po raz kolejny wymieniają czynniki, które mogą powodować zróżnicowanie w dostępie do nowoczesnych usług, teraz lista jest zdecydowanie dłuższa. Najbardziej aktywni uczniowie zostają nagrodzeni ocenami lub plusami.
Praca domowa
W ramach pracy domowej uczniowie wykonują pracę pisemną opisującą dysproporcje w dostępie do nowoczesnych usług pomiędzy dwoma wybranymi krajami.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna może zostać użyta jako element pracy na lekcji lub uzupełnienie pracy domowej. Materiał może posłużyć także w trakcie zajęć z podstaw przedsiębiorczości. Grafikę interaktywną można wykorzystać podczas zajęć poświęconych problemom gospodarczym współczesnego świata (zakres rozszerzony: XXIII. 2, XXIII. 3).