Dla nauczyciela
Autorka e‑materiału: Anna Posyniak‑Dutka
Autorka scenariusza: Zuzanna Ładyga‑Michalska
Przedmiot: język angielski
Temat zajęć: Can AI (Artificial Intelligence) Be Creative? / Czy sztuczna inteligencja potrafi być kreatywna?
Grupa docelowa: klasa 4 liceum/technikum
Podstawa programowa:
Cele kształcenia – wymagania ogólne I, II, III, IV, V
Treści nauczania – wymagania szczegółowe I.12, III.4, III.7, IV.1, IV.6, V.1, V.6, V.12, VII.4, VII.14, VIII.1, VIII.2, X, XI, XII, XIV
Poziom nauczania: podstawowy
Kształtowane kompetencje kluczowe:
[K1] kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji
[K2] kompetencje w zakresie wielojęzyczności
[K3] kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii
[K4] kompetencje cyfrowe
[K5] kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się
Cele operacyjne:
Uczeń stosuje słownictwo dotyczące sztucznej inteligencji.
Uczeń formułuje definicję sztucznej inteligencji.
Uczeń wyjaśnia, na czym polega test Turinga.
Uczeń podaje przykłady zastosowania sztucznej inteligencji.
Uczeń prezentuje własne zdanie na temat tego, czy sztuczna inteligencja może być kreatywna.
Cele motywacyjne:
Uczeń rozwija kompetencje językowe i przyswaja słownictwo umożliwiające rozmowę na temat sztucznej inteligencji.
Uczeń rozwija wiedzę w zakresie technologii sztucznej inteligencji.
Uczeń kształtuje postawę zainteresowania cybernetyką i możliwościami sztucznej inteligencji.
Strategie uczenia się:
strategie pamięciowe (obraz i dźwięk; skojarzenia myślowe, umieszczanie nowych słów w kontekście)
strategie kognitywne (ćwiczenie wymowy (Słownik), analizowanie i rozbijanie zdań i zwrotów na mniejsze części)
strategie kompensacyjne (wnioskowanie znaczenia słów z kontekstu, błąd jako narzędzie doskonalenia)
Metody/techniki nauczania:
podejście komunikacyjne
metoda kognitywna
konektywizm
podejście humanistyczne
zintegrowane nauczanie językowo‑przedmiotowe
metoda podająca (praca z tekstem)
metoda cyfrowa (praca z użyciem komputera)
metoda praktyczna (ćwiczenia przedmiotowe)
metoda aktywizująca (praca z mapą pojęć, dyskusja w parach/grupach/na forum klasy)
Formy zajęć:
praca w parach
praca w grupach
praca indywidualna
praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne:
komputer z dostępem do internetu i z głośnikami
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale
tablica interaktywna
urządzenia (laptopy, tablety) dla poszczególnych uczniów
PRZEBIEG LEKCJI:
Faza wprowadzająca:
Uczniowie układają w Exercise 1 (Przeczytaj) puzzle z cytatem ze Stephena Hawkinga na temat sztucznej inteligencji. Wskazana przez nauczyciela osoba nanosi rozwiązanie na tablicę, po czym uczniowie rozmawiają na forum klasy i wyrażają opinie na temat zdania: The development of full artificial intelligence could spell the end of the human race. Humans, who are limited by slow biological evolution, couldn’t compete, and would be superseded.
Faza realizacyjna:
Uczniowie czytają tekst Can AI Be Creative? i wybierają prawidłowe odpowiedzi w Exercise 2 (Przeczytaj). Uzasadniają odpowiedzi, cytując odpowiednie fragmenty tekstu.
Uczniowie wykonują Exercise 3 (Przeczytaj) i nanoszą odpowiedzi na tablicę multimedialną.
Uczniowie rozmawiają w parach i odpowiadają na pytania z Exercise 4 (Przeczytaj), a następnie na forum klasy podsumowują odpowiedzi kolegów/koleżanek:
Based on the information from the text, formulate your own definition of AI.
What is the Turing test?
W ramach przygotowania do pracy z mapą pojęć uczniowie wykonują Exercise 1 (Mapa pojęć). Podają odpowiedzi na forum klasy, a nauczyciel nanosi je na tablicę multimedialną.
Uczniowie zapoznają się z mapą pojęć, a następnie wykonują Exercise 2 (Mapa pojęć). Podają odpowiedzi na forum klasy.
Uczniowie rozmawiają w małych grupach i odpowiadają na pytania z Exercise 3 (Mapa pojęć):
Which applications of AI seem the most practical to you? Why?
In what aspects of life do you use AI solutions?
Wyznaczeni przez nauczyciela uczniowie relacjonują na forum klasy opinie kolegów/koleżanek.
Faza podsumowująca:
Uczniowie w parach lub niewielkich grupach ustnie odnoszą się do cytatu z Exercise 7 (Sprawdź się): “It’s easy for AI to come up with something novel just randomly. But it’s very hard to come up with something that is novel and unexpected and useful.” – John Smith, Manager of Multimedia and Vision at IBM Research. Does the author of this quote state that AI can or cannot be creative? Do you agree with him? Po zakończeniu rozmów reprezentanci grup relacjonują na forum klasy opinie kolegów/koleżanek, następnie każdy wykonuje pracę pisemną na temat cytatu z zadania.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują Exercise 1–6 (Sprawdź się). Ćwiczenia sprawdzane są na kolejnej lekcji.
Uczniowie wykonują pracę pisemną na temat z Exercise 8 (Sprawdź się), która jest sprawdzana i omawiana po zweryfikowaniu przez nauczyciela: You have recently had a class discussion about AI and creativity. Write an email to your friend in which you will share your findings. In the email:
define what AI is;
define what creativity is;
give 2 examples of areas in which AI is used;
write if you think AI can or cannot be creative.
Your email should be 100–150 words long.
Materiały pomocnicze: Mapa pojęć z e‑materiału.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:
Uczniowie pracują w parach. Wybierają dwa spośród głównych węzłów mapy pojęć (applications in everyday use, applications in creative domains, advantages, disadvantages), a następnie zapisują pełne zdania na temat sztucznej inteligencji. Do każdej czynności/funkcjonalności sztucznej inteligencji podają uzasadnienie, np.: One disadvantage of AI is that depends on electricity, so you cannot use it in wilderness.