Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.2.5.5

Imię i nazwisko autora: Katarzyna Walkowska

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Ein bisschen Faulheit kann sich jeder leisten / Każdy może sobie pozwolić na odrobinę lenistwa

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, zakres podstawowy, poziom językowy B1/B1+

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność udzielania porad na temat dobrego wypoczynku, wyrażania swoich preferencji odnośnie do miejsc kojarzących się z odpoczynkiem i leniuchowaniem

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
4) wyraża swoje opinie i uzasadnia je, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób, wyraża wątpliwość;
9) prosi o radę i udziela rady;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne – zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3–6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART.

Uczeń:

  • wyraża swoją opinię na temat miejsc kojarzących się z odpoczynkiem i leniuchowaniem;

  • opowiada, jaka forma wypoczynku jest dla niego najlepsza;

  • udziela rad dotyczących dobrego wypoczynku.

Cele motywacyjne:

  • tworzenie i wykorzystywanie takich zadań językowych, które będą stanowiły ilustrację przydatności języka obcego do realizacji własnych celów komunikacyjnych, oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu przez uczniów własnych zainteresowań i pasji; wszystkie te działania powinny docelowo służyć rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych w różnych dziedzinach życia społecznego;

  • zachęcanie uczniów do samooceny własnej pracy i stosowania różnych technik służących uczeniu się.

Strategie uczenia się

strategie pamięciowe:

  • stosowanie mnemotechnik do zapamiętywania nowych wyrazów i ich znaczeń – używanie obrazu i dźwięku obok słów (używanie skojarzeń wzrokowych, stosowanie słów kluczowych, wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego);

strategie kognitywne:

  • stosowanie technik generatywnych do uświadamiania sobie struktury języka – zadawanie pytań, robienie notatek, powtarzanie zdań na głos;

  • stosowanie technik strukturalnych – wybierania najistotniejszych elementów, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia wyrazów i struktur w wypowiedziach ustnych i pisemnych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

  • pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. tworzenie nowych słów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

strategie społeczne:

  • zadawanie pytań osobom o oczekiwanych większych umiejętnościach językowych (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów),

  • współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie oraz z zaawansowanymi użytkownikami języka niemieckiego).

Metody i formy nauczania:

  • podejście humanistyczne;

  • podejście komunikacyjne;

  • podająca: praca z tekstem źródłowym, praca z prezentacją;

  • aktywizująca: burza mózgów;

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy pracy:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • praca w grupach,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer (np. laptop) z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • skrzynka pytań,

  • multimedium (prezentacja multimedialna),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca:

  • Nauczyciel prosi uczniów o zapisanie w języku niemieckim na karteczkach, czym jest dla nich lenistwo i z jakimi formami spędzania czasu je kojarzą.

  • Uczniowie umieszczają karteczki na tablicy, tworząc w ten sposób mapę haseł do tematu lekcji, a następnie wybrany uczeń odczytuje wypowiedzi uczniów na forum klasy.

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat czasu spędzanego w szkole i w pracy przez przedstawicieli różnych narodowości, a następnie inicjuje krótką dyskusję, pytając uczniów, czy mają czasami ochotę na chwilę lenistwa, np. Bist du manchmal faul? Gönnst du dir ein bisschen Faulheit?

b) Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel zapisuje na tablicy hasło: die Entspannungstherapeutin i pyta uczniów: Womit beschäftigt sich diese Person? Wo und mit wem kann sie arbeiten? Chętni uczniowie udzielają odpowiedzi na forum klasy.

  • Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym w części Przeczytaj. W razie konieczności korzystają z dodatkowej pomocy, np. wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku.

  • Uczniowie sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu, wykorzystując do tego Übung 1‑2 w części Przeczytaj. Uczniowie porządkują wydarzenia chronologicznie i zgodnie z treścią tekstu oraz znajdują w tekście wyrazy o podobnym znaczeniu do podanych wyrazów. Wskazanie przez nauczyciela uczniowie odczytują rozwiązania na forum klasy.

  • Uczniowie, pracując w parach, zapoznają się z Übung 3 oraz przygotowują pytania do terapeutki relaksacyjnej/terapeuty relaksacyjnego.

  • Nauczyciel prosi chętnego ucznia/chętną uczennicę o wcielenie się w rolę terapeutki relaksacyjnej/terapeuty relaksacyjnego. Każda para uczniów wybiera spośród przygotowanych przez siebie 1‑2 pytania i zadaje je terapeutce/terapeucie. Uczeń/uczennica, który odgrywa rolę terapeuty/terapeutki odpowiada na pytania.

  • Nauczyciel zapisuje na tablicy przysłowia lub powiedzenia, które wystąpią w prezentacji multimedialnej, np. Morgen, morgen, nur nicht heute, sagen alle faulen Leute, Faulheit ist die Triebfeder des Fortschritts, Eile mit Weile! Keine Pause ohne Jause, a następnie prosi wybranych uczniów o wylosowanie jednego z tych przysłów/powiedzeń i przedstawienie go w sposób opisowy tak, aby pozostali uczniowie odgadli, o które przysłowie/powiedzenie chodzi.

  • Uczniowie zapoznają się z tytułem prezentacji multimedialnej. Nauczyciel pyta: Was erwartet ihr von der Präsentation anhand des Titels und der Redewendungen/Sprichwörter? Was betrifft sie? Was meint ihr? Chętni uczniowie udzielają odpowiedzi na forum klasy.

  • Uczniowie zapoznają się z prezentacją multimedialną, a następnie indywidualnie sprawdzają stopień zrozumienia jej treści, wykorzystując do tego Übung 1‑2 w części Prezentacja multimedialna. Uczniowie dopasowują wypowiedzi o podobnym znaczeniu, decydują, które porady znalazły się w prezentacji.

  • Nauczyciel pyta: Haben sich eure Erwartungen bestätigt? Wovon handelt die Präsentation? Wybrani uczniowie udzielają odpowiedzi na forum klasy.

  • Uczniowie pracują w parach. Zapoznają się z Übung 3 w części Prezentacja multimedialna i przygotowują wypowiedź na temat porady z prezentacji multimedialnej, która najbardziej im odpowiada. Uczniowie prezentują swoją wypowiedź koledze/koleżance. Wybrani przedstawiciele par opowiadają na forum klasy o tym, czego dowiedzieli się od kolegi/koleżanki.

c) Faza podsumowująca:

  • Uczniowie ustawiają się naprzeciw siebie w dwóch rzędach. Nauczyciel wybiera zagadnienie dotyczące tematu lekcji, np. formę lub miejsce dla leniwego spędzania czasu: Freizeit in der Natur, Freizeit in der Stadt, Kraft tanken, Nichtstun, die Hängematte, Freizeit mit Freunden, Naschen, itd. Stojący naprzeciwko siebie uczniowie rozmawiają ze sobą na ten temat przez około 90 sekund. Mogą opowiadać o własnych doświadczeniach, pytać o doświadczenia kolegi/koleżanki oraz udzielać porad. Po 90 sekundach jeden rząd przesuwa się o jedno miejsce, a uczeń ostatni przechodzi do pierwszego ucznia z rzędu stojącego naprzeciw. Nauczyciel wybiera następne zagadnienie i uczniowie znów rozmawiają, tym razem z nowym partnerem do rozmowy.

Praca domowa

Uczniowie wcielają się w rolę redaktora/redaktorki czasopisma dla dzieci i młodzieży i odpowiadają na pytanie na forum, udzielając porad (Aufgabe 8 z sekcji Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania prezentacji multimedialnej:

  • Przed lekcją: uczniowie zbierają informacje do tematu prezentacji In der Pause liegt die Kraft i przygotowują słowniczek dotyczący form spędzania czasu wolnego.

  • W trakcie lekcji: uczniowie na podstawie prezentacji planują w parach swój czas wolny w pierwszym tygodniu wakacji/ferii zimowych. Mogą przygotować opis w formie notatki wizualnej lub plakatu. Ważne, aby promowali relaks po wysiłku.

  • Po lekcji: uczniowie na podstawie treści prezentacji przygotowują spot, informujący, jak wybrany sposób spędzania czasu wpływa na samopoczucie i jak go można jeszcze urozmaicić. Uczniowie nagrywają krótki film, wykorzystują zrobione przez siebie zdjęcia, formułują własne teksty.

Indeks górny Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY‑SA 3.0 Indeks górny koniec

Słownik