Dla nauczyciela

numer e‑materiału: 3.2.9.1

Imię i nazwisko autora: Justyna Sikora

Przedmiot: język obcy nowożytny (język niemiecki)

Temat zajęć: … und alle lebten glücklich und zufrieden/… i wszyscy żyli długo i szczęśliwie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, zakres rozszerzony, poziom językowy B2+/C1

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność opowiadania, wypowiadania się i wyrażania swoich preferencji na temat typowych elementów bajek, popularnych baśni braci Grimm oraz ulubionych bajek z dzieciństwa.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
9) kultura (np. dziedziny kultury, twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • nazywa podstawowe cechy bajek na konkretnych przykładach;

  • analizuje bajkę o Czerwonym Kapturku oraz opowiada ją z perspektywy wilka;

  • wypowiada się na blogu na temat ulubionej bajki z dzieciństwa.

Cele motywacyjne

Uczeń:

  • ma możliwość samodzielnej pracy nad językiem;

  • pracuje na autentycznych materiałach językowych;

  • uczestniczy w grze/zabawie językowej;

  • wykorzystuje i rozwija kreatywność;

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe;

  • strategie kognitywne;

  • strategie kompensacyjne.

Metody/techniki nauczania:

  • podejście komunikacyjne;

  • podejście humanistyczne;

  • podająca: wyjaśnianie;

  • eksponująca: film – animacja;

  • aktywizująca: gry dydaktyczne, burza mózgów, Think‑Pair‑Share;

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana: z użyciem komputera.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • plenum,

  • praca w grupie,

  • praca w parach.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (animacja),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Po przeczytaniu krótkiej informacji we Wprowadzeniu nauczyciel pyta, czy uczniowie znają inne baśnie braci Grimm, które zostały sfilmowane i czy dostrzegają różnice między oryginałem a adaptacją. Nauczyciel prosi o podanie konkretnych przykładów.

  • Następnie nauczyciel czyta uczniom lub wyświetla zdania dotyczące bajek, a uczniowie mówią, jaki element lub informacja nie pasują.

Przykładowe zdania:

a) Rotkäppchen fuhr mit dem Motorroller zur Großmutter.

b) Aschenputtel verlor einen Sportschuh während des Balls.

c) Der Prinz und Prinzessin lebten in einer luxuriösen Villa in Warschau.

d) Der gute Wolf half dem Mädchen.

e) Rapunzel ließ ihre Haare in einem Haarsalon schneiden.

f) Rotkäppchen schickte ihrer Mutter eine SMS.

  • W ten sposób nauczyciel wprowadza uczniów w kolejny etap lekcji – typowe cechy baśni i bajek na przykładach. Uczniowie, odnajdując niepasujące elementy, powoli odkrywają cechy baśni: dobry/zły charakter, fantazja i magia kontra rzeczywistość, brak elementów współczesnych, itp… Wszystkie te elementy nauczyciel zapisuje w języku niemieckim na tablicy. Następnie zadaje uczniom pytanie: Weißt du, welche typischen Merkmale ein Märchen hat? Uczniowie odpowiadają według haseł z tablicy.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie czytają tekst, starając się zrozumieć jego treść z pomocą wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. Najpierw uczniowie zapoznają się samodzielnie z tekstem, następnie omawiają go w parach, dzieląc się swoją wiedzą i spostrzeżeniami. Później jedna osoba z pary przedstawia krótkie streszczenie jednego z fragmentów na forum klasy.

  • Uczniowie uzupelniają tytuły bajek, wstawiają brakujące wyrazy z listy, zaznaczają typowe cechy bajek w fragmentach (Übungen 1‑3 z sekcji Przeczytaj).

  • Następnie uczniowie oglądają animację „Czerwony Kapturek”, w której brakuje zakończenia. Nauczyciel proponuje uczniom pracę w parach i wymyślenie własnego zakończenia oraz/lub wykonanie Übung 1 do multimedium, w którym uczniowie odnajdują oryginalne zakończenie według braci Grimm.

  • Uczniowie prezentują swoje pomysły na zakończenie baśni na forum klasy. 

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie dopasowują obrazki do bajek, rozwiązują krzyżówkę, grają w memeory (Aufgaben 1, 2, 4 z sekcji Sprawdż się).

  • Nauczyciel dzieli uczniów na grupy, każda z grup prezentuje opowieść o Czerwonym Kapturku z punktu widzenia innej postaci: wilka, mamy, babci, myśliwego. Grupy opowiadają bajki na forum klasy. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej dotyczącej poprawności wypowiedzi.

Praca domowa:

Uczniowie tworzą wpis na forum na temat ulubionej bajki z dzieciństwa (Aufgabe 8 w części Sprawdź się).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania animacji:

  • przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa; uczniowie przygotowują zdjęcia bohaterów baśni Grimm, przypominają sobie z dzieciństwa fabułę bajek;

  • w trakcie lekcji: uczniowie prezentują postacie z przygotowanych przez nich zdjęć, zostają podzieleni na grupy przez nauczyciela, każda z grup losuje kilku bohaterów ze zdjęć, wspólnie w grupie tworzą nową bajkę, w której bohaterowie pochodzą z różnych znanych im bajek Braci Grimm (według wylosowanych zdjęć), bajki zostają odczytane lub też zaprezentowane na forum, uczniowie mogą się wcielić w bohaterów swojej bajki;

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu, uczniowie tworzą quiz online ze znajomości bajek barci Grimm, na następnej lekcji udostępniają quiz klasie za pomocą kodu QR, nauczyciel może zorganizować konkurs wiedzy ze znajomości bajek.

Wykaz źródeł:

  1. https://www.grimmstories.com/de/grimm_maerchen/rotkaeppchen [dostęp 30.11.2021r.].

Słownik