Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.1.6.7

Imię i nazwisko autora: Justyna Sikora

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Wie entsteht Schokolade?/Jak powstaje czekolada?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa I, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cele ogólne lekcji

Umiejętność opisywania i wypowiadania się na temat rodzajów i procesu powstawania czekolady.

Cele szczegółowe lekcji

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
6) żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, nawyki żywieniowe – w tym diety, lokale gastronomiczne);
13) świat przyrody (np. pogoda, pory roku, klimat, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenia i ochrona środowiska naturalnego, klęski żywiołowe);
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
5) opisuje upodobania;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wymienia podstawowe gatunki czekolady;

  • wyjaśnia, jak powstaje czekolada;

  • opisuje przygotowanie deseru czekoladowego.

Cele motywacyjne

Uczeń:

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • pracuje w oparciu na autentycznych materiałach językowych;

  • uzyskuje informację na temat swoich postępów;

  • uczestniczy w grze/zabawie językowej;

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności.

Strategie uczenia się

  • tworzenie skojarzeń myślowych, umiejscawianie nowych wyrazów w kontekście, tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć;

  • używanie obrazu i dźwięku (wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych);

  • ćwiczenie (wymowa, pisownia, tworzenie różnych kombinacji zdań, łączenie zdań ze sobą, ćwiczenie użycia i rozumienia języka obcego w naturalnych kontekstach);

  • rozumienie informacji, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim).

Metody i formy pracy

  • podająca – pogadanka, opis,

  • aktywizująca – skrzynka pytań, wspólne czytanie, burza mózgów, Partner Check,

  • kognitywna – udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy,

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć

  • praca indywidualna,

  • plenum,

  • praca w parach,

  • praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji

  • komputer/laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • tekst źródłowy wydrukowany i pocięty na fragmenty,

  • multimedium (film),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych,

  • pudełko,

  • kartki z pytaniami.

Przebieg lekcji

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu, i pyta: „Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?”.

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji na temat roli Szwajcarów w wynalezieniu kremowej i delikatnej czekolady.

  • Jako ciekawostkę nauczyciel podaje informację, że biała czekolada powstała w Szwajcarii już w latach 30. XX wieku, a ostatnim wynalazkiem jednej ze szwajcarskich firm jest rubinowa (różowa) czekolada, która pojawiła się na rynku zupełnie niedawno – w 2017 roku.

  • Nauczyciel prosi uczniów o podanie znanych wyrazów do tematu: rodzaje czekolady, składniki czekolady, proces tworzenia czekolady.

b) Faza realizacyjna

  • Nauczyciel przed lekcją drukuje tekst źródłowy i tnie go na kawałki. Każda grupa dostaje fragment z pociętego tekstu odnoszący się do innego rodzaju czekolady i jej zadaniem jest przygotować streszczenie otrzymanego fragmentu w 2‑3 zdaniach. Po wykonaniu zadania grupy prezentują swoje streszczenia na forum klasy. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej.

  • Uczniowie w parach rozwiązują zadania do tekstu (Übung 2‑3) zgodnie z ustalonymi wcześniej zasadami: Wykonaj naprzemiennie z koleżanką/kolegą przykłady, skonsultuj z nim/nią swój tok rozumowania, porównaj swoje rozwiązania z inną parą, w razie konieczności zgłoś się po pomoc do nauczyciela.

  • Uczniowie zapoznają się z multimedium, oglądają film. Następnie zostają podzieleni na grupy, każda z grup tworzy 10 pytań do filmiku. Pytania grup zostają wrzucone do wspólnego pojemnika, po czym przedstawiciele poszczególnych grup losują po 10 dowolnych pytań i odpowiadają na nie w określonym czasie. Po zakończeniu przekazują swoje pytania i odpowiedzi innej grupie celem weryfikacji poprawności i ewentualnej korekty odpowiedzi.

  • Uczniowie wykonują indywidualnie Übung 1, 2 i 3 do multimedium (film). Następnie omawiają swoje rozwiązania na forum klasy, porównują z koleżankami i kolegami z klasy oraz otrzymują od nauczyciela informację zwrotną.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie konstruują samodzielnie podsumowanie wykresów dotyczących spożywania czekolady przez Europejczyków. Wybrani uczniowie zaprezentują swoje opisy, do których odniesie się nauczyciel, udzielając informacji zwrotnej.

Uwaga:

Podczas realizacji lekcji w klasie można zaproponować uczniom w ramach podsumowania metodę aktywizującą „skrzynkę pytań”. Nauczyciel umieszcza w pudełku kartki z pytaniami dotyczącymi omawianego tematu. Uczniowie podchodzą i losują karteczki, a następnie udzielają odpowiedzi. Metodę można wzbogacić o element rywalizacji – klasę podzielić na 2‑3 grupy, które będą otrzymywały punkty za poprawnie udzielone odpowiedzi. Nagrodą może być coś słodkiego.

Praca domowa

  • Znajdź ciekawy przepis kulinarny, w którym wykorzystywana jest czekolada. Podaj potrzebne składniki i opisz przygotowanie zaproponowanego dania. Wykorzystaj znajomość strony biernej.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu

  • Przed lekcją (w ramach metody lekcji odwróconej) uczniowie wyszukują informacje na temat powstawania i składu czekolady.

  • W trakcie lekcji uczniowie pracują z tekstem transkrypcji i tworzą mapę pojęć: Rund um die Schokolade (Schokoladensorten, Verwendung, Zutaten ...).

  • Po lekcji uczniowie przygotowują quiz w formie online. Pytania dotyczą informacji przedstawionych w multimedium. Na następnej lekcji odbędzie się powtórka z wykorzystaniem przygotowanych quizów.

Wykaz źródeł

  1. Die Deutschen lieben Milch‑Schokolade, de.statista.com.

  2. Kakaowiec właściwy, pl.wikipedia.org.

  3. Schokolade, de.wikipedia.org.

  4. Schweizer: innen essen am meisten Schokolade, de.statista.com.

Słownik