Imię i nazwisko autora:

Monika Sitek

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jak wykonać model Układu Słonecznego?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

IV. Posługiwanie się informacjami pochodzącymi z analizy materiałów źródłowych, w tym tekstów popularnonaukowych.

Zakres podstawowy

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:

18) przedstawia własnymi słowami główne tezy tekstu popularnonaukowego z dziedziny fizyki lub astronomii;

III. Grawitacja i elementy astronomii. Uczeń:

4) opisuje budowę Układu Słonecznego i jego miejsce w Galaktyce; posługuje się pojęciami jednostki astronomicznej i roku świetlnego.

Zakres rozszerzony

IV. Grawitacja i elementy astronomii. Uczeń:

9) opisuje budowę Układu Słonecznego i jego miejsce w Galaktyce; posługuje się pojęciami jednostki astronomicznej, roku świetlnego i parseka.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. wyznacza odpowiednią skalę niezbędną do stworzenia modelu Układu Słonecznego.

2. rozumie różnice w skali pomiędzy odległościami i wielkościami w astronomii.

3. dobiera odpowiednie narzędzia do wykonania modelu.

Strategie nauczania:

Metoda projektu

Metody nauczania:

analiza pomysłów

Formy zajęć:

praca w grupach

Środki dydaktyczne:

Uczniowie sami decydują o niezbędnych materiałach.

Materiały pomocnicze:

e‑materiały o planetach

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel co najmniej tydzień wcześniej informuje uczniów o projekcie „model Układu Słonecznego dla każdego”. Uczniowie dzielą się na grupy, maksymalnie 4‑osobowe. Nauczyciel instruuje uczniów o temacie projektu i wyborze grupy docelowej, dla której uczniowie mają przygotować model:

1. uczniowie szkół podstawowych
2. licealiści
3. przedszkolaki
4. dorośli

Uczniowie w grupie dzielą się obowiązkami w projekcie: zaopatrzenie w materiały, dostosowanie modelu do grupy wiekowej, wykonanie. Każda grupa musi przedstawić pisemny plan działań wraz z uzasadnieniem wyboru cech najistotniejszych w modelu, doboru skali, materiałów i sposobu wykonania.

Faza realizacyjna:

Ponieważ lekcja jest realizowana w formie projektu jej przebieg jest niestandardowy. Uczniowie na każdym etapie realizacji projektu mogą się konsultować pomiędzy grupami, a przede wszystkim z nauczycielem. Należy pamiętać o tym co dany model ma pokazywać i do jakiej grupy docelowej ma przemawiać. Dla przedszkolaków najważniejsza jest zabawa i ruch: model ma przekazywać tylko najważniejsze cechy jak kolor, rozmiar, ewentualnie odległość. Warto użyć balonów. Dla uczniów szkół podstawowych nacisk należy kłaść na kolory, kolejność i cechy planet. Odległości warto przedstawić przy pomocy kroków na boisku szkolnym. Najdokładniejszy model powinien zostać wykonany dla licealistów, zachowywać nachylenia orbit, szczegóły planet, ale nie koniecznie wizualne zachowanie odległości pomiędzy planetami. Dużo ciekawostek i szczegółów powinien mieć model dla grupy dorosłych, ponieważ są to osoby, które coś o Układzie Słonecznym wiedzą, ale chcemy je zaciekawić.

Faza podsumowująca:

Uczniowie prezentują swój model w grupie docelowej. Na przykład na zebraniu rodziców, innej klasie w swojej szkole, w szkole lub przedszkolu młodszego rodzeństwa.

Praca domowa:

Zestaw zadań sprawdzających z tego e‑materiału.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium bazowe powinno zostać odtworzone przez uczniów w czasie wykonywania planu projektu.