Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Paulina Król

Przedmiot: Język polski

Temat: Róże dla Safony. Liryczny dialog Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej z największą poetką starożytnej Grecji

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
4) rozpoznaje w tekście literackim środki wyrazu artystycznego poznane w szkole podstawowej oraz środki znaczeniowe: oksymoron, peryfrazę, eufonię, hiperbolę; leksykalne, w tym frazeologizmy; składniowe: antytezę, paralelizm, wyliczenie, epiforę, elipsę; wersyfikacyjne, w tym przerzutnię; określa ich funkcje;
8) wykazuje się znajomością i zrozumieniem treści utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe;
10) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania: świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; interpretuje je i wartościuje;
11) rozumie pojęcie motywu literackiego i toposu, rozpoznaje podstawowe motywy i toposy oraz dostrzega żywotność motywów biblijnych i antycznych w utworach literackich; określa ich rolę w tworzeniu znaczeń uniwersalnych;
13) porównuje utwory literackie lub ich fragmenty, dostrzega kontynuacje i nawiązania w porównywanych utworach, określa cechy wspólne i różne;
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
IV. Samokształcenie.
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;
Lektura obowiązkowa
33) wybrane wiersze następujących poetów: Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Maria Pawlikowska‑Jasnorzewska, Kazimiera Iłłakowiczówna, Julian Przyboś, Józef Czechowicz, Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • zdobywa wiedzę na temat twórczości poetek: Safony i Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej;

  • analizuje wybrane utwory o tematyce miłosnej Safony i Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej;

  • porównuje wiersze obu autorek;

  • interpretuje cykl poetycki Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej Róże dla Safony.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • drama;

  • rybi szkielet;

  • burza mózgów;

  • praca z tekstem.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał „Róże dla Safony. Liryczny dialog Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej z największą poetką starożytnej Grecji” oraz prosi o zapoznanie się z treścią „Wprowadzenia” oraz celów lekcji.

  2. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z sekcją „Audiobook”.

  3. Dwie chętne osoby mają za zadanie zapoznać się z sekcją „Galeria interaktywna” i na jej podstawie ułożyć i zaprezentować dialog między autorkami.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat zajęć. Następnie prosi jednego z uczniów, aby krótko przedstawił, o czym będzie lekcja. W razie potrzeby reszta uczniów wraz z nauczycielem dopowiadają.

  2. Uczniowie są proszeni o ustalenie kryteriów sukcesu.

  3. Nauczyciel wyświetla sekcję „Przeczytaj”. Uczniowie zapoznają się z jej treścią. Następnie nauczyciel rozpoczyna krótką rozmowę: Kim była Safona?

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie tworzą cztery grupy. Nauczyciel wyświetla sekcję „Galeria interaktywna” i dzieli między grupy dostępne slajdy. Uczniowie dokonują analizy cech twórczości autorek. Nauczyciel rysuje na tablicy rybi szkielet, z jednej strony zapisuje cechy twórczości Marii Pawlikowskiej‑Jasnorzewskiej, z drugiej strony cechy twórczości Safony. Po wyznaczonym czasie uczniowie odczytują cechy twórczości poetek i zapisują po odpowiednich stronach. Nauczyciel komentuje pracę uczniów.

  2. Wyłonione przed lekcją osoby przygotowują się do prezentacji dialogu. Nauczyciel prosi o odczytanie poleceń 1 i 2 z sekcji „Galeria interaktywna”. Po prezentacji dialogu między Safoną a Marią Pawlikowską‑Jasnorzewską uczniowie w parach wykonują polecenia. Nauczyciel prosi o odczytanie, a następnie dokonuje oceny prac.

  3. Uczniowie dobierają się w trzy osoby i przygotowują do omówienia tekstu z sekcji „Audiobook”. Wykonują polecenie 1. Nauczyciel prosi o odczytanie odpowiedzi. Następuje wspólna analiza.

  4. Uczniowie wykonują polecenie 2.

Faza podsumowująca:

  1. Na zakończenie uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenie 1 z sekcji „Audiobook”. Nauczyciel dokona ich analizy w późniejszym czasie.

  2. Uczniowie odczytują ustalone kryteria sukcesu, podsumowują, czego się nauczyli.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują ćwiczenie 2.

Materiały pomocnicze:

  • Peter Green, Śmiech Afrodyty, Warszawa 1969.

  • Maria Pawlikowska‑Jasnorzewska, Poezje zebrane, Toruń 1993.

Wskazówki metodyczne

  • Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Schemat” do podsumowania lekcji.