Dla nauczyciela

Numer lekcji: 3.2.1.6

Imię i nazwisko autora lekcji: Katarzyna Walkowska

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Wo liegen deine Stärken und Schwächen? – Charaktereigenschaften/Jakie są twoje mocne i słabe strony? Cechy charakteru

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa II, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Doskonalenie umiejętności opisywania, udzielania porad i wypowiadania się na temat cech osobowościowych (mocnych i słabych stron).

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania, osobisty system wartości, autorytety);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
8) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
11) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
11) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
12) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
9) prosi o radę i udziela rady;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • tworzy listę swoich mocnych i słabych stron;

  • potrafi zaproponować rozwiązania osobom, które nie wiedzą, jak poradzić sobie z problemami związanymi z posiadaniem pewnych cech charakteru;

  • opowiada o tym, jakie cechy charakteru posiadają jego bliscy i w jakich zachowaniach się one przejawiają.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne,

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata,

  • sam decyduje, jakie informacje przedstawić,

  • sam decyduje, o czym będzie mówił podczas lekcji,

  • sam decyduje, o czym będzie pisał podczas lekcji,

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości.

Strategie uczenia się:

  • rozumienie informacji – czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów,

  • indywidualne organizowanie wiedzy językowej, np. robienie streszczeń i notatek, zaznaczanie, podkreślanie, zakreślanie kolorem;

  • współpraca z innymi osobami.

Metody/techniki nauczania:

  • podająca – techniki: pogadanka;

  • eksponująca – wystawa;

  • kognitywna – technika: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • plenum;

  • praca grupowa.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z podłączeniem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • kartki reklamowe,

  • multimedium (mapa pojęć),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel rozkłada na podłodze kartki reklamowe/zdjęcia (kartki często można znaleźć w restauracjach) i prosi stojących wokół uczniów, aby każdy z nich wybrał kartkę, która inspiruje go do powiedzenia czegoś na swój temat (nauczyciel również bierze udział w ćwiczeniu), np.: Das Foto zeigt einen Panther, der auf einen Baum klettert. Ich glaube das passt zu mir, denn ich bin sehr aktiv, habe keine Angst vor neuen Aufgaben.... nauczyciel przypomina uczniom, że mogą podawać inne cechy charakteru, niż własne. Następnie uczniowie umieszczają wybrane przez siebie kartki/fotografie oraz karteczkę ze swoim imieniem na tablicy korkowej. Nauczyciel informuje, że temat lekcji będzie poświęcony cechom charakteru.

b) Faza realizacyjna

  • Uczniowie czytają tekst Wie Feuer und Wasser (praca indywidualna) i wykonują Übung 1 i 2. Następnie zastanawiają się, którą z osób przedstawionych w tekście chcieliby poznać osobiście. Uczniowie przedstawiają swój wybór i argumentację partnerowi (praca w parach).

  • Uczniowie tworzą dwie grupy „znajomych”: Grupę, która chciałaby poznać Leę oraz grupę, która chciałaby poznać Amelię. Zadaniem uczniów w grupach jest stworzenie swojego grupowego portretu charakterów (w formie plakatu), aby móc przedstawić go Lei lub Amelii, aby zachęcić je do nawiązania kontaktu z grupą. Tworząc portrety uczniowie korzystają z mapy pojęć, w której należy uzupełnić pozytywne i negatywne cechy charakteru. Nauczyciel przypomina uczniom, że mogą podawać inne cechy charakteru, niż własne.

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie prezentują swoje grupowe portrety charakterów.

  • Pozostali uczniowie oraz nauczyciel udzielają informacji zwrotnej.

  • Każdy z uczniów tworzy listę mocnych i słabych stron, które chciałby widzieć u swojej wyimaginowanej przyjaciółki/wyimaginowanego przyjaciela. Spisana lista zostaje przekazana osobie siedzącej obok. Ta osoba wymienia cechy według otrzymanej listy. Następnie wyraża swoje zdanie na temat wybranych cech i udziela informacji, czy wymienione cechy są zgodne z jej wyobrażeniem wyimaginowanego przyjaciela (np. Für mich ist wichtig, dass mein Freund hilfsbereit ist. Er muss nicht sportlich sein.)

  • Uczniowie w formie łańcuszka wypowiedzi (każdy z uczniów zabiera głos) opowiadają o tym, jakie cechy charakteru posiadają ich bliscy (wybierają sobie jednego członka rodziny) i w jakich zachowaniach się one przejawiają. Nauczyciel przypomina uczniom, że mogą podawać inne cechy charakteru, ważna jest sama wypowiedź.

Praca domowa:

Uczniowie rozwiązują Aufgabe 9 z sekcji Sprawdź się. Wyobrażają sobie, że są redaktorami w czasopiśmie dla młodzieży i zajmują się udzielaniem odpowiedzi na pytania czytelników, związane z cechami charakteru. Odpowiedzi udzielają w formie pisemnej.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy pojęć:

  • przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa; uczniowie za pomocą przygotowywanych i wysłanych przez nauczyciela fiszek przypominają sobie lub też zapoznają się ze słownictwem dotyczącym cech charakteru; przypisują swoim bliskim określone cechy charakteru (wykorzystanie metody „odwróconej lekcji”);

  • w trakcie lekcji: odwołanie się do wiedzy posiadanej i połączenie jej z nową wiedzą (konekcjonizm); uczniowie w parach przygotowują listę mocnych stron, które według nich są potrzebne w dzisiejszym świecie. Przygotowana lista ma formę notatki rysunkowej, która zostaje zawieszona w klasie. Na podstawie tej notatki uczniowie uzasadniają wybrane cechy na swojej liście;

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu; uczniowie losują imię i nazwisko znanej osobistości ze świata rozrywki, polityki itp.; nie mówiąc kogo wylosowali, przygotowują opis osoby oraz jej lub jego cech charakteru. Na kolejnej lekcji prezentują swoje opisy. Zadaniem pozostałych uczniów jest próba odgadnięcia, o kim jest mowa. Dla ułatwienia uczniowie mogą  zadać trzy dodatkowe pytania, na które osoba opisująca może odpowiedzieć tylko: ja/nein.

Słownik