Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat lekcji: Restytucje gatunków zagrożonych wyginięciem w Polsce.

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy/klasa III

PODSTAWA PROGRAMOWA

Zakres podstawowy: XIV. Regionalne zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Polski: podział na regiony fizycznogeograficzne, budowa geologiczna i zasoby surowcowe, ukształtowanie powierzchni, sieć wodna, warunki klimatyczne, formy ochrony przyrody, stan środowiska przyrodniczego. Uczeń: 11) uzasadnia konieczność działań na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego w Polsce, określa możliwości własnego zaangażowania w tym zakresie oraz przedstawia różne formy ochrony przyrody w Polsce i własnym regionie.

Kształtowane kompetencje kluczowe

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wyjaśnia, na czym polega restytucja i reintrodukcja,

  • podaje przykłady gatunków restytuowanych i reintrodukowanych w Polsce,

  • przedstawia pozytywne efekty działań przywracających gatunki do środowiska,

  • wskazuje główne problemy związane z projektami restytucji i reintrodukcji w Polsce.

Strategie nauczania: konstruktywizm, konektywizm

Metody nauczania: dyskusja, drzewo decyzyjne, metody operatywne (praca z tekstem e‑materiału i z filmem edukacyjnym)

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca zbiorowa (na forum klasy)

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, rysunki (fotografie rekonstrukcji) dinozaurów, mapa fizyczna Polski

Materiały pomocnicze

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

  • Czynności organizacyjne.

  • Nauczyciel wprowadza uczniów w temat – przedstawia im rysunki (fotografie rekonstrukcji) dinozaurów; zadaje pytanie, dlaczego te stworzenia nie żyją współcześnie na Ziemi?

  • Następnie inicjuje krótką dyskusję na temat: czy współcześnie także giną gatunki zwierząt i roślin (zmniejsza się bioróżnorodność)?, jakie są tego powody?, czy, jak przy dinozaurach, przyczyny są wyłącznie naturalne?, czy człowiek nie podejmuje żadnych działań w celu zachowania w środowisku tych zagrożonych gatunków?.

  • Nauczyciel podaje temat lekcji i jej cele.

Faza realizacyjna

  • Kontynuacja dyskusji na forum klasy: czy zagrożenia i podejmowane działania ochrony gatunków występują także w Polsce? – wykorzystanie e‑materiału (Przeczytaj): informacje o Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych (w Polsce: Czerwona Księga Zwierząt), wybrane przykłady gatunków wymarłych, zanikłych i krytycznie zagrożonych.

  • Wprowadzenie pojęć restytucjareintrodukcja gatunku (wykorzystanie e‑materiału).

  • Nauczyciel przedstawia uczniom film edukacyjny zawarty w e‑materiale – prosi, aby uczniowie na jego podstawie wyszukali odpowiedzi na polecenia:

    • Przedstaw przykłady gatunków restytuowanych lub reintrodukowanych w Polsce.

    • Podaj przyczyny wpływające na zmniejszanie się populacji gatunków.

    • Omów problemy związane z działaniami przywracającymi zagrożone gatunki do środowiska przyrodniczego.

  • Polecenia warto wcześniej zapisać np. na tablicy w taki sposób, aby były dla uczniów widoczne również podczas oglądania filmu.

  • Uczniowie, zapoznając się z filmem, indywidualnie przygotowują odpowiedzi na przedstawione polecenia.

  • Uczniowie prezentują odpowiedzi na zadane polecenia; wskazują na mapie fizycznej Polski miejsca związane z występowaniem zagrożonych gatunków (np. parki narodowe: Białowieski, Roztoczański, Tatrzański, Bieszczadzki). Nauczyciel podkreśla programy związane z działaniami przywracającymi zagrożone gatunki do środowiska przyrodniczego – obecnie realizowane i możliwe do realizacji w najbliższej przyszłości.

  • Podział uczniów na grupy np. 5‑6-osobowe; każda grupa otrzymuje arkusz papieru i pisaki, zadaniem uczniów jest opracowanie drzewa decyzyjnego rozwiązującego problem: czy należy dokonywać restytucji i reintrodukcji gatunków?.

  • Uczniowie w grupach szukają możliwych rozwiązań problemu, negatywnych i pozytywnych skutków każdego z rozwiązań, wyciągają wnioski.

  • Po upływie określonego czasu przedstawiciele grup prezentują opracowania na forum klasy, skupiają się głównie na podjętych decyzjach z uzasadnieniem.

  • Możliwa dyskusja na forum klasy (jeżeli czas na to pozwoli, jeżeli nie – tylko krótkie podsumowanie nauczyciela).

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel ocenia pracę i zaangażowanie uczniów na lekcji; podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami.

  • Nauczyciel prosi o wykonanie wybranych ćwiczeń z e‑materiału (np. 6 – 8; jeżeli brakuje czasu, te ćwiczenia można zadać w pracy domowej).

  • Nauczyciel zadaje pytania dotyczące ewentualnych trudności, co było nową wiedzą dla uczniów, co było im znane, gdzie mogą wykorzystać poznany na lekcji materiał.

Praca domowa

  • Przedstaw możliwości własnego zaangażowania w zakresie działań na rzecz ochrony gatunków.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

  • Film edukacyjny można wykorzystać na lekcji powtórzeniowej z zakresu podstawowego, z działu XIV. (Regionalne zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Polski).

  • Film edukacyjny można wykorzystać podczas lekcji (z zakresu rozszerzonego) dotyczącej działań służących zachowaniu walorów krajobrazów przyrodniczych oraz zapobieganiu ich degradacji (dział XIV. 6).

  • Zawarty w e‑materiale film edukacyjny może być wykorzystany do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia w domu i w czasie lekcji.