Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Maćkowska
Przedmiot: Filozofia
Temat: Friedrich Nietzsche: filozofia życia
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele lekcji (językiem ucznia):
Poznasz postać Fryderyka Nietzschego.
Scharakteryzujesz najważniejsze elementy filozofii Fryderyka Nietzschego.
Sprawdzisz, co oznaczał termin filozofia życia na przełomie XIX i XX w.
Ocenisz znaczenie filozofii życia Nietzschego dla rozwoju myśli filozoficznej XX w.
Cele operacyjne. Uczeń:
pozna postać Fryderyka Nietzschego;
scharakteryzuje najważniejsze elementy filozofii Fryderyka Nietzschego;
sprawdzi, co oznaczał termin filozofia życia na przełomie XIX i XX w.;
oceni znaczenie filozofii życia Nietzschego dla rozwoju myśli filozoficznej XX w.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
praca z tekstem;
dyskusja;
esej filozoficzny;
audiobook;
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Friedrich Nietzsche: filozofia życia”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczenia nr 4 z sekcji „Sprawdź się”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.
Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, za pomocą raportu dostępnego w panelu użytkownika, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji i na tej podstawie dobiera uczniów w pary. Prosi o przygotowanie pytań związanych z wyświetlonym tematem zajęć i udostępnionym przed zajęciami e‑materiałem. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z zakresem lekcji? Omówienie pytań przygotowanych przez uczniów, dyskusja wstępna.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Co oznacza metafora, że Nietzsche nie bał się „filozofować młotem”? Jakie doświadczenia życiowe Nietzschego wpływały na jego poglądy?
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu zawartego w sekcji „Przeczytaj”, jeśli nauczyciel – na podstawie raportu na platformie – uważa, że przygotowanie uczniów jest wystarczające, może pominąć tę czynność. Uczniowie indywidualnie zapisują pięć najważniejszych ich zdaniem kwestii poruszanych w tekście. Następnie w parach porównują swoje wybory. Nauczyciel prosi wybrane pary o podsumowanie swojej pracy.
Nauczyciel wyświetla na tablicy ćwiczenie nr 5 z zakładki „Sprawdź się” i cała klasa wspólnie uzupełnia tekst.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”. Wybrany uczeń odczytuje treść polecenia: Jak Nietzsche postrzega „ducha niemieckiego” ? Klasa dzieli się na grupy i opracowuje propozycje odpowiedzi. Przedstawiciel wskazanej grupy prezentuje propozycję rozwiązania zadania, a pozostali uczniowie komentują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedzi uczniów.
Praca z tekstem źródłowym. Jeżeli starczy czasu, uczniowie powracają do sekcji „Audiobook”. Odpowiedź na polecenie nr 1 jest przygotowana na forum, jako efekt wspólnej dyskusji.
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania zajęć nauczyciel pytania uczniów, jaki obraz filozofa wyłania się z jego dzieła Ecce homo (ćwiczenie nr 7 z zakładki „Sprawdź się”).
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Napisz esej, w którym ocenisz, jakie znaczenie miała filozofia życia Nietzschego dla rozwoju myśli filozoficznej XX w.
Materiały pomocnicze:
Nietzsche F., Ecce homo: jak się staje, czym się jest, tłum. B. Baran, Warszawa 2009.
Hollingdale R.J., Nietzsche, tłum. W. Jeżewski, Warszawa 2001.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.