Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Friedrich Nietzsche: filozofia życia

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

• Poznasz postać Fryderyka Nietzschego.

• Scharakteryzujesz najważniejsze elementy filozofii Fryderyka Nietzschego.

• Sprawdzisz, co oznaczał termin filozofia życia na przełomie XIX i XX w.

• Ocenisz znaczenie filozofii życia Nietzschego dla rozwoju myśli filozoficznej XX w.

Cele operacyjne. Uczeń:

• pozna postać Fryderyka Nietzschego;

• scharakteryzuje najważniejsze elementy filozofii Fryderyka Nietzschego;

• sprawdzi, co oznaczał termin filozofia życia na przełomie XIX i XX w.;

• oceni znaczenie filozofii życia Nietzschego dla rozwoju myśli filozoficznej XX w.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• praca z tekstem;

• dyskusja;

• esej filozoficzny;

• audiobook;

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Friedrich Nietzsche: filozofia życia”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczenia nr 4 z sekcji „Sprawdź się”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, za pomocą raportu dostępnego w panelu użytkownika, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji i na tej podstawie dobiera uczniów w pary. Prosi o przygotowanie pytań związanych z wyświetlonym tematem zajęć i udostępnionym przed zajęciami e‑materiałem. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z zakresem lekcji? Omówienie pytań przygotowanych przez uczniów, dyskusja wstępna.

3. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Co oznacza metafora, że Nietzsche nie bał się „filozofować młotem”? Jakie doświadczenia życiowe Nietzschego wpływały na jego poglądy?

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu zawartego w sekcji „Przeczytaj”, jeśli nauczyciel – na podstawie raportu na platformie – uważa, że przygotowanie uczniów jest wystarczające, może pominąć tę czynność. Uczniowie indywidualnie zapisują pięć najważniejszych ich zdaniem kwestii poruszanych w tekście. Następnie w parach porównują swoje wybory. Nauczyciel prosi wybrane pary o podsumowanie swojej pracy.

2. Nauczyciel wyświetla na tablicy ćwiczenie nr 5 z zakładki „Sprawdź się” i cała klasa wspólnie uzupełnia tekst.

3. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”. Wybrany uczeń odczytuje treść polecenia: Jak Nietzsche postrzega „ducha niemieckiego” ? Klasa dzieli się na grupy i opracowuje propozycje odpowiedzi. Przedstawiciel wskazanej grupy prezentuje propozycję rozwiązania zadania, a pozostali uczniowie komentują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedzi uczniów.

4. Praca z tekstem źródłowym. Jeżeli starczy czasu, uczniowie powracają do sekcji „Audiobook”. Odpowiedź na polecenie nr 1 jest przygotowana na forum, jako efekt wspólnej dyskusji.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania zajęć nauczyciel pytania uczniów, jaki obraz filozofa wyłania się z jego dzieła Ecce homo (ćwiczenie nr 7 z zakładki „Sprawdź się”).

2. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Napisz esej, w którym ocenisz, jakie znaczenie miała filozofia życia Nietzschego dla rozwoju myśli filozoficznej XX w.

Materiały pomocnicze:

• Nietzsche F., Ecce homo: jak się staje, czym się jest, tłum. B. Baran, Warszawa 2009.

• Hollingdale R.J., Nietzsche, tłum. W. Jeżewski, Warszawa 2001.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.