Imię i nazwisko autora: Beata Mamica

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Allergien – Krankheit des 21. Jahrhunderts/Alergie  – choroba XXI wieku

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, zakres rozszerzony, poziom językowy B2+/C1

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność informowania i wypowiadania się na temat alergii jako choroby XXI wieku, jej przyczyn, objawów i skutków oraz możliwych sposobów łagodzenia występujących dolegliwości.

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.1.R Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie rozszerzonym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych – w tym związków frazeologicznych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi ustne wypowiadane w naturalnym tempie oraz różnorodne złożone wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy w miarę złożone, spójne i logiczne, płynne wypowiedzi ustne oraz w miarę złożone, bogate pod względem treści, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w różnorodnych, również złożonych i nietypowych sytuacjach oraz reaguje w formie w miarę złożonego tekstu pisanego w różnorodnych sytuacjach, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych – w tym związków frazeologicznych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
11) zdrowie (np. tryb życia, samopoczucie, choroby – w tym choroby cywilizacyjne, ich objawy i leczenie, niepełnosprawność, uzależnienia, pierwsza pomoc w nagłych wypadkach);
II. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi ustne wypowiadane w naturalnym tempie:
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
8) odróżnia informacje o faktach od opinii;
III. Uczeń rozumie różnorodne złożone wypowiedzi pisemne:
4) znajduje w tekście określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
V. Uczeń tworzy w miarę złożone, bogate pod względem treści, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. e‑mail, list prywatny, list formalny – w tym list motywacyjny, życiorys, CV, wpis na blogu, opowiadanie, recenzję, artykuł, rozprawkę):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
11) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady, objaśnia procedury związane z załatwianiem spraw w instytucjach);
12) stosuje zasady konstruowania tekstów o różnym charakterze;
VI. Uczeń reaguje ustnie w różnorodnych, również złożonych i nietypowych sytuacjach:
9) prosi o radę i udziela rady;
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • formułuje porady zdrowotne;

  • analizuje informacje zawarte w prezentacji multimedialnej;

  • opisuje możliwe działania przeciwdziałające powstawaniu alergii.

Cele motywacyjne:

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata,

  • dostrzega powiązania pomiędzy nauką języka niemieckiego a innymi przedmiotami szkolnymi;

  • czuje się kompetentny, gdyż rozwiązuje zadania na miarę swoich możliwości.

Strategie uczenia się:

strategie pamięciowe:

  • tworzenie skojarzeń myślowych, tworzenie asocjacji i kojarzenie pojęć, grupowanie ich w różne kategorie;

strategie kognitywne:

  • rozumienie informacji, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

strategie kompensacyjne:

  • odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych i czytanych;

strategie społeczne:

  • zadawanie pytań osobom o oczekiwanych większych umiejętnościach językowych (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów);

  • współpraca z uczniami na tym samym poziomie zaawansowania znajomości języka niemieckiego.

Metody i formy nauczania:

  • podejście komunikacyjne;

  • podająca: praca z tekstem źródłowym, wyjaśnianie;

  • aktywizująca: wspólne czytanie, scenki rodzajowe, dyskusja;

  • kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana: z użyciem komputera.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca w parach,

  • plenum,

  • praca w grupie.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tekst źródłowy,

  • zdjęcia przedstawiające objawy alergii lub alergenów,

  • kartki do zapisywania odpowiedzi uczniów,

  • multimedium (prezentacja),

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby przyjrzeli się zdjęciu otwierającemu i pyta: Czy domyślacie się, co będzie tematem naszej dzisiejszej lekcji?

  • Nauczyciel prosi uczniów o przeczytanie informacji „Czy wiesz, że…” na temat rozwoju cywilizacyjnego i czynników wpływających na rozwój alergii we współczesnym świecie.

  • Nauczyciel zawiesza na tablicy różne zdjęcia przedstawiające objawy alergii lub też typowe alergeny (zdjęcia mogą być wydrukowane z prezentacji multimedialnej – sekcja Multimedium). Nauczyciel prosi uczniów o podanie znanych słów do tematu (przyczyn, objaw, skutków alergii), uczniowie na podstawie zawieszonych zdjęć podają słownictwo i zwroty.

  • Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję na temat częstotliwości występowania alergii wśród uczniów.

b) Faza realizacyjna

  • Nauczyciel dzieli uczniów na grupy czterosobowe. Każda grupa siada przy osobnym stoliku. Przeznaczony do opracowania tekst z sekcji Przeczytaj jest dzielony przez nauczyciela na cztery fragmenty. Każdy uczeń zapoznaje się z fragmentem 1 i losuje jedno z czterech zadań: a) Bereite 2‑3 Fragen zu dem Texteinheit vor, b) Stelle den Schülern in der Gruppe Fragen zu Wörtern/Fragmenten des Textes, die du nicht verstanden hast, c) Fasse den Text für die Schüler zusammen, d) Erzähle, was du an der Textpassage am interessantesten fandest. Po wykonaniu zadania uczniowie prezentują w grupach wyniki swojej pracy. Sekwencja powtarzana jest także w odniesieniu do fragmentu 2, 3 i 4 (nauczyciel powinien zadbać o to, aby w poszczególnych sekwencjach każdy uczeń rozwiązywał inne zadanie).

  • Uczniowie wskazują pytania, na które można znaleźć odpowiedzi w tekście z sekcji Przeczytaj (Übung 2) oraz określają prawdziwość zdań z tekstu (Übung 3).

  • Uczniowie odkrywają znaczenia nowo poznanej konstrukcji gramatycznej – imiesłów odczasownikowy.

  • Uczniowie, pracując w grupach, wybierają kilka zdjęć zawieszonych przez nauczyciela na tablicy i tworzą z nich historię dotyczącą alergii. Uczniowie wcielają się w role bohaterów ze zdjęć i odgrywają scenkę rodzajową.

  • Uczniowie w parach zapoznają się z prezentacją multimedialną, zadają sobie wzajemnie pytania, wyjaśniając zwroty i pojęcia.

  • Uczniowie określają prawdziwość informacji zawartych w prezentacji (Übung 2) oraz decydują, które z nich są faktem, a które opinią (Übung 4).

c) Faza podsumowująca

  • Uczniowie opowiadają o przyczynach i objawach alergii oraz możliwych sposobach łagodzenia jej skutków.

  • Nauczyciel zapisuje na tablicy pytania: Co było dla mnie na tej lekcji najważniejsze? Czego się dziś nauczyłem/nauczyłam? Co mnie zaskoczyło? Uczniowie mogą pisemnie odpowiedzieć na każde pytanie. Odpowiedzi na anonimowych kartkach mogą zostać zebrane i podsumowane przez nauczyciela (odczytane na forum lub zapisane odpowiednio na tablicy).

Praca domowa:

Uczniowie rozwiązują Aufgabe 8 z sekcji Sprawdź się, piszą artykuł do gazetki szkolnej, która organizuje konkurs na temat alergii. Temat artykułu: Dlaczego rośnie liczba alergików? Jak można temu zapobiec?

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania prezentacji multimedialnej

  • Przed lekcją: uczniowie w ramach metody lekcji odwróconej zapoznają się z multimedium, tworzą zestaw pytań do prezentacji multimedialnej;

  • W trakcie lekcji: uczniowie umieszczają przygotowane pytania w „skrzynce pytań”, nauczyciel dzieli uczniów na grupy, uczniowie rywalizują pomiędzy sobą, losując pytania i udzielając na nie odpowiedzi;

  • Po lekcji: uczniowie przygotowują pytania do wywiadu z alergologiem, na temat alergii jako choroby XXI wieku.