Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Migracje
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
III. Struktura społeczna i problemy społeczne.
Uczeń:
9) charakteryzuje specyfikę procesów migracyjnych do Europy i wewnątrz Europy;
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
4) wyjaśnia na przykładach wzajemne zależności polityczne, gospodarcze i kulturowe między państwami o różnym poziomie PKB i różnej jego strukturze; wyjaśnia znaczenie okresu kolonializmu w tych zależnościach.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia pojęcie migracji;
analizuje historyczne i współczesne przyczyny migracji;
ocenia znaczenie procesów migracyjnych dla sytuacji współczesnego świata.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
metoda kuli śnieżnej;
burza mózgów;
dyskusja 2 x 4 x 8;
rozmowa nauczająca.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
mapa polityczna świata.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Podanie tematu i celów lekcji.
2. Uczniowie w parach definiują pojęcie migracji. Następnie łączą się w czwórki i ósemki, dalej pracując nad definicją. Na koniec wspólnie wybierają najlepszą definicję.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie weryfikują swoją dotychczasową wiedzę. Wypisują na tablicy skojarzenia z pojęciem „migracje”. Szczególną uwagę przykładają do przyczyn i skutków migracji. Na koniec wybrana osoba podsumowuje ćwiczenie.
2. Klasa zapoznaje się z treścią lekcji, zwracając uwagę na kierunki migracji w czasach nowożytnych i współczesnych. Następnie na mapie politycznej świata wskazuje kierunki migracji.
3. Uczniowie na podstawie treści lekcji i wiedzy potocznej analizują przyczyny migracji na przestrzeni dziejów. Szczególną uwagę zwracają na wydarzenia, które zmieniały kierunki migracji bądź jej przyczyny. Na koniec uzupełniają mapę myśli (sekcja „Schemat”) o przyczyny migracji.
4. Następuje dyskusja na temat wpływu zjawiska migracji na sytuację społeczną, gospodarczą, kulturalną i polityczną na świecie. Problem ten najpierw rozważany jest w parach. Po wypracowaniu wspólnego stanowiska pary łączą się w czwórki, które dalej dyskutują na ten temat. Na koniec czwórki łączą się w ósemki, które – po ustaleniu wspólnego stanowiska – przedstawiają je na forum.
5. Uczniowie zapoznają się ze schematem i krótko rozmawiają na temat „Czy Polska jest krajem atrakcyjnym dla migrantów?”.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie wypowiadają się na temat swojej pracy na lekcji. Wybranym osobom nauczyciel wystawia oceny.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują e‑ćwiczenia.
Materiały pomocnicze:
Migracje. Ujęcie interdyscyplinarne, H. Domański (red.), Łódź 2018.
Mapy i dane statystyczne imigrantów i służb migracyjnych Polski, migracje.gov.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Multimedium uczniowie mogą wykorzystać do przygotowania się do lekcji powtórkowej.