Dla nauczyciela

Numer e‑materiału: 3.3.1.1

Imię i nazwisko autora lekcji: Katarzyna Walkowska

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Eine Einkaufsdiät/Zakupowy detoks

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/ B2

Cel ogólny lekcji:

Rozwijanie umiejętności wypowiadania się na temat zakupowego detoksu.

Doskonalenie umiejętności wyrażania swojej opinii na temat minimalistycznego stylu życia oraz pozbywania się lub rezygnacji z przedmiotów, które nie są niezbędne do codziennego funkcjonowania.

Cele szczegółowe lekcji:

Podstawa programowa – wariant III.1.P Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (kontynuacja 1. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej – kształcenie w zakresie podstawowym)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności, wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka, a także wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne oraz proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach oraz reaguje w formie prostego tekstu pisanego w typowych sytuacjach w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się dość bogatym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1) człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania, osobisty system wartości, autorytety);
5) życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy);
7) zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary i ich cechy, sprzedawanie i kupowanie, środki płatnicze, promocja i reklama, korzystanie z usług, reklamacja);
II. Uczeń rozumie wypowiedzi ustne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje, relacje, wywiady, dyskusje, prelekcje), wypowiadane w naturalnym tempie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. formę, czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w wypowiedzi;
III. Uczeń rozumie wypowiedzi pisemne o umiarkowanym stopniu złożoności (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, instrukcje, komiksy, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
7) wyciąga wnioski wynikające z informacji zawartych w tekście;
IV. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne, w miarę płynne wypowiedzi ustne:
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
11) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, życiorys, CV, list motywacyjny, wpis na blogu):
5) opisuje upodobania;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie i poglądy, przedstawia i ustosunkowuje się do opinii i poglądów innych osób;
8) przedstawia zalety i wady różnych rozwiązań;
10) przedstawia sposób postępowania (np. udziela instrukcji, wskazówek, określa zasady);
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych, również w miarę złożonych sytuacjach:
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
8) proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do sytuacji.
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, list prywatny, formularz, e‑mail, komentarz, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
5) wyraża i uzasadnia swoje upodobania, preferencje, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, preferencje, intencje i pragnienia innych osób;
15) dostosowuje styl wypowiedzi do odbiorcy.
VIII. Uczeń przetwarza tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.

Cele zgodne ze zrewidowaną taksonomią celów Blooma, w tym minimum jeden cel z poziomu 3‑6 sfery kognitywnej, sformułowane w postaci SMART:

Uczeń:

  • wyraża swoją opinię na temat zakupowego detoksu;

  • zastanawia się, które z przedmiotów z jego otoczenia są dla niezbędne, a których mógłby się pozbyć;

  • ocenia i uzasadnia, jaki styl życia jest dla niego odpowiedni.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne;

  • uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności;

  • otrzymuje informację zwrotną o postępach.

Strategie uczenia się:

  • rozumienie informacji, np. czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

  • korzystanie z różnych dodatkowych źródeł do nauki języka, takich jak słowniki czy internet;

  • indywidualne organizowanie wiedzy językowej, np. robienie streszczeń i notatek, zaznaczanie, podkreślanie, zakreślanie kolorem.

Metody, techniki i formy pracy:

  • podająca – techniki: pogadanka, praca ze źródłem drukowanym oraz audio;

  • eksponująca – technika: ćwiczenia przedmiotowe;

  • praktyczna – techniki: inscenizacja, burza mózgów, Ted Talks, flipped classroom (metoda odwróconej lekcji);

  • kognitywna – technika: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

  • programowana – z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna,

  • praca grupowa,

  • plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

  • komputer/laptop z dostępem do Internetu,

  • słowniczek,

  • tarcza ze skalą od 1‑6,

  • pojemnik na pytania,

  • tekst źródłowy,

  • multimedium (plik audio),

  • flipchart z hasłami,

  • zestaw ćwiczeń interaktywnych.

Przebieg lekcji:

a) Faza wprowadzająca

  1. Nauczyciel, wprowadzając ten temat, może zastosować metodę odwróconej lekcji. Z odpowiednim wyprzedzeniem poleca uczniom, aby przygotowali się do wystąpienia w stylu TED Talks/prezentacji. Zadaniem uczniów jest otworzyć swoją szafę oraz rozejrzeć się po pokoju i odpowiedzieć na pytanie:

Gibt es in meiner unmittelbaren Umgebung (in meinem Zimmer, in meinem Kleiderschrank) Gegenstände (z.B. Kleidung, Nippes), die ich leicht loswerden könnte? Was würde ich fühlen, wenn ich diese Gegenstände loswerden würde?

Nauczyciel może zadać uczniom dodatkowe pytania, aby naprowadzić ich na zebranie słownictwa, które będzie wprowadzane/wykorzystywane podczas lekcji, np. Welche Kleidung gehört in deinen Kleiderschrank? Weißt du, was ein minimalistischer Lebensstil bedeutet?

  1. Wskazówki dla uczniów:

2a) przygotowując się do wystąpienia/prezentacji otwórzcie szafki/półki w swoim pokoju/garderobie i usiądźcie wygodnie;

2b) zróbcie notatki, wypisując przedmioty (ubrania, akcesoria, bibeloty itd.), z których już nie korzystacie. Aby ułatwić sobie zadanie, zapoznajcie się z tekstem wprowadzenia do lekcji, tekstem źródłowym Eine einjährige Einkaufsdiät oraz plikiem audio. Pomocny może również okazać się słownik, w którym znajdziecie zwroty i wyrażenia, których znajomość będzie niezbędna podczas lekcji.

b) Faza realizacyjna

  1. Nauczyciel prosi kilkoro uczniów, aby wczuli się w rolę mówców TED Talks i zaprezentowali przygotowane przez siebie wypowiedzi na temat: Gibt es in meiner unmittelbaren Umgebung (in meinem Zimmer, in meinem Kleiderschrank) Gegenstände (z.B. Kleidung, Nippes), die ich leicht loswerden könnte? Was würde ich fühlen, wenn ich diese Gegenstände loswerden würde?

  2. Dwoje uczniów notuje na tablicy nowe słownictwo oraz argumenty, które przedstawiają uczniowie.

  3. Uczniowie czytają tekst w części Przeczytaj, starając się zrozumieć jego treść na podstawie wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku. Następnie wykonują polecenia do tekstu.

  4. Nauczyciel dzieli uczniów na 4 grupy (Sprecher 1, 2, 3, 4), uczniowie wspólnie słuchają nagrania Pliku audio, następnie w grupach układają pytania do tekstu, o którym informowała wylosowana przez nich osoba (Sprecher 1, 2, 3, 4).  Nauczyciel umieszcza w pudełku kartki z pytaniami. Uczniowie podchodzą i losują karteczki, a następnie udzielają odpowiedzi. Metodę można wzbogacić o element rywalizacji, gdzie grupy będą otrzymywały punkty za poprawnie udzielone odpowiedzi.

  5. Przedstawiciele poszczególnych grup na forum klasy przestawiają wypowiedź rozmówcy, którego reprezentują. Nauczyciel po wszystkich wypowiedziach podsumowuje wyniki sondażu.

  6. Następnie uczniowie w utworzonych grupach rozwiązują zadania do Pliku audio.

c) Faza podsumowująca

Uczniowie w formie łańcuszka wypowiedzi, wypowiadają się na temat stylu życia (np. czy wolą styl minimalistyczny, czy otaczanie się wieloma przedmiotami).

Nauczyciel prosi uczniów o podsumowanie według argumentów zapisanych wcześniej na tablicy, informacji zawartych w pliku audio oraz wypowiedzi uczniów, czy ludzie przywiązują się do zakupowego szaleństwa, czy jednak daliby się namówić na zakupowy detoks. Uczniowie odpowiadają, omawiają swoje odczucia, nauczyciel udziela informaji zwrotnej dotyczącej poprawności w wypowiedziach.

Przed wyjściem uczniów z klasy nauczyciel rysuje lub zawiesza tarczę ze skalą od 1 do 6. Uczniowie zaznaczają według własnej samooceny, ile zapamiętali z dzisiejszej lekcji, gdzie 1 to prawie nic, a 6 – bardzo dużo.

Praca domowa:

Uczniowie wyobrażają sobie, że przechodzą na zakupowy detoks. Piszą list do przyjaciela/przyjaciółki, w którym opisują tę sytuację.

Dodatkowa praca domowa (dla chętnych): Poszukaj w Internecie oraz innych dostępnych źródłach wiedzy informacji o osobach, które postanowiły zrezygnować z konsumpcyjnego stylu życia i żyć minimalistycznie lub na odwrót. Przygotuj informacje o nich (np. w formie prezentacji lub plakatu) i zaprezentuj je kolegom i koleżankom.

Inne możliwości realizacji materiału:

  • wykorzystanie metody kuli śnieżnej przy wprowadzeniu do tematu, dobieranie pojęć do tematu: „Einkaufsdiät”;

  • w przypadku realizacji lekcji w klasie szkolnej możliwe jest przeprowadzenie zajęć w formie „sądu” nad osobami, które prowadzą minimalistyczny styl życia oraz styl konsumpcyjny. Nauczyciel dzieli klasę na dwie grupy. Jedna z nich to Obrońcy, druga Oskarżyciele, którzy podają argumenty broniąc lub oskarżając osoby.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania pliku audio:

  • przed lekcją: powtórzenie znanego słownictwa, nauczyciel zapisuje na tablicy lub rozwiesza wcześniej przygotowany flipchart z wymienionymi hasłami.

Um glücklich zu sein, brauche ich:

  • neue Kleidung,

  • ein schönes Haus,

  • viel Geld,

  • Freunde,

  • Freizeit,

  • Familie.

Ich kann leicht verzichten auf:

  • elektronische Geräte,

  • neue Kleidung,

  • schöne Wohnungseinrichtung,

  • Treffen mit Freunden,

  • Unterhaltung.

Uczniowie podchodzą do tablicy i zaznaczają właściwe dla siebie odpowiedzi. Następnie nauczyciel prosi, aby jeden z uczniów podsumował wyniki.

... Prozent sind glücklich, wenn ...

... Prozent brauchen ... , um glücklich zu sein.

Nicht viele brauchen ... , um glücklich zu sein.

... Prozent können auf ... verzichten.

... Prozent fällt es leicht, ohne ... zu leben.

Wenige/niemand können/kann auf ... verzichten;

  • w trakcie lekcji: odwołanie się do wiedzy posiadanej i połączenie jej z nową wiedzą (konekcjonizm) – nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każda grupa na osobnym flipcharcie rysuje własną mapę pojęć lub hasła/słowa, które kojarzą się jej ze słowem Minimalismus oraz które występowały w tekście Pliku audio. Na tablicy zostają zapisane następnie wspólne hasła, które powtarzały się, tj. występowały w każdej grupie;

  • po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu. Każdy uczeń na podstawie transkrypcji przygotowuje własną wypowiedź, wciela się w rolę udzielającego odpowiedzi na pytanie np. reportera. „Wie viel brauche ich wirklich, um glücklich zu sein?” Wypowiedzi mogą zostać nagrane i przygotowane jako audycja radiowa do prezentacji na kolejnej lekcji.

Wykaz źródeł:

  1. Nanu Kaller, Ich kauf nix!, Kiepenheuer & Witsch 2013.

Słownik