Autorka: Anna Rabiega

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Unia Europejska

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

VII. Współczesne stosunki międzynarodowe.

Uczeń:

8) wymienia obowiązujące akty prawa pierwotnego Unii Europejskiej; lokalizuje jej państwa członkowskie; przedstawia podstawowe obszary i zasady działania Unii Europejskiej.

Zakres rozszerzony

XIV. Integracja europejska.

Uczeń:

1) wykazuje kulturowe i historyczne podwaliny jedności europejskiej;

2) przedstawia etapy powojennej integracji europejskiej (w aspekcie gospodarczym – od strefy wolnego handlu do wspólnego rynku) i najważniejsze postanowienia aktów prawa pierwotnego: Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą, Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, traktatu fuzyjnego i Jednolitego Aktu Europejskiego;

3) przedstawia integrację w ramach Unii Europejskiej (w aspekcie gospodarczym – od wspólnego rynku do unii gospodarczo‑walutowej) i najważniejsze postanowienia aktów prawa pierwotnego: Traktatu o Unii Europejskiej (traktatu z Maastricht), traktatu amsterdamskiego i traktatu nicejskiego;

4) rozważa kwestię charakteru prawnego Unii Europejskiej, korzystając z przepisów traktatu z Lizbony i wskazując na zasady pomocniczości, subsydiarności i solidarności.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje, na czym polega różnorodność państw członkowskich Unii Europejskiej;

• charakteryzuje państwa członkowskie Unii Europejskiej przez pryzmat ich najważniejszych cech.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• mapa myśli;

• mnemotechniki;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Na tablicy zapisana jest dewiza Unii Europejskiej – „Zjednoczona w różnorodności”. Uczniowie podają przykłady, w jaki sposób to motto realizowane jest w zjednoczonej Europie – w jaki sposób państwa różnią się, a co je jednak zbliża. Pomysły uczniów zapisane są na tablicy, w razie potrzeby nauczyciel zadaje pytania naprowadzające.

Faza realizacyjna

1. Praca z mapą interaktywną. Uczniowie podzieleni są na siedem grup. Każdej z nich przydzielona jest jedna cecha państw europejskich zobrazowana na mapie interaktywnej – stolica, język urzędowy, data przystąpienia do UE, waluta, przynależność do strefy Schengen, ludność oraz system rządów. Zadaniem uczniów jest opracowanie mnemotechnicznej metody zapamiętania informacji na temat państw UE pod względem przydzielonej im cechy (akronimy, akrostychy, historie, skojarzenia, schematyczny rysunek, rymowanka). Po upływie wyznaczonego czasu reprezentanci grup przedstawiają klasie swoje propozycje, a następnie w głosowaniu wybierany jest najlepszy pomysł. Jego autorów można nagrodzić oceną (np. z aktywności).

2. W celu utrwalenia wiadomości uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenie 1 dołączone do mapy oraz ćwiczenia 1–7 z sekcji „Sprawdź się”. Wspólne omówienie odpowiedzi.

3. Uczniowie w parach rozwiązują ćwiczenia 8 i 9. Chętne/wybrane pary odczytują swoje rozwiązania, a pozostali uczniowie weryfikują ich poprawność.

4. Dyskusja: Czy realizacja maksymy „Zjednoczona w różnorodności” prowadzi do powstawania tożsamości europejskiej? Po zakończeniu debaty chętne/wybrane osoby przedstawiają wnioski.

Faza podsumowująca

1. Wykorzystując informacje z mapy interaktywnej, każdy z uczniów przygotowuje jedno pytanie testowe (ćwiczenie 7 do mapy interaktywnej).

2. Uczniowie wymieniają się swoimi pytaniami w parach i sprawdzają, czy potrafią wskazać właściwą odpowiedź. Czynność tę można powtórzyć kilkakrotnie. Wybrane pytania można też udostępnić całej klasie.

Praca domowa:

Ćwiczenia 2–6 do mapy interaktywnej.

Materiały pomocnicze:

Agnieszka Doczekalska, „Zjednoczona w różnorodności” – wyzwanie dla europejskiej tożsamości prawnej na przykładzie różnorodności językowej, researchgate.net.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Mapa interaktywna może być inspiracją dla uczniów do przygotowania własnej prezentacji dotyczącej państw UE.