Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Magdalena Filewicz
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Ograniczenia w zagospodarowaniu terenu wynikające z budowy geologicznej podłoża, rzeźby i grawitacyjnych ruchów masowych
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I
Podstawa programowa
V. Dynamika procesów geologicznych i geomorfologicznych: najważniejsze wydarzenia w dziejach Ziemi, minerały, geneza i wykorzystanie skał, procesy rzeźbotwórcze i ich efekty (wietrzenie, erozja, transport, akumulacja, ruchy masowe), odkrywka geologiczna.
Uczeń:
7) przedstawia przykłady ograniczeń w zakresie zagospodarowania terenu, wynikające z budowy geologicznej podłoża, rzeźby i grawitacyjnych ruchów masowych.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia, jak budowa geologiczna, rzeźba terenu i ruchy masowe wpływają na zagospodarowanie terenu,
charakteryzuje formy rzeźby i rodzaje ruchów masowych, które ograniczają zagospodarowanie terenu,
wyjaśnia, jak człowiek radzi sobie z ograniczeniami w zagospodarowaniu terenu.
Metody i techniki nauczania: blended learning, dyskusja
Formy zajęć: praca indywidualna, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, rzutnik
Materiały pomocnicze
Klimaszewski M., Geomorfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
Mizerski W., Geologia dynamiczna dla geografów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Czynności wstępne (powitanie, sprawdzenie obecności, sprawdzenie pracy domowej).
Przedstawienie celów lekcji.
Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel wyjaśnia, jakie czynniki mogą wpływać na ograniczenia w zagospodarowaniu terenu.
Faza realizacyjna
Uczniowie we wspólnej dyskusji wymieniają i omawiają rodzaje ruchów masowych. Uczniowie określają, jakie inne czynniki wpływają na ograniczenia w zabudowie (rzeźba terenu, procesy fluwialne, eoliczne). Nauczyciel w razie potrzeby wspiera uczniów.
Uczniowie zapoznają się z filmem edukacyjnym i w grupach wykonują polecenie zawarte w tej części e‑materiału. Po upływie ustalonego przez nauczyciela czas liderzy grup prezentują rezultaty pracy. Nauczyciel czuwa nad przebiegiem wykonania zadania.
Sporządzenie syntetycznej notatki dotyczącej treści omawianych podczas zajęć.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie wiedzy poprzez rozwiązanie ćwiczeń zawartych w e‑materiale.
Przypomnienie celów lekcji.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas zajęć, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i możliwości.
Praca domowa
Korzystając z dostępnych źródeł informacji, wskaż rejony w Polsce najbardziej zagrożone występowaniem ruchów masowych. Określ, w jaki sposób na tych terenach zapobiega się występowaniu ruchów masowych i oceń skuteczność tych działań.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Film edukacyjny może zostać wykorzystany podczas innych zajęć dotyczących ruchów masowych i geozagrożeń (zakres rozszerzony: XVIII. 4).