Autor: Anna Juwan

Przedmiot: biologia

Temat: Wirtualny mikroskop. Krew

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Omówisz różnorodne techniki mikroskopowe.

• Przedstawisz zasady przygotowania preparatu mikroskopowego.

• Dokonasz obserwacji mikroskopowej rozmazu krwi.

• Zidentyfikujesz na preparacie mikroskopowym poszczególne elementy morfotyczne krwi.

• Wykonasz samodzielny schematyczny rysunek wybranych komórek krwi.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia interaktywne;

• ćwiczenia laboratoryjne;

• symulacja;

• prezentacja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”.

2. Uczniowie przypominają sobie informacje na temat elementów morfotycznych krwi.

3. Chętni/wybrani uczniowie pozyskują samodzielnie materiały dotyczące zasad przygotowania preparatu mikroskopowego z krwi, takie jak filmy i fotografie, z pomocą których przedstawią w formie prezentacji informacje zawarte w sekcji „Przeczytaj”.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

2. Odwołanie do wcześniejszej wiedzy. Nauczyciel pyta uczniów, jakie elementy morfotyczne wchodzą w skład krwi. Uczniowie wymieniają je, wskazują ich funkcje.

Faza realizacyjna:

1. Prezentacje uczniów. Wybrani przed lekcją uczniowie prezentują zasady przygotowania preparatu mikroskopowego z krwi, wykorzystując wyszukane materiały. Nauczyciel w razie potrzeby dopowiada informacje lub koryguje błędy, odpowiada na pytania uczniów.

2. Praca z multimedium („Symulacja interaktywna I”). Uczniowie za pomocą wirtualnego mikroskopu przeprowadzają obserwację elementów morfotycznych krwi, zwracając uwagę na kształt, rozmiar oraz wybarwienie komórek. Następnie wykonują polecenie nr 1, w którym mają za zadanie odpowiedzieć na pytania dotyczące obserwowanych elementów morfotycznych krwi. Następnie łączą się z inną parą i porównują swoje odpowiedzi. Wybrane zespoły przedstawiają rozwiązania na forum klasy.

3. Uczniowie wykonują w parach polecenie nr 3: „Wykonaj w zeszycie schematyczny rysunek krwinki czerwonej. Zwróć uwagę na kształt komórki. Zapisz powiększenie, z którego dokonano obserwacji komórki. Zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu”. Chętne osoby prezentują swoje rysunki na forum klasy.

4. Praca z drugim multimedium („Symulacja interaktywna II”). Uczniowie za pomocą wirtualnego mikroskopu przeprowadzają obserwację leukocytów. Następnie wykonują polecenia od 1 do 4, dotyczące obserwowanych elementów morfotycznych krwi. Wybrani uczniowie prezentują odpowiedzi na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie wykonują polecenie nr 6 (w którym mają za zadanie połączyć grafiki komórek z odpowiadającą im komórką zaobserwowaną w rozmazie) w sekcji „Symulacja interaktywna II”.

2. Nauczyciel wyświetla treści zawarte w sekcji „Wprowadzenie” i na ich podstawie dokonuje podsumowania najważniejszych informacji przedstawionych na lekcji. Wyjaśnia także wątpliwości uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj polecenie nr 5 z sekcji „Symulacja interaktywna II”.

Materiały pomocnicze:

• Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.

• „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Dodatkowe wskazówki metodyczne:

• Nauczyciel może wykorzystać medium zamieszczone w sekcji „Symulacja interaktywna I” na innych lekcjach dotyczących krwi, m.in. „Krew – specjalny rodzaj tkanki łącznej”, „Wartość diagnostyczna badania laboratoryjnego krwi”.