SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Magdalena Fuhrmann

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Zróżnicowanie eksplozji i implozji demograficznej na świecie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programowa

VIII. Przemiany struktur demograficznych i społecznych oraz procesy osadnicze: rozmieszczenie i liczba ludność, przemiany demograficzne, migracje, zróżnicowanie narodowościowe, etniczne i religijne, kręgi kulturowe, sieć osadnicza, procesy urbanizacji, rozwój obszarów wiejskich.

Uczeń:

3) opisuje etapy rozwoju demograficznego ludności na przykładach wybranych krajów świata oraz ocenia konsekwencje eksplozji demograficznej lub regresu demograficznego w wybranych państwach.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia pojęcia eksplozji i implozji demograficznej,

• opisuje przyczyny eksplozji i implozji demograficznej,

• wskazuje państwa, w których występuje eksplozja demograficzna.

Strategie nauczania: asocjacyjna

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE

Forma zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt, atlas geograficzny

Materiały pomocnicze

Okólski M., Demografia. Podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym zarysie, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.

Okólski M., Reprodukcja ludności a modernizacja społeczeństwa. Polski syndrom, Książka i Wiedza, Warszawa 1988.

Okólski M., Teoria przejścia demograficznego, PWE, Warszawa 1990.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Wprowadzenie do tematyki zajęć – uczniowie wyjaśniają, jakie czynniki decydują o rozwoju demograficznym ludności. Przypomnienie podstawowych pojęć związanych z demografią (ruch naturalny, przyrost naturalny, ubytek naturalny itd.).

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• W ramach wspólnej dyskusji uczniowie charakteryzują poszczególne fazy rozwoju demograficznego, korzystają z wykresu z części „Przeczytaj” e‑materiału. Uczniowie wyjaśniają pojęcia eksplozji i implozji demograficznej, wskazując ich przyczyny.

• Uczniowie wspólnie zapoznają się z grafiką interaktywną i w parach wykonują polecenia zawarte w tej części e‑materiału.

• Po upływie ustalonego przez nauczyciela czasu wskazani uczniowie bądź ochotnicy prezentują rezultaty pracy.

• Następnie uczniowie wspólnie wskazują zmiany w występowaniu eksplozji demograficznej.

Faza podsumowująca

• Wykonanie ćwiczeń znajdujących się w bloku „Sprawdź się”. Nauczyciel czuwa nad poprawnością odpowiedzi uczniów.

• Przypomnienie celów lekcji.

• Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i odpowiedzi uczniów.

• Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.

• Ocena pracy uczniów podczas lekcji.

Praca domowa

• Przygotowanie pracy pisemnej na temat społeczno‑gospodarczych konsekwencji eksplozji demograficznej.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafika interaktywna może zostać wykorzystana podczas innych zajęć poświęconych demografii (zakres podstawowy: VIII. 2, VIII. 5; zakres rozszerzony: XXI. 1).