Autor: Stanisław Mrozowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Zjazd gnieźnieński

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, jakie były motywacje Ottona III, aby wybrać się do Gniezna.

• określa znaczenie podjętych w Gnieźnie decyzji dla Kościoła w Polsce.

• opisuje kontrowersje w sprawie koronacji Bolesława Chrobrego.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie na tablicy tematu zajęć, ustalenie celu lekcji i kryteriów sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Uczniowie interpretują ilustrację okładkową, wskazując na jej powiązania z tematem i celami lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca w grupach z treścią e‑materiału. Nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

• Grupa 1 – Kanonizacja Wojciecha;

• Grupa 2 - Otton III spotyka się z Bolesławem;

• Grupa 3 - Relacja Thietmara;

• Grupa 4 - Anonim tzw. Gall;

• Grupa 5 - Co tak naprawdę wydarzyło się w Gnieźnie?

Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z pierwszym multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel czyta polecenie 2: „Wyjaśnij znaczenie pielgrzymki Ottona III dla państwa polskiego i Kościoła na ziemiach polskich” i poleca uczniom, aby w parach wykonali zadanie w oparciu o wskazówki zawarte w e‑materiale. Uczniowie zapoznają się z filmem, przygotowują odpowiedź. Następnie wybrana para przedstawia swoją propozycję, pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej.

3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel odtwarza drugi z filmów, polecając, aby wynotowali najważniejsze informacje, które pozwolą im wykonać w parach polecenie nr 3 – przedstawić skutki zjazdu gnieźnieńskiego. Podobnie jak wcześniej wskazana para albo ochotnicy prezentują propozycję odpowiedzi, nauczyciel weryfikuje jej poprawność.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do ćwiczeń w sekcji „Film + Sprawdź się”. Zapowiada uczniom, że w kolejnym kroku będą rozwiązywać ćwiczenia od 1 do 4. Wybrana osoba czyta po kolei polecenia. Po każdym przeczytanym poleceniu nauczyciel daje uczniom określony czas na przygotowanie się, a następnie ochotnik udziela odpowiedzi. Reszta uczniów ustosunkowuje się do niej, nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje.

Faza podsumowująca:

1. Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się/nauczyłam się…

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć oraz pracę grup uczniowskich.

Praca domowa:

1. Opracuj podsumowanie tematu „Zjazd gnieźnieński” w formie pytań do krzyżówki.

2. Wykonaj ćwiczenia 5 i 6 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Althoff G., Otto III, trans. P. G. Jestice, Pennsylvania 2003.

Jurek T., Kiryk E., Historia polski do 1572, Warszawa 2013.

Michałowski R., Zjazd Gnieźnieński: religijne przesłanki powstania arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, Wrocław 2005.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z oboma filmami, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.