SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Znaczenie energii elektrycznej dla gospodarki i życia codziennego

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

Podstawa programowa

XI. Przemysł: czynniki lokalizacji, przemysł tradycyjny i zaawansowanych technologii, deindustrializacja i reindustrializacja, struktura produkcji energii i bilans energetyczny, zmiany wykorzystania poszczególnych źródeł energii, dylematy rozwoju energetyki jądrowej.

Uczeń:

4) charakteryzuje zmiany w strukturze zużycia energii, z uwzględnieniem podziału na źródła odnawialne i nieodnawialne oraz porównuje strukturę produkcji energii w Polsce ze strukturą w innych krajach w kontekście bezpieczeństwa energetycznego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• omawia historię odkrycia i praktycznego wykorzystania energii elektrycznej,

• określa wielkość produkcji energii elektrycznej i jej zużycie na świecie,

• wyjaśnia znaczenie energii elektrycznej dla gospodarki i życia codziennego,

• omawia relacje między wzrostem gospodarczym i poziomem życia a wielkością produkcji i zużycia energii elektrycznej.

Strategie nauczania: konektywizm, konstruktywizm

Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, mapa myśli, metody operatywne (analiza wykresów, map, danych statystycznych, tekstu, filmu edukacyjnego)

Formy zajęć: praca w parach, praca w grupach, praca zbiorowa na forum klasy

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, mapa polityczna świata, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Desperak J., Balon J., Tablice geograficzne, Świat Książki, Warszawa 2003.

Ofiara M., Siudak R., Eko‑energia (dostęp 12.05.2021).

PGE, Raport roczny 2017. Megatrendy i otoczenie (dostęp 12.05.2021).

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Czynności organizacyjne.

• Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć – pogadanka: czy wyobrażamy sobie życie bez energii elektrycznej? jak energia elektryczna wpłynęła na zmiany na świecie?

• Nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

• Uczniowie dobierają się w pary; ich zadaniem jest przedstawienie na osi czasu historii odkryć, wynalazków, praktycznego wykorzystania energii elektrycznej – wykorzystanie tekstu e‑materiału oraz informacji z internetu (dotyczących np. dat odkryć czy wynalazków). Osie czasu uczniowie wykonują w zeszytach lub na arkuszach papieru.

• Omówienie prac uczniowskich, podkreślenie najważniejszych wynalazków, osiągnięć w rozwoju elektryczności.

• Na forum klasy uczniowie analizują wykresy i dane statystyczne zawarte w e‑materiale, dotyczące produkcji energii elektrycznej na świecie i jej zmian.

• Wskazanie na mapie świata krajów będących głównymi producentami energii elektrycznej.

• Porównanie produkcji energii elektrycznej na świecie i w Polsce (tabela w e‑materiale: Całkowita produkcja energii elektrycznej na świecie i w Polsce z podziałem na źródła). Uczniowie wyjaśniają, z czego wynikają różnice w strukturze wykorzystywanych źródeł energii.

• Analiza mapy zawartej w e‑materiale: Zużycie energii elektrycznej na 1 mieszkańca, 2019 r.

• Uczniowie łączą się w grupy 4- lub 6‑osobowe, każda dostaje arkusz papieru i pisaki.

• Uczniowie (korzystając z informacji w e‑materiale) opracowują mapy myśli dotyczące znaczenia energii elektrycznej dla gospodarki i życia codziennego ludzi.

• Opracowane mapy myśli uczniowie przyczepiają do tablicy, następnie omawiają je. Nauczyciel czuwa nad poprawnością wypowiedzi uczniów, w razie potrzeby uzupełnia. Nauczyciel zwraca uwagę na odnotowywane przez niektóre kraje nadwyżki lub niedobory energii.

• Dyskusja na forum klasy o relacjach między wzrostem gospodarczym i poziomem życia a wielkością produkcji i zużycia energii elektrycznej.

Faza podsumowująca

• Następnie nauczyciel wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału – uczniowie w parach wykonują wskazane ćwiczenia z e‑materiału. Ochotnicy lub wskazani przez nauczyciela uczniowie przedstawiają odpowiedzi, nauczyciel czuwa nad poprawnością wykonania zadania.

• Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia pracę uczniów, ich zaangażowanie, wskazuje mocne i słabsze strony pracy uczniów.

• Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

Praca domowa

• Zaproponuj najlepsze Twoim zdaniem źródła energii do wykorzystania na świecie w przyszłości (w celu produkcji energii elektrycznej). Swoją propozycję uzasadnij.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Film edukacyjny można wykorzystać podczas lekcji dotyczących bilansu energetycznego świata (zakres podstawowy: XI. 5).