SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Wpływ astrefowych czynników przyrodniczych na modyfikowanie zjawisk strefowych na Ziemi

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa IV

Podstawa programowa

XVII. Strefowość środowiska przyrodniczego na Ziemi: strefowość zjawisk przyrodniczych, specyfika środowiska przyrodniczego w strefach równikowej, zwrotnikowych, podzwrotnikowych, umiarkowanych i polarnych, współzależność elementów środowiska przyrodniczego, astrefowe czynniki przyrodnicze modyfikujące zjawiska strefowe.

Uczeń:

5) wyjaśnia wpływ astrefowych czynników przyrodniczych na modyfikowanie zjawisk strefowych na Ziemi.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wymienia astrefowe elementy środowiska przyrodniczego,

• omawia wpływ czynników astrefowych na modyfikowanie zjawisk strefowych na Ziemi,

• odróżnia zjawiska i procesy strefowe od astrefowych i formułuje ogólne prawidłowości ich występowania.

Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE

Formy zajęć: praca indywidualna, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, atlas, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Makowski J., Geografia fizyczna świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Przedstawienie celów lekcji.

• Wprowadzenie do tematu lekcji: omówienie/przypomnienie zjawisk strefowości i astrefowości na Ziemi, ich przyczyn oraz najważniejszych relacji przyczynowo‑skutkowych między komponentami środowiska; pytania sprawdzające poziom przygotowania uczniów.

Faza realizacyjna

• Omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest obejrzenie filmu edukacyjnego i wykonanie poleceń zawartych w tej części e‑materiału, a następnie przedstawienie rezultatów pracy na forum klasy.

• Wyświetlenie na ekranie filmu edukacyjnego dotyczącego wpływu astrefowych czynników przyrodniczych na modyfikowanie zjawisk strefowych na Ziemi; po zakończeniu projekcji filmu uczniowie wykonują polecenia zawarte w tej częsci e‑materiału.

• Przedstawienie rezultatów pracy przez wybranych uczniów (zgłaszających się lub wskazanych przez nauczyciela) na forum klasy.

• Podanie przykładów wpływu astrefowych czynników przyrodniczych na modyfikowanie zjawisk strefowych na Ziemi.

• Sformułowanie najważniejszych związków przyczynowo‑skutkowych.

• Wskazanie konkretnych regionów świata, w których najsilniej zaznacza się wpływ astrefowych czynników na zjawiska strefowe; podanie przykładów niewymienionych w filmie.

• Nauczyciel kontroluje poprawność wypowiedzi, wprowadza uzupełnienia.

• Wykonanie wskazanych przez nauczyciela ćwiczeń z e‑materiału dotyczących wpływu astrefowych czynników przyrodniczych na modyfikowanie zjawisk strefowych.

• Przedstawienie rezultatów pracy przez wybranych uczniów (zgłaszających się lub wskazanych przez nauczyciela) na forum klasy.

• Dyskusja z udziałem wszystkich uczniów mająca charakter kompleksowego podsumowania informacji dotyczących wpływu astrefowych czynników przyrodniczych na modyfikowanie zjawisk strefowych i istniejących związków przyczynowo‑skutkowych.

• Sporządzenie notatki w zeszycie przedmiotowym zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji.

Faza podsumowująca

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.

• Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa

• Wykonanie pozostałych ćwiczeń z e‑materiału.

• Praca pisemna – studium przypadku dowolnie wybranego regionu nieomawianego podczas lekcji; zakres opracowania: wpływ astrefowych czynników przyrodniczych na modyfikowanie zjawisk strefowych, sporządzenie schematu (lub mapy myśli, gałęzi logicznego myślenia) przedstawiającego najważniejsze związki przyczynowo‑skutkowe.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafiki zawarte w e‑materiale i film edukacyjny mogą być wykorzystane podczas innych lekcji dotyczących zróżnicowania środowiska (krajobrazu) Ziemi zarówno w ujęciu komponentowym (bloki tematyczne: atmosfera, hydrosfera, pedosfera, biosfera), jak i kompleksowym (charakterystyka środowiska różnych regionów fizycznogeograficznych, relacje między komponentami środowiska). Uczeń może także wykorzystać e‑materiał do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy w domu oraz w czasie lekcji mających na celu powtórzenie materiału dotyczącego zjawisk strefowości i astrefowości na Ziemi.