Autor: Gabriela Iwińska

Temat: Ćwiczenie zapisu równań reakcji zachodzących podczas elektrolizy

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

IX. Elektrochemia. Ogniwa i elektroliza. Uczeń:

8) pisze równania dysocjacji termicznej; pisze odpowiednie równania reakcji elektrodowych zachodzących w trakcie elektrolizy.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia, czym jest dysocjacja termiczna;

• wykazuje różnice w dysocjacji soli, kwasów i zasad;

• pisze równania reakcji zachodzących podczas elektrolizy na katodzie i anodzie.

Strategie nauczania:

• strategia asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczenia przedmiotowe;

• z użyciem komputera;

• analiza materiału źródłowego oraz ćwiczenia uczniowskie;

• technika zdań podsumowujących;

• burza mózgów.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• rzutnik multimedialny.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Zaciekawienie i dyskusja: nauczyciel wykorzystuje informacje zawarte we wprowadzeniu i e‑materiale.

2. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele.

3. Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Burza mózgów wokół elektrolitów.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel zadaje pytanie: „Jak przebiega elektroliza”? Uczniowie próbują najpierw sami powiedzieć, jeśli mają trudności zaglądają do e‑materiału, a następnie dwie wskazane przez prowadzącego osoby starają się odpowiedzieć na pytanie. Pozostała część klasy czuwa nad poprawnością odpowiedzi kolegów i w razie błędu ma prawo go wskazać i poprawić. Bezbłędne odpowiedzi mogą zostać nagrodzone plusem z aktywności.

2. Praca metodą JIGSAW. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy, liczące tyle samo uczniów. Są to grupy eksperckie. Każdy uczestnik powinien zostać ekspertem, który w istotny sposób przyczyni się do sukcesu całej grupy. Każdy uczeń występuje w roli uczącego się i nauczającego. Każdej grupie nauczyciel rozdaje arkusz papieru i mazaki, przydziela inne zagadnienie do opracowania w nawiązaniu do bloku tekstowego z e‑materiału.

• I grupa – dysocjacja termiczna;

• II grupa – dysocjacja soli tlenowych w roztworach wodnych;

• III grupa – dysocjacja kwasów beztlenowych w roztworach wodnych;

• IV grupa – dysocjacja kwasów tlenowych w roztworach wodnych .

  Korzystając z informacji zawartych w e‑materiale i podręczniku książkowym, każda grupa zapoznaje się z materiałem w ramach swojego tematu. Opracowuje go, wszyscy uczniowie w grupie dyskutują, tłumaczą sobie nawzajem niezrozumiałe kwestie oraz się wspólnie uczą. Nauczyciel sprawdza, uzupełnia, ewentualnie wyjaśnia trudniejsze zagadnienia.

3. Na umówiony znak, uczniowie tworzą nowe grupy tak, aby w każdej nowej grupie znaleźli się eksperci z wszystkich pozostałych grup.

4. Eksperci kolejno relacjonują to, czego nauczyli się w swoich pierwotnych grupach, czyli ekspert I grupy uczy pozostałych tego, czego się nauczył sam przed chwilą, po czym do głosu przechodzi ekspert grupy II, ekspert grupy III i ekspert IV grupy. Uczący uczniowie przekazują wiedzę pozostałym, aż do wyczerpania materiału. Każda z grup w ten sposób zapoznaje się z całym materiałem przewidzianym do realizacji na danej jednostce lekcyjnej.

5. Nauczyciel znów wskazje trzy inne osoby i prosi je o wytłumaczenie kolejno pojęć: reakcja utleniania‑redukcji, elektroliza, powinowactwo elektronowe. Jeśli dany uczeń nie potrafi odpowiedzieć, prowadzący wskazuje innego. Osoby, które dobrze odpowiedzą, dostają plusa z aktywności

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie, w ramach podsumowania zdobytej wiedzy na dzisiejszej lekcji, grają w grę edukacyjną pt. „Ćwiczenie zapisu równań reakcji zachodzących podczas elektrolizy”, załączoną do e‑materiału. Uczniowie, którzy przejdą całą grę bezbłędnie, otrzymują oceny celujące.

2. Na zakończenie zajęć nauczyciel zadaje uczniom pytanie: „Jak sądzicie, czego jeszcze musicie się nauczyć na temat reakcji zachodzących podczas procesu elektrolizy, żeby być zadowolonym ze swojej wiedzy i umiejętności?

Praca domowa:

1. Praca z e‑ćwiczeniami – uczniowie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia w zakładce „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• arkusze papieru A3/A4;

• flamastry i mazaki;

• tradycyjne podręczniki.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Gra edukacyjna w formie quizu może zostać wykorzystana przez uczniów podczas przygotowywania się do zajęć i/lub podczas podsumowania materiału.