Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Monika Kędzierska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Badania i obserwacje terenowe – powtórzenie
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I
Podstawa programowa
I. Metody badań geograficznych i technologie geoinformacyjne: wywiady, badania ankietowe, analiza źródeł kartograficznych, wykorzystanie technologii informacyjno‑komunikacyjnych i geoinformacyjnych do pozyskania, tworzenia zbiorów, analizy i prezentacji danych przestrzennych.
Uczeń:
2) rozumie zasady tworzenia kwestionariusza ankiety oraz przeprowadzania wywiadu i opracowania wyników;
5) wykorzystuje technologie informacyjno‑komunikacyjne i geoinformacyjne do pozyskiwania, przechowywania, przetwarzania i prezentacji informacji geograficznych;
7) rozumie istotę identyfikowania zależności przyczynowo‑skutkowych, funkcjonalnych i czasowych między elementami przestrzeni geograficznej, argumentowania, wnioskowania i formułowania twierdzeń o prawidłowościach.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wskazuje metody pozyskiwania informacji w terenie,
analizuje wybrane komponenty środowiska geograficznego przy pomocy kluczy interpretacyjnych,
określa zasady prezentacji wyników i wniosków z przeprowadzonych badań.
Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa
Metody nauczania: blended learning
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Geograficzne badania środowiska przyrodniczego, A. Richling (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie obecności).
Sprawdzenie zadania domowego.
Dialog z uczniami mający na celu podsumowanie ostatniej lekcji.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel inicjuje dialog z uczniami na temat potrzeby badań środowiskowych w naukach geograficznych.
Następnie nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup. Zadaniem każdej z grup jest charakterystyka badań terenowych i obserwacji wybranych komponentów środowiska naturalnego, tj. rzeźby terenu, chwilowego stanu atmosfery, biosfery, wód powierzchniowych oraz gleb. W trakcie wykonywania zadania uczniowie korzystają z e‑materiału.
Po zakończonej pracy nauczyciel prosi uczniów o przedstawienie na forum klasy poszczególnych charakterystyk. Klasowa dyskusja, nad przebiegiem której czuwa nauczyciel.
Nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku „Sprawdź się”. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują je.
Faza podsumowująca
Uczniowie, w tych samych grupach, w których pracowali wcześniej, przygotowują pytania podsumowujące. Następnie grupy wymieniają się pytaniami, a chętni uczniowie udzielają na nie odpowiedzi na forum klasy.
Nauczyciel przypomina cele zajęć.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas lekcji, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i możliwości.
Praca domowa
Wykonanie tabeli charakteryzującej poszczególne badania środowiskowe.
Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna może zostać wykorzystana podczas zajęć poświęconych przykładom informacji pozyskiwanych na podstawie obserwacji i pomiarów prowadzonych w terenie (zakres podstawowy: I. 4).