SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Monika Kędzierska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Badania i obserwacje terenowe – powtórzenie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa I

Podstawa programowa

I. Metody badań geograficznych i technologie geoinformacyjne: wywiady, badania ankietowe, analiza źródeł kartograficznych, wykorzystanie technologii informacyjno‑komunikacyjnych i geoinformacyjnych do pozyskania, tworzenia zbiorów, analizy i prezentacji danych przestrzennych.

Uczeń:

2) rozumie zasady tworzenia kwestionariusza ankiety oraz przeprowadzania wywiadu i opracowania wyników;

5) wykorzystuje technologie informacyjno‑komunikacyjne i geoinformacyjne do pozyskiwania, przechowywania, przetwarzania i prezentacji informacji geograficznych;

7) rozumie istotę identyfikowania zależności przyczynowo‑skutkowych, funkcjonalnych i czasowych między elementami przestrzeni geograficznej, argumentowania, wnioskowania i formułowania twierdzeń o prawidłowościach.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wskazuje metody pozyskiwania informacji w terenie,

• analizuje wybrane komponenty środowiska geograficznego przy pomocy kluczy interpretacyjnych,

• określa zasady prezentacji wyników i wniosków z przeprowadzonych badań.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody nauczania: blended learning

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Geograficzne badania środowiska przyrodniczego, A. Richling (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie obecności).

• Sprawdzenie zadania domowego.

• Dialog z uczniami mający na celu podsumowanie ostatniej lekcji.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel inicjuje dialog z uczniami na temat potrzeby badań środowiskowych w naukach geograficznych.

• Następnie nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup. Zadaniem każdej z grup jest charakterystyka badań terenowych i obserwacji wybranych komponentów środowiska naturalnego, tj. rzeźby terenu, chwilowego stanu atmosfery, biosfery, wód powierzchniowych oraz gleb. W trakcie wykonywania zadania uczniowie korzystają z e‑materiału.

• Po zakończonej pracy nauczyciel prosi uczniów o przedstawienie na forum klasy poszczególnych charakterystyk. Klasowa dyskusja, nad przebiegiem której czuwa nauczyciel.

• Nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku „Sprawdź się”. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują je.

Faza podsumowująca

• Uczniowie, w tych samych grupach, w których pracowali wcześniej, przygotowują pytania podsumowujące. Następnie grupy wymieniają się pytaniami, a chętni uczniowie udzielają na nie odpowiedzi na forum klasy.

• Nauczyciel przypomina cele zajęć.

• Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas lekcji, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i możliwości.

Praca domowa

• Wykonanie tabeli charakteryzującej poszczególne badania środowiskowe.

• Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafika interaktywna może zostać wykorzystana podczas zajęć poświęconych przykładom informacji pozyskiwanych na podstawie obserwacji i pomiarów prowadzonych w terenie (zakres podstawowy: I. 4).