SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Ruch obrotowy Ziemi

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I

PODSTAWA PROGRAMOWA

II. Ziemia we Wszechświecie: Ziemia jako planeta, następstwa ruchów Ziemi, ciała niebieskie, Układ Słoneczny, budowa Wszechświata.

Uczeń:

2) podaje cechy ruchów Ziemi i charakteryzuje ich następstwa z uwzględnieniem siły Coriolisa.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia, czego wynikiem jest zmienność oświetlenia Ziemi,

• omawia pośrednie i bezpośrednie konsekwencje ruchu obrotowego Ziemi,

• omawia działanie siły odśrodkowej wpływającej na różnicę w długości między promieniem równikowym i biegunowym,

• omawia konsekwencje działania siły Coriolisa.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody nauczania: blended learning, IBSE

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, pisaki, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Branicki A., Obserwacje i pomiary astronomiczne dla studentów, uczniów i miłośników astronomii, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012.

Mietelski J., Astronomia w geografii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Przedstawienie celów lekcji.

• Wprowadzenie do lekcji poprzez krótkie przypomnienie przez nauczyciela poznanych już pojęć dotyczących ruchu Ziemi – nauczyciel zadaje uczniom pytania sprawdzające ich wiedzę na ten temat.

Faza realizacyjna

• Prośba do uczniów o przeczytanie tekstu e‑materiału.

• Omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest obejrzenie filmu edukacyjnego, wysłuchanie audiobooka, po którym odbędzie się burza mózgów w wyznaczonych przez nauczyciela grupach, a następnie przedstawienie rezultatów na forum klasy.

• Wyświetlenie na ekranie filmu edukacyjnego dotyczącego ruchu obrotowego Ziemi; w trakcie projekcji filmu uczniowie prowadzą notatki (alternatywnie wypełniają kartę pracy przygotowaną przez nauczyciela).

• Prezentacja audiobooka zawierającego opis symulacji zakładającej, że Ziemia przestaje wirować wokół własnej osi.

• Podział uczniów na pary/grupy (liczebność określa nauczyciel), kilkuminutowa dyskusja (burza mózgów) w poszczególnych grupach dotycząca konsekwencji zaproponowanej w audiobooku symulacji, wykonanie poleceń zawartych w tej części e‑materiału, skonfrontowanie własnych spostrzeżeń i wniosków z treściami zawartymi w audiobooku.

• Przedstawienie wniosków i spostrzeżeń przez poszczególne grupy na forum klasy, po zakończeniu wszystkich wystąpień dyskusja – zadaniem nauczyciela jest czuwanie nad jej przebiegiem i przestrzeganiem zasad, zadawanie pytań pomocniczych, wyciąganie wniosków itp.

• Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie informacji uzyskanych w czasie lekcji.

Faza podsumowująca

• Uczniowie wykonują wybrane przez nauczyciela ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”. Wskazani uczniowie bądź ochotnicy prezentują rezultaty pracy.

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i odpowiedzi uczniów.

• Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa

• Zapoznanie się z pozostałymi informacjami z e‑materiału.

• Wyjaśnij, dlaczego siła Coriolisa nie działa na obiekty pozostające w spoczynku.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Zawarte w e‑materiale film edukacyjny i audiobook mogą być wykorzystane do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia w domu i w czasie lekcji mającej na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego skutków ruchu obrotowego Ziemi (zakres podstawowy: II. 2). Będą przydatne także podczas innych lekcji dotyczących cech Ziemi jako planety (zakres podstawowy: II. 1) oraz zróżnicowania stref klimatycznych na Ziemi (zakres podstawowy: III. 1).