SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Funkcje lasów

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa I

Podstawa programowa Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Wiedza geograficzna.

5. Rozumienie prawidłowości w zakresie funkcjonowania środowiska geograficznego oraz wzajemnych zależności w systemie człowiek - przyroda.

6. Rozumienie zasad racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody i zachowania dziedzictwa kulturowego.

II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.

3. Identyfikowanie relacji między poszczególnymi elementami środowiska geograficznego (przyrodniczego, społeczno‑gospodarczego i kulturowego).

4. Przewidywanie skutków działalności gospodarczej człowieka w środowisku geograficznym.

III. Kształtowanie postaw.

3. Dostrzeganie aplikacyjnego charakteru geografii.

4. Rozumienie potrzeby racjonalnego gospodarowania w środowisku geograficznym zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, ochrony elementów dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego oraz konieczności rekultywacji i rewitalizacji obszarów zdegradowanych.

X. Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo: czynniki rozwoju rolnictwa, struktura użytków rolnych, obszary upraw i chow zwierząt, zrównoważona gospodarka leśna, rybactwo (morskie i śródlądowe, akwakultura).

Uczeń:

4) wyjaśnia zróżnicowanie przestrzenne wskaźnika lesistości na świecie i w Polsce, przedstawia wielorakie wartości lasu oraz uzasadnia konieczność racjonalnego gospodarowania zasobami leśnymi zgodnie z zasadami zrównoważonej gospodarki leśnej i ochrony przyrody.

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• poznaje przyrodnicze, społeczne i gospodarcze funkcje lasów,

• ocenia znaczenie lasów dla środowiska przyrodniczego i człowieka,

• identyfikuje zagrożenia związane z wykorzystaniem różnych funkcji lasów i określa zasady wielofunkcyjnej gospodarki leśnej.

Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE, concept mapping.

Formy zajęć: praca w grupach.

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, tablety, arkusze papieru A0/A1, pisaki, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze: materiały Lasów Państwowych: https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/publikacje/dla‑dzieci‑i-mlodziezy/poznac‑i-zrozumiec‑las‑1/funkcje‑lasu

PRZEBIEG LEKCJI

Przed lekcją uczniowie powinni zapoznać się z e‑materiałem oraz innymi źródłami informacji w celu zebrania szerokiego zestawu informacji dotyczących przyrodniczych, społecznych i produkcyjnych funkcji lasu.

• Przedstawienie celów lekcji.

• Wprowadzenie w temat lekcji: omówienie/przypomnienie pojęcia „las” w ujęciu ekologicznym, społecznym i gospodarczym.

• Podział uczniów na grupy (liczebność określa nauczyciel), omówienie zasad wykonania zadania; zadaniem uczniów jest opracowanie gałęzi logicznego myślenia, przedstawiających zależności przyczynowo‑skutkowe między cechami lasu, pełnionymi przez las funkcjami, ich wykorzystaniem, stwarzanym zagrożeniem i metodami zapobiegania zagrożeniom.

• Wyświetlenie na ekranie schematu gałęzi logicznego myślenia, porządkującej sposób przedstawienia związków przyczynowo‑skutkowych (schemat przykładowy):

RLMLMiCb01fgW

Ilustracja

• Praca w grupach uczniów (burza mózgów, dyskusja), w której wykorzystane zostaną informacje, schematy, ilustracje zawarte w e‑materiale, służące sporządzeniu gałęzi logicznego myślenia; uczniowie przedstawiają wyniki swojej pracy w postaci graficznej, na arkuszach papieru.

• Prezentacja przy tablicy przez poszczególne grupy uczniów przygotowanych gałęzi logicznego myślenia i omówienie ich – po zakończeniu wszystkich prezentacji dyskusja z udziałem uczniów; nauczyciel moderuje dyskusję, czuwa nad jej przebiegiem, zadaje pomocnicze pytania, weryfikuje poprawność wypowiedzi, wprowadza uzupełnienia itp.

• Podsumowanie prezentowanych treści, mające na celu przedstawienie uwarunkowań funkcji lasów, skutków ich wykorzystania, związanych z tym zagrożeń i metod przeciwdziałania.

• Wyświetlenie grafiki interaktywnej z e‑materiału w celu usystematyzowania i utrwalenia wiedzy; uczniowie interpretują treści zawarte w grafice.

• Sporządzenie notatki w zeszycie, zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji i prezentacji.

• Prośba nauczyciela o wykonanie kilku wskazanych ćwiczeń z e‑materiału i przedstawienie rezultatów.

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.

• Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

• dokończenie ćwiczeń zawartych w e‑materiale,

• zapoznanie się z pozostałymi informacjami w domu,

• praca pisemna: Jakie funkcje pełnią lasy w moim regionie (miejscu zamieszkania/nauki)?

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: grafiki zawarte w e‑materiale mogą być wykorzystane podczas innych zróżnicowanych tematycznie lekcji dotyczących różnych zagadnień związanych z biosferą i rozwojem zrównoważonym. Zawarta w e‑materiale grafika interaktywna może być przydatna do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia w domu oraz w czasie lekcji mającej na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego biosfery.