Autor: Paweł Kaniowski

Temat: Józef Tischner: w poszukiwaniu nadziei

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

• Poznasz myśl Józefa Tischnera, wybitnego polskiego filozofa i humanisty.

• Określisz wpływ komunizmu na człowieka według Tischnera.

• Przemyślisz pogląd Tischnera na źródła zła.

• Przeanalizujesz zdanie Tischnera, że nadzieja jest współcześnie sprawą najważniejszą.

Cele operacyjne. Uczeń:

• pozna myśl Józefa Tischnera, wybitnego polskiego filozofa i humanisty;

• określi wpływ komunizmu na człowieka według Tischnera;

• przemyśli pogląd Tischnera na źródła zła;

• przeanalizuje zdanie Tischnera, że nadzieja jest współcześnie sprawą najważniejszą.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• rozmowa kierowana;

• audiobook;

• film.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się biografią Józefa Tischnera zamieszczoną w zakładce „Przeczytaj” i przygotowanie odpowiedzi na polecenie nr 1 z tej samej zakładki.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel loguje się na platformę i wyświetla na tablicy stronę tytułową e‑materiału. Przedstawia uczniom temat lekcji oraz jej cele, a następnie wspólnie z nimi określa kryteria sukcesu.

2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Dlaczego ks. Józefa Tischnera nazwano nauczycielem wolności i nadziei?

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie przystępują do cichego czytania tekstu e‑materiału. Indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie zadają swoje pytania dowolnie wybranej osobie z klasy i odpowiadają na nie. Nauczyciel może wybrać jedno z pytań do zadania domowego.

2. Praca z multimedium nr 2. Nauczyciel prosi uczniów, aby w parach obejrzeli film na temat Józefa Tischnera, a następnie przygotowali odpowiedź na pytanie: Jaki nurt filozoficzny i w jaki sposób rozwijał Józef Tischner? (polecenie nr 1 z zakładki „Film edukacyjny”). Wskazane osoby prezentują odpowiedzi na forum klasy.

3. Nadal pracując w parach, uczniowie wykonują ćwiczenia nr 1, 2 i 3 z zakładki „Film edukacyjny”. W razie potrzeby sięgają do treści zamieszczonych w sekcji „Przeczytaj”. Po wykonaniu zadania wskazane pary odczytują rozwiązania ćwiczeń.

4. Praca z multimedium nr 1. Nauczyciel odtwarza audiobooka, a następnie inicjuje rozmowę na temat: W jaki sposób komunizm wpłynął na człowieka?

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania zajęć uczniowie wykonują polecenie nr 2 z zakładki „Film edukacyjny”: Inspirując się poglądami Tischnera, spróbuj odpowiedzieć na pytanie, czy nadzieja jest sprawą najważniejszą.

2. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego się uczniowie nauczyli?

Praca domowa:

1. Obejrzyj w internecie dowolny wykład ks. Józefa Tischnera. Zastanów się, co wpłynęło na popularność tego filozofa.

Materiały pomocnicze:

• Tischner J., Nadzieja mimo wszystko, Kraków 2020.

• Puczek P., Tischner J., Sprawy ludzkie: Józef Tischner w rozmowie z Eweliną Puczek, Warszawa 2020.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Audiobook” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.