Autor: Anna Juwan

Przedmiot: biologia

Temat: Podstawowe metody diagnostyki chorób układu krążenia

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Wyjaśnisz, na czym polegają wybrane metody diagnostyki chorób układu krążenia.

• Przyporządkujesz poszczególne metody diagnostyki do określonych chorób.

• Opiszesz różnice pomiędzy wybranymi metodami diagnostycznymi.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia interaktywne;

• gra dydaktyczna;

• metoda przypadków.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup i każdej z nich przydziela przypadek pacjenta:

   – Grupa I: Mężczyzna w wieku 48 lat, z otyłością brzuszną, prowadzący siedzący tryb życia, z następującymi objawami: kołatanie serca, zawroty głowy, zaburzenia widzenia, duszność wysiłkowa i spoczynkowa.
   – Grupa II: Kobieta w wieku 70 lat, z nadwagą, skarżąca się na: bezdech senny i świsty oddechowe, łatwe męczenie się i niezdolność do podejmowania wysiłku fizycznego.
   – Grupa III: Kobieta w wieku 35 lat, waga prawidłowa, z następującymi objawami: silny ból głowy, najmocniej odczuwany w potylicy i na karku, wymioty, nudności, światłowstręt, sztywność karku.
   – Grupa IV: Drugie badanie przesiewowe u ciężarnej.
   – Grupa V: Badania profilaktyczne u 64‑letniego mężczyzny po zawale.

   Zadaniem grup I, II i III jest wskazanie podejrzenia choroby układu krążenia w danym przypadku oraz koniecznych badań diagnostycznych, a także ich charakterystyka, uwzględniająca schorzenia, jakie można wykryć dzięki danej metodzie. Grupa IV określa, jakie badanie stosuje się w celu wykrycia chorób sercowych u płodu, jakie parametry się w nim ocenia oraz jakie zaburzenia mogą zostać dzięki niemu wykryte. Grupa V wskazuje konieczne badania u osoby po zawale, z wyjaśnieniem, jakie parametry są dzięki nim kontrolowane.
   Uczniowie korzystają z treści e‑materiału, a także ze źródeł dostępnych w internecie (zob. materiały pomocnicze).

2. Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenie nr 8 (dotyczące profilaktyki i diagnostyki przy nadciśnieniu tętniczym) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie porównują swoje odpowiedzi z najbliżej siedzącymi sąsiadami. Nauczyciel w razie trudności naprowadza podopiecznych na właściwe rozwiązania lub wyjaśnia wątpliwości.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby na podstawie wiedzy uzyskanej w fazie realizacyjnej odpowiedzieli na pytanie: „Jakie jest znaczenie badań diagnostycznych w profilaktyce chorób układu krążenia?”. Po wysłuchaniu wypowiedzi uczniów podkreśla wpływ diagnostyki medycznej na sprawność społeczeństwa oraz długość i jakość życia, jej znaczenie dla skuteczności medycyny naprawczej, a także wpływ na społeczne ekonomiczne koszty chorób układu krążenia.

2. Nauczyciel wyświetla interaktywny quiz. Klasa wspólnie go rozwiązuje.

3. Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”, w tym kontekście ocenia pracę uczniów na lekcji.

Praca domowa:

1. Wykonaj polecenia nr 2 i 3 z sekcji „Gra edukacyjna” oraz ćwiczenia od 1 do 6 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.

• „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania gry edukacyjnej:

• Grę edukacyjną można wykorzystać jako materiał służący powtórzeniu materiału.