Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Podział rolnictwa ze względu na nakład pracy
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres rozszerzony, klasa II
PODSTAWA PROGRAMOWA
X. Zróżnicowanie gospodarki rolnej: typy rolnictwa i główne regiony rolnicze na świecie, rolnictwo uprzemysłowione a rolnictwo ekologiczne, uprawy roślin modyfikowanych genetycznie. Uczeń:
1) charakteryzuje różne typy rolnictwa.
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
● wskazuje różnice między zbiorami i plonami,
● oblicza wielkość plonów na danym obszarze, znając jego powierzchnię i poziom uzyskanych zbiorów,
● klasyfikuje rodzaje rolnictwa w zależności od wielkości plonów i relacji nakładów kapitału do nakładów pracy,
● porównuje cechy rolnictwa w zależności od stopnia nakładów pracy i kapitału oraz wskazuje przykłady regionów, w których one występują.
Strategie: konektywizm
Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach (lub grupach), praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub/i tablety z dostępem do internetu), rolnicza mapa świata, zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Bibliografia:
- Falkowski J., Kostrowicki J., Geografia rolnictwa świata, PWN, Warszawa 2005.
- Fierla I., Geografia gospodarcza świata, PWE, Warszawa 2005.
- Grzebisz W., Szramka H., Wielka Encyklopedia Geografii Świata, t. 11. Rolnictwo i leśnictwo, Wyd. Kurpisz, Poznań 1998.
- Komorowska D., Prawidłowości rozwoju rolnictwa a rozwój współczesnego
Problemy Rolnictwa Światowego, tom 14 (XXIX), zeszyt 3, 2014, s. 98–110.
rolnictwa, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie stanu klasy, sprawdzenie obecności).
Sprawdzenie ewentualnego zadania domowego.
Dialog z uczniami mający na celu usystematyzowanie podstawowych wiadomości na temat typów rolnictwa na świecie.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel wyświetla na tablicy fragment e‑materiału, który obrazuje, w jaki sposób obliczyć plony w rolnictwie. Prosi uczniów o zapoznanie się z tą metodą. Mogą oni wyświetlić go również na tabletach (lub na komputerach, jeżeli zajęcia prowadzone są w pracowni informatycznej).
Następnie chętny uczeń rozwiązuje przy tablicy zadanie rachunkowe umieszczone bezpośrednio pod przeczytanym fragmentem. W razie wątpliwości nauczyciel wyjaśnia jeszcze raz (lub innymi słowami) sposób wykonania tego zadania.
W kolejnej części lekcji nauczyciel prowadzi pogadankę na temat podziału rolnictwa ze względu na poziom pracochłonności i kapitałochłonności. Może posłużyć się fragmentem e‑materiału.
Następnie nauczyciel prosi uczniów, żeby - pracując w parach (lub grupach) - zapoznali się z grafiką interaktywną oraz fragmentem bloku głównego e‑materiału, który porusza kwestię podziału rolnictwa ze względu na poziom kapitałochłonności i pracochłonności. W tym celu uczniowie korzystają z tabletów lub komputerów.
Po zakończonym zadaniu nauczyciel rozpoczyna dyskusję na temat podobieństw i różnic w rodzajach rolnictwa.
W następnym etapie lekcji nauczyciel wyświetla na tablicy zadania z bloku ćwiczeń interaktywnych. Wskazani uczniowie podchodzą do tablicy i rozwiązują kilka wybranych z nich.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi przez uczniów.
Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.
Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.
Praca domowa
Zadanie pracy domowej w postaci dokończenia ćwiczeń zawartych w e‑materiale oraz przeczytania informacji na temat innych, pośrednich form rolnictwa intensywnego i ekstensywnego (korzystając z e‑materiału i innych źródeł informacji geograficznej). W tym celu nauczyciel zaleca zrobienie stosownych notatek w zeszytach.
Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended‑learning).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Nauczyciel może wyświetlić multimedium bazowe na tablicy interaktywnej lub poprosić uczniów o zapoznanie się z nim na tabletach (lub komputerach). Będzie ono przydatne również podczas lekcji o etapach rozwoju rolnictwa w poszczególnych częściach świata.