Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Maćkowska
Przedmiot: Filozofia
Temat: Etyka Arystotelesa
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne. Uczeń:
pozna etykę Arystotelesa;
wyjaśni koncepcję złotego środka;
przeanalizuje, jak Arystotelesowskie rozumienie cnót ukształtowało zachodnią hierarchię wartości i czy pozostaje aktualne;
zintereptuje wybrane fagmenty Etyki nikomachejskiej Arystotelesa.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
rozmowa kierowana;
audiobook;
praca z multimedium.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel, po zalogowaniu się na platformie i wyświetleniu e‑materiału, odczytuje uczniom temat zajęć oraz cele, a następnie prosi, by na ich podstawie uczniowie sformułowali kryteria sukcesu.
Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji. Prosi wybranego ucznia o przeczytanie pytania znajdującego się we wprowadzeniu do e‑materiału: Czym właściwie jest szczęście? i rozpoczęcie dyskusji na podstawie przeczytanego przed lekcją tekstu. Po zakończeniu dyskusji chętna/wybrana osoba przedstawia wnioski.
Faza realizacyjna:
Uczniowie wspólnie wykonują polecenie nr 1 z sekcji „Przeczytaj”: Przedstaw teorię cnót Stagiryty. W razie potrzeby nauczyciel weryfikuje odpowiedzi uczniów lub naprowadza ich na właściwe.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Prezentacja TED”. Odczytanie polecenia do multimedium: Co według Arystotelesa jest najwyższym dobrem? Czy współczesny człowiek zgodziłby się z jego poglądami? Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.
Praca z drugim multimedium. Uczniowie zapoznają się z materiałem w sekcji „Audiobook”. Klasa dzieli się na grupy. Każdy zespół opracowuje odpowiedzi do poleceń nr 1 i 2. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie liderzy grup odczytują propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.
Uczniowie odpowiadają na pytanie: Czy do szczęścia wystarczają dobra duchowe? Arystoteles twierdził, że nie, późniejsi filozofowie (m.in. stoicy) uznali, że tak. A jak ty sadzisz? Uzasadnij swoje stanowisko.
Faza podsumowująca:
Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach nauczyłem się…
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Przygotuj w punktach rady na temat tego, jak osiągnąć szczęście we współczesnym świecie.
Materiały pomocnicze:
Henel Ł., Lekcja filozofii. Od Sokratesa do Heideggera..., Kraków 2009.
Skowroński L., Jaki sens ma „dobro” w księdze I „Etyki nikomachejskiej”?, w: „Przegląd Filozoficzny”, R. 16, nr 1/2007.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Prezentacja TED” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.