Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: biologia
Temat: Pokrewieństwa ewolucyjne i cechy charakterystyczne strunowców
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Omówisz cechy charakterystyczne strunowców.
Przeanalizujesz podział strunowców i ich pokrewieństwa ewolucyjne.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
rozmowa kierowana;
ćwiczenia interaktywne;
gra dydaktyczna;
praca z filmem;
mapa myśli.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
arkusze papieru, flamastry.
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.
Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel rozpoczyna pogadankę, zadając pytanie:
– Czym są strunowce i jakie są ich cechy charakterystyczne?
Jeśli jest to konieczne, nauczyciel naprowadza uczniów na właściwe odpowiedzi.
Faza realizacyjna:
Praca z filmem pt. „Pokrewieństwa ewolucyjne i cechy charakterystyczne strunowców”. Uczniowie zapoznają się z filmem udostępnionym przez nauczyciela. Następnie w grupach wykonują polecenie nr 2 („Omów plan budowy wszystkich strunowców”). Ochotnicy przedstawiają swoje wyjaśnienia na forum klasy, a nauczyciel ocenia ich poprawność.
Mapa myśli. Nauczyciel dzieli uczniów na 5 lub 6 grup i rozdaje arkusze papieru A3 oraz flamastry. Uczniowie w grupach przygotowują plakaty w formie mapy myśli przedstawiające pochodzenie strunowców, ich systematykę oraz cechy charakterystyczne każdej grupy zwierząt. Wybrane grupy prezentują wyniki swojej pracy. Nauczyciel uzupełnia brakujące informacje, koryguje ewentualne błędy.
Praca w parach z treścią e‑materiału. Uczniowie na podstawie przeczytanego tekstu oraz informacji zawartych w multimedium w sekcji „Film” układają pytania do quizu dla innych par. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską parę, np. ocenami z aktywności.
Faza podsumowująca:
Uczniowie rozwiązują indywidualnie ćwiczenie nr 8: uzasadniają przynależność strunowców do trójwarstwowców, zwierząt wtóroustych i wtórnojamowców.
Nauczyciel wyświetla treści zawarte w sekcji „Wprowadzenie” i na ich podstawie dokonuje podsumowania najważniejszych informacji przedstawionych na lekcji. Wyjaśnia także wątpliwości uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 1 do 7 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Neil A. Campbell i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:
Uczniowie mogą wykorzystać film w celu przygotowania się do lekcji powtórkowej.