Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Metody pomiarów meteorologicznych. Stacja meteorologiczna
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I
PODSTAWA PROGRAMOWA
III. Atmosfera: czynniki klimatotwórcze, rozkład temperatury powietrza, ciśnienia atmosferycznego i opadów, ogólna cyrkulacja atmosferyczna, mapa synoptyczna, strefy klimatyczne i typy klimatów.
Uczeń:
analizuje mapę synoptyczną i zdjęcia satelitarne w celu przedstawienia aktualnego stanu i prognozy pogody.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wymienia przyrządy wykorzystywane do pomiarów meteorologicznych,
omawia metody pomiarów meteorologicznych,
wykonuje samodzielnie podstawowe pomiary meteorologiczne.
Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa
Metody nauczania: pogadanka/dyskusja, drzewo decyzyjne, metody operatywne (praca z e‑materiałem)
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca zbiorowa, praca w grupach
Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, podręcznik, mapa fizyczna Polski
Materiały pomocnicze
L.J. Battan, Pogoda, tłum. S. Moszkowicz, PWN, Warszawa 1979.
Meteorologiczne pomiary i obserwacje (dostęp 17.02.2021).
Stacje meteo w rolnictwie (dostęp 17.02.2021).
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Czynności organizacyjne.
Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć – prosi ich o przypomnienie definicji pogody i podanie jej elementów. Następuje pogadanka na temat pomiarów poszczególnych elementów pogody i przyrządów wykorzystywanych przy tych pomiarach.
Nauczyciel podaje temat i cele lekcji.
Faza realizacyjna
Wprowadzenie terminów: synoptyka, mapa synoptyczna.
Wykorzystując e‑materiał, uczniowie przedstawiają różnice między obserwacjami meteorologicznymi i aeronomicznymi.
Pracując w parach, uczniowie charakteryzują sieć meteorologiczną na kuli ziemskiej i w Polsce.
Korzystając z e‑materiału i mapy fizycznej Polski, uczniowie wskazują przykłady stacji hydrologiczno‑meteorologicznych w naszym kraju.
Korzystając z e‑materiału, uczniowie opisują wyposażenie stacji meteorologicznej i klatki meteorologicznej (oglądają zdjęcia przyrządów pomiarowych wykorzystywanych do obserwacji – można znaleźć i przedstawić więcej obrazów) oraz omawiają częstotliwość pomiarów.
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy – każda z nich ma przeanalizować potrzebę utrzymywania, a nawet rozbudowy stacji meteorologicznych.
Uczniowie pracują w grupach, tworząc drzewo decyzyjne, w „pniu drzewa” wpisują sytuację wymagającą podjęcia decyzji: czy należy utrzymywać istniejące i budować nowe stacje meteorologiczne?
Uczniowie w odpowiednie miejsca wpisują możliwe rozwiązania, pozytywne i negatywne skutki każdego z rozwiązań, wyciągają wnioski i podejmują decyzję wynikającą z analizy sytuacji.
Po upływie określonego przez nauczyciela czasu uczniowie przyczepiają swoje drzewa decyzyjne do tablicy, prezentują je na forum klasy.
Uczniowie wspólnie tworzą krótką notatkę wynikającą z analizy sytuacji (Jaką rolę w życiu i gospodarce ludzi odgrywają stacje i pomiary meteorologiczne?).
Faza podsumowująca
Nauczyciel zadaje pytania sprawdzające stopień opanowania omawianych zagadnień, wskazuje uczniom do wykonania wybrane ćwiczenia z e‑materiału (do indywidualnej pracy).
Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia pracę uczniów i ich zaangażowanie.
Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – co było dla nich ciekawe, nowe, trudne.
Praca domowa
Wyjaśnij, dlaczego obserwacje i pomiary meteorologiczne są rygorystycznie unormowane odpowiednimi instrukcjami, ujednoliconymi dla całej kuli ziemskiej.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:
Film edukacyjny oraz audiobooka można wykorzystać przy powtórzeniu materiału z działu poświęconego atmosferze (zakres podstawowy: III). Film edukacyjny i audiobooka można wykorzystać także na lekcji dotyczącej własnych obserwacji okolic szkoły oraz identyfikowania mikroklimatu miejsca, w którym zlokalizowana jest szkoła ucznia (zakres rozszerzony: III. 5).