SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Metody pomiarów meteorologicznych. Stacja meteorologiczna

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I

PODSTAWA PROGRAMOWA

III. Atmosfera: czynniki klimatotwórcze, rozkład temperatury powietrza, ciśnienia atmosferycznego i opadów, ogólna cyrkulacja atmosferyczna, mapa synoptyczna, strefy klimatyczne i typy klimatów.

Uczeń:

  1. analizuje mapę synoptyczną i zdjęcia satelitarne w celu przedstawienia aktualnego stanu i prognozy pogody.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wymienia przyrządy wykorzystywane do pomiarów meteorologicznych,

  • omawia metody pomiarów meteorologicznych,

  • wykonuje samodzielnie podstawowe pomiary meteorologiczne.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody nauczania: pogadanka/dyskusja, drzewo decyzyjne, metody operatywne (praca z e‑materiałem)

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca zbiorowa, praca w grupach

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, podręcznik, mapa fizyczna Polski

Materiały pomocnicze

L.J. Battan, Pogoda, tłum. S. Moszkowicz, PWN, Warszawa 1979.

Meteorologiczne pomiary i obserwacje (dostęp 17.02.2021).

Stacje meteo w rolnictwie (dostęp 17.02.2021).

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

  • Czynności organizacyjne.

  • Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć – prosi ich o przypomnienie definicji pogody i podanie jej elementów. Następuje pogadanka na temat pomiarów poszczególnych elementów pogody i przyrządów wykorzystywanych przy tych pomiarach.

  • Nauczyciel podaje temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

  • Wprowadzenie terminów: synoptyka, mapa synoptyczna.

  • Wykorzystując e‑materiał, uczniowie przedstawiają różnice między obserwacjami meteorologicznymi i aeronomicznymi.

  • Pracując w parach, uczniowie charakteryzują sieć meteorologiczną na kuli ziemskiej i w Polsce.

  • Korzystając z e‑materiału i mapy fizycznej Polski, uczniowie wskazują przykłady stacji hydrologiczno‑meteorologicznych w naszym kraju.

  • Korzystając z e‑materiału, uczniowie opisują wyposażenie stacji meteorologicznej i klatki meteorologicznej (oglądają zdjęcia przyrządów pomiarowych wykorzystywanych do obserwacji – można znaleźć i przedstawić więcej obrazów) oraz omawiają częstotliwość pomiarów.

  • Nauczyciel dzieli uczniów na grupy – każda z nich ma przeanalizować potrzebę utrzymywania, a nawet rozbudowy stacji meteorologicznych.

  • Uczniowie pracują w grupach, tworząc drzewo decyzyjne, w „pniu drzewa” wpisują sytuację wymagającą podjęcia decyzji: czy należy utrzymywać istniejące i budować nowe stacje meteorologiczne?

  • Uczniowie w odpowiednie miejsca wpisują możliwe rozwiązania, pozytywne i negatywne skutki każdego z rozwiązań, wyciągają wnioski i podejmują decyzję wynikającą z analizy sytuacji.

  • Po upływie określonego przez nauczyciela czasu uczniowie przyczepiają swoje drzewa decyzyjne do tablicy, prezentują je na forum klasy.

  • Uczniowie wspólnie tworzą krótką notatkę wynikającą z analizy sytuacji (Jaką rolę w życiu i gospodarce ludzi odgrywają stacje i pomiary meteorologiczne?).

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel zadaje pytania sprawdzające stopień opanowania omawianych zagadnień, wskazuje uczniom do wykonania wybrane ćwiczenia z e‑materiału (do indywidualnej pracy).

  • Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia pracę uczniów i ich zaangażowanie.

  • Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – co było dla nich ciekawe, nowe, trudne.

Praca domowa

  • Wyjaśnij, dlaczego obserwacje i pomiary meteorologiczne są rygorystycznie unormowane odpowiednimi instrukcjami, ujednoliconymi dla całej kuli ziemskiej.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Film edukacyjny oraz audiobooka można wykorzystać przy powtórzeniu materiału z działu poświęconego atmosferze (zakres podstawowy: III). Film edukacyjny i audiobooka można wykorzystać także na lekcji dotyczącej własnych obserwacji okolic szkoły oraz identyfikowania mikroklimatu miejsca, w którym zlokalizowana jest szkoła ucznia (zakres rozszerzony: III. 5).