Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Gabriela Iwińska

Przedmiot: Chemia

Temat: Nazwy i wzory aminokwasów białkowych

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

XVIII. Związki organiczne zawierające azot. Uczeń:

11) pisze wzór ogólny alfa‑aminokwasów w postaci RCH(NHIndeks dolny 2)COOH; wyjaśnia, co oznacza, że aminokwasy białkowe są alfa‑aminokwasami i należą do szeregu konfiguracyjnego L.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • omawia zasady nazewnictwa systematycznego i zwyczajowego aminokwasów białkowych;

  • rysuje wzory aminokwasów białkowych na podstawie nazwy.

  • proponuje nazwy systematyczne aminokwasów białkowych o podanym wzorze strukturalnym.

Strategie nauczania:

  • strategia asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • analiza materiału źródłowego oraz ćwiczenia uczniowskie;

  • dyskusja;

  • technika zdań podsumowujących;

  • burza mózgów;

  • technika gadająca ściana;

  • grafika interaktywna;

  • modelowanie.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • rzutnik multimedialny.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel odwołuje uczniów do e‑materiału i prosi o wyszukanie informacji do następujących pytań:Ile istnieje aminokwasów białkowych? Czy znacie ich skróty? Czy potrafilibyście narysować ich wzory?
    Uczniowie dyskutują.

  2. Nauczyciel przedstawia uczniom cel zajęć oraz wspólnie ustala z nimi kryteria sukcesu do tematu: „Nazwy i wzory aminokwasów białkowych”.

  3. Rozpoznawanie wiedzy wyjściowej uczniów. Uczniowie na forum klasy wymieniają się posiadanymi informacjami nazw i wzorów aminokwasów białkowych.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie losowo dzielą się na dwie grupy zadaniowe. Jedna grupa zajmuje się omówieniem zasad tworzenia nazewnictwa systematycznego aminokwasów, a druga – etymologii nazw zwyczajowych. Uczniowie korzystają z dostępnych źródeł informacji, w tym z e‑materiału.

  2. Nauczyciel rozdaje arkusze papieru A3, mazaki oraz monitoruje przebieg pracy uczniów. Po wyznaczonym czasie chętni uczniowie z zastosowaniem techniki gadająca ściana omawiają efekty pracy poszczególnych grup. Pozostali uczniowie weryfikują poprawność merytoryczną wypowiedzi uczniów.

  3. Modelowanie – uczniowie pracują w parach. Nauczyciel rozdaje uczniom modele kulkowo‑pręcikowe i podaje przykładowe nazwy aminokwasów, do których uczniowie konstruują wzory modelowe. Nauczyciel wspiera uczniów i weryfikuje poprawność zbudowanych modeli.

  4. Uczniowie przechodzą do analizy medium bazowego – grafiki interaktywnej, która przedstawia podział aminokwasów białkowych ze względu na polarność łańcucha bocznego, charakter chemiczny, możliwość biosyntezy oraz budowę łańcucha bocznego, a następnie wykonują zadania w ramach utrwalenia wiedzy.

  5. Uczniowie samodzielnie sprawdzają swoją wiedzę wykonując ćwiczenia zawarte w e‑materiale – sprawdź się.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie określają, jakie nowe pojęcia wystąpiły na lekcji.

  2. Nauczyciel rozdaje kartki czerwone i zielone, następnie prosi o podniesienie kartek zielonych przez osoby, które nie mają żadnych wątpliwości związanych z dzisiejszym tematem lekcji, czerwonych przez osoby, które nie wszystko zrozumiały.
    Prowadzący prosi, aby na kartkach czerwonych uczniowie napisali, z czym były problemy, a następnie przykleili je do kosza. Na zielonych piszą, co ich zainteresowało i również przyklejają je do walizeczki (kosz i walizeczka wiszą na tablicy).

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują zadania zawarte w zestawie ćwiczeń – nierozwiązane podczas lekcji.

Materiały pomocnicze:

  • podręczniki tradycyjne;

  • mazaki;

  • arkusze A4;

  • modele kulkowo‑pręcikowe.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Medium w sekcji „Grafika interaktywna” można wykorzystać jako materiał służący powtórzeniu materiału w temacie „Nazwy i wzory aminokwasów białkowych”.