Numer e‑materiału: 3.4.1.3

Imię i nazwisko autora: Katarzyna Walkowska

Przedmiot: język obcy nowożytny – język niemiecki

Temat zajęć: Die Kunst der guten Manieren/Sztuka dobrych manier

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa IV, zakres podstawowy, poziom językowy B1+/B2

Cel ogólny lekcji:

Umiejętność wypowiadania się na temat zasad dobrego zachowania się w szkole i poza nią.

Cele szczegółowe lekcji:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przypomni sobie podstawowe zasady dobrych manier w różnych sytuacjach;

• przedstawi zasady dobrego zachowania, które mają szczególne znaczenie w czasie urlopu;

• zareaguje w języku niemieckim na sytuacje, w których inne osoby wykazują się brakiem dobrych manier.

Cele motywacyjne:

• uczy się o rzeczach, które są dla niego ważne;

• uczy się o sprawach, które dotyczą otaczającego go świata;

• zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności;

• otrzymuje informację zwrotną o postępach.

Strategie uczenia się

strategie pamięciowe:

• stosowanie mnemotechnik do zapamiętywania nowych wyrazów i ich znaczeń – używanie obrazu i dźwięku obok słów (używanie skojarzeń wzrokowych, stosowanie słów kluczowych, wprowadzanie wyrazów i zwrotów do kontekstu sytuacyjnego, używanie skojarzeń wzrokowych, odtwarzanie dźwięków z pamięci, porównywanie dźwięków z naszego języka do dźwięków języka, którego się uczymy);

strategie kognitywne:

• stosowanie technik generatywnych do uświadamiania sobie struktury języka – zadawanie pytań, robienie notatek, powtarzanie zdań na głos;

• stosowanie technik strukturalnych – wybierania najistotniejszych elementów, czytanie tekstu tylko dla jego ogólnego zrozumienia, czytanie lub słuchanie w celu znalezienia określonych szczegółów;

strategie kompensacyjne:

• odgadywanie znaczenia wyrazów i struktur w tekstach słuchanych i czytanych (używanie wskazówek językowych – niektórych znanych wyrazów, zwrotów z języka polskiego bądź obcego i domyślanie się treści w języku niemieckim);

• pokonywanie ograniczeń w pisaniu poprzez np. tworzenie nowych słów, użycie synonimów, antonimów, tworzenie parafrazy;

strategie społeczne:

• zadawanie pytań osobom o oczekiwanych większych umiejętnościach językowych (prośba o wyjaśnienie, powtórzenie, o poprawienie błędów),

• współpraca z innymi osobami (współpraca z kolegami na tym samym poziomie oraz z zaawansowanymi użytkownikami języka niemieckiego).

Metody, techniki i formy pracy:

• podejście humanistyczne;

• podejście komunikacyjne;

• podająca: pogadanka, praca z tekstem źródłowym, praca z filmem;

• aktywizująca: burza mózgów;

• kognitywna: udzielanie objaśnień (wskazówek) i komentarzy;

• programowana: z użyciem komputera, techniki multimedialne.

Formy zajęć:

• praca indywidualna,

• praca w parach,

• praca w grupie,

• plenum.

Środki dydaktyczne potrzebne do realizacji lekcji:

• komputer, np. laptop z dostępem do Internetu,

• słowniczek,

• tekst źródłowy,

• multimedium (film),

• zestaw ćwiczeń interaktywnych,

• karteczki z nazwą miejsca do losowania,

• główne hasła z filmu na kartkach do losowania.

PRZEBIEG LEKCJI:

a) Faza wprowadzająca:

• Nauczyciel wyświetla lub zapisuje na tablicy kilka czasowników związanych z kwestią braku dobrych manier, np. schmatzen, schlürfen, rülpsen, sich drängen, lärmen, fluchen i prosi uczniów o wyjaśnienie w języku niemieckim lub polskim, co te wyrazy oznaczają. Następnie pyta ich, czy domyślają się, co będzie tematem lekcji (burza mózgów).

• Uczniowie czytają tekst wprowadzający. Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję na temat zasad dobrego wychowania i prosi o odpowiedź na pytanie zadane w tekście wprowadzającym: Ist ein Ratgeber „Gute Manieren” heutzutage noch wichtig? Ist der Knigge noch aktuell? Chętni uczniowie udzielają odpowiedzi na forum klasy.

b) Faza realizacyjna:

• Nauczyciel wyświetla pierwsze dwa akapity tekstu Przeczytaj – wstęp oraz pierwszy fragment dotyczący zasady zachowania A wie Anrede.

• Nauczyciel dzieli klasę na kilka grup i pyta: Welche Benimmregeln in der Schule könnte man hier hinzufügen? Następnie przydziela każdej grupie po dwie literki, np. B wie ..., D wie .... Uczniowie w grupach przygotowują własne hasła oraz propozycje zasad dobrego zachowania według wzoru, z którym się zapoznali. Przedstawiciele grup prezentują wyniki pracy w grupie na forum klasy. Uczniowie tworzą własny wspólny katalog dobrych manier przed zapoznaniem się z tekstem źródłowym.

• Następnie uczniowie zapoznają się z całym tekstem Gutes Benehmen an der Schule. W razie konieczności korzystają z wyrazów i zwrotów zamieszczonych w słowniczku.

• Uczniowie sprawdzają stopień zrozumienia treści tekstu, wykorzystując do tego Übung 1 i 2 w części Przeczytaj. Uczniowie zaznaczają treści omówione w tekście oraz łączą części zdań, tworząc w ten sposób zasadę dobrego zachowania.

• Uczniowie dobierają się w pary. Każda para uczniów pisze na podstawie kodeksu opracowanego w grupach oraz tekstu w części Przeczytaj, jakie dobre maniery obowiązują lub powinny obowiązywać w kręgu przyjaciół (Übung 3 w części Przeczytaj). Wybrana para czyta swoją wypowiedź na forum klasy. Nauczyciel pyta: Wer hat ähnliche Regeln erwähnt? Wer hat andere Regeln beschrieben? Chętni uczniowie udzielają odpowiedzi na forum klasy.

• Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z Übung 1 w części Film. Zanim uczniowie obejrzą film, określają, które wypowiedzi dotyczące zachowania w czasie urlopu są prawidłowe, a które nie. Wybrany uczeń odczytuje rozwiązanie na forum klasy. Nauczyciel prosi o krótki komentarz do każdej wypowiedzi.

• Następnie nauczyciel dzieli klasę na grupy i prosi przedstawicieli grup o wylosowanie jednego hasła dotyczącego reguł dobrego zachowania na wakacjach, które wystąpi w filmie, czyli:

  1. Das richtige Outfit

  2. Pünktlichkeit und gutes Benehmen

  3. Belegen von Liegestühlen

  4. Lautstärke runterdrehen

  5. Benimmregeln am Buffet

• Każda grupa przygotowuje krótką scenkę/dialog w języku niemieckim, który nawiązuje treścią do wylosowanego hasła. Grupa prezentuje dialog na forum klasy. Pozostałe grupy odgadują, o jakiego typu zasadę zachowania chodzi lub jakie zagadnienie jest prezentowane. Zagadnienia zostają zapisane na tablicy.

• Uczniowie zapoznają się z treścią filmu, a następnie sprawdzają stopień zrozumienia jego treści, wykorzystując do tego Übung 1 i 2 w części Film.

c) Faza podsumowująca:

• Uczniowie losują miejsce, do którego dopasowują zasadę dobrego zachowania, np. das Hotel, das Restaurant, die Schule, der Strand, der Freundeskreis, das Flugzeug, das Theater, das Klassenzimmer.Uczniowie formułują zasadę w języku niemieckim.

• Uczniowie dobierają się w pary i wspólnie omawiają oraz opisują swoją reakcję na sytuacje przedstawione w Übung 7 w części Sprawdź się. Wybrane pary prezentują swoją wypowiedź na forum klasy.

Praca domowa:

Uczniowie formułują wypowiedź pisemną – odpowiedź na pytanie zawarte w Aufgabe 8 w części Sprawdź się. Uczniowie opisują co najmniej trzy zachowania, których jako turysta najbardziej nie akceptują u innych turystów i uzasadniają swoją opinię.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium(Film)

• Przed lekcją: Na podstawie tytułu filmu uczniowie przygotowują opis jednej sytuacji, w której ważne są zasady dobrego zachowania w trakcie urlopu. Uczniowie przygotowują fiszki niemiecko‑niemieckie do tematu.

• W trakcie lekcji: Na podstawie treści filmu i słownictwa występującego w filmie uczniowie przygotowują w grupach ankietę na temat dobrych manier w czasie urlopu, którą przeprowadzają wśród kolegów i koleżanek. Wyniki ankiety zostają zapisane i przedstawione na forum klasy.

• Po lekcji: wykorzystanie do powtórzenia słownictwa z danego zakresu. Uczniowie rozwijają każdy wątek przedstawiony w filmie, wyszukując dodatkowe informacje na ten temat. Mogą to być przykłady sytuacji, zdjęcia z urlopu i ich opis, wpisy na forum internetowym.