Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Ewa Malinowska
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Wpływ środowiska przyrodniczego na przemysł i handel zagraniczny
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres rozszerzony, klasa czwarta
PODSTAWA PROGRAMOWA
XIX. Uwarunkowania przyrodnicze gospodarczej działalności człowieka na przykładzie wybranych obszarów: związki rolnictwa z klimatem, ukształtowaniem powierzchni, żyznością gleb i zasobami wodnymi, związek przemysłu i struktury towarowej handlu zagranicznego z zasobami surowców mineralnych, sposoby pokonywania przez człowieka przyrodniczych ograniczeń działalności gospodarczej, zmiany znaczenia środowiska przyrodniczego w rozwoju społeczno‑gospodarczym regionów.
Uczeń:
2) wyjaśnia związki między występowaniem surowców mineralnych a kierunkami rozwoju przemysłu i strukturą towarową handlu zagranicznego.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
Charakteryzuje przyrodnicze czynniki lokalizacji przemysłu.
Określa związki między występowaniem surowców mineralnych a kierunkami rozwoju przemysłu.
Ocenia wpływ występowania i eksploatacji surowców mineralnych na rozwój gospodarczy i strukturę handlu zagranicznego.
Charakteryzuje różne modele rozwoju gospodarczego, uwzględniające handel nieprzetworzonymi surowcami mineralnymi.
Strategie nauczania: asocjacyjna, badawcza (problemowa)
Metody nauczania: blended learning, IBSE
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w większych grupach, praca wszystkich uczniów w klasie
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub/i tablety z dostępem do internetu), atlas szkolny
Materiały pomocnicze
Geografia gospodarcza świata, PWE Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 1999.
Geografia ekonomiczna, Wyd. Wolters Kluwer, 2020.
Dane Światowej Organizacji Handlu, [online], dostępny w internecie: https://data.wto.org/ [dostęp: 20.04.2021].
PRZEBIEG LEKCJI
Przed lekcją uczniowie powinni zapoznać się z tekstem e‑materiału, zwłaszcza danymi statystycznymi.
Faza wprowadzająca
Przedstawienie celów lekcji.
Wprowadzenie w tematykę zajęć – nauczyciel w interakcji z uczniami prowadzi krótką pogadankę na temat przyrodniczych uwarunkowań rozwoju przemysłu i rozmieszczenia okręgów surowcowych.
Faza realizacyjna
Podział uczniów na grupy (liczebność określa nauczyciel), omówienie zasad wykonania zadania; wykonanie poleceń do grafiki interaktywnej; każda grupa wykonuje jedno polecenie wskazane przez nauczyciela lub przyznane drogą losowania.
Praca w grupach – przy pomocy mapy świata, dotyczącej rozmieszczenia importu i eksportu światowego, uczniowie analizują dane z grafiki interaktywnej, prowadzą dyskusję, a następnie wykonują działania zawarte w poleceniach.
Prezentacja wyników na forum klasy – przedstawiciele grup wskazanych przez nauczyciela referują rezultaty prac, uczniowie z grup realizujących to samo polecenie wprowadzają uzupełnienia; nauczyciel kontroluje poprawność wypowiedzi, wprowadza uzupełnienia, zadaje pytania ukierunkowujące.
Dyskusja z udziałem zespołu klasowego po zakończeniu wszystkich prezentacji mająca na celu podsumowanie informacji i określenie związków przyczynowo‑skutkowych między występowaniem surowców mineralnych, rozmieszczeniem przemysłowych okręgów surowcowych, rozwojem wybranych gałęzi przemysłu i strukturą handlu zagranicznego.
Sporządzenie notatki w zeszycie zawierającej syntetyczne podsumowanie przeprowadzonej dyskusji.
Prośba nauczyciela o wykonanie kilku wskazanych ćwiczeń z e‑materiału i przedstawienie rezultatów na forum klasy.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.
Przypomnienie celów zajęć.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i możliwości.
Praca domowa
Dokończenie ćwiczeń zawartych w e‑materiale.
Zapoznanie się z pozostałymi informacjami z e‑materiału.
Praca pisemna: Określ związki przyczynowo skutkowe między występowaniem surowców mineralnych, rozmieszczeniem przemysłowych okręgów surowcowych, rozwojem wybranych gałęzi przemysłu i strukturą handlu zagranicznego w Polsce.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafikę interaktywną można wykorzystać do samodzielnego pogłębiania wiedzy przez ucznia. Można ją także wykorzystać na lekcji o dynamice eksportu i importu (zakres podstawowy, IX. 3).