Autor: Joanna Kalinowska

Temat: Kontrreformacja czy reforma Kościoła katolickiego?- ocena

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, na czym polegała kontrreformacja.

• omawia reformy wprowadzone przez sobór trydencki i ich znaczenie.

• ocenia, czy działania wprowadzone przez Kościół katolicki w odpowiedzi na reformację można określić mianem reformy Kościoła czy zwalczania ruchów protestanckich.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Kontrreformacja czy reforma Kościoła katolickiego?- ocena”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Film + Sprawdź się” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji i jej planowany przebieg.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom, aby zgłaszali swoje propozycje pytań do wspomnianego tematu. Jedna osoba może zapisywać je na tablicy. Gdy uczniowie wyczerpią swoje pomysły, a pozostały jeszcze jakieś ważne kwestie do poruszenia, nauczyciel uzupełnia informacje.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel poleca, aby uczniowie przypomnieli, czym była reformacja oraz ruch w Kościele katolickim będący odpowiedzią na nią. Uczniowie powinni przypomnieć założenia i najważniejsze postulaty ruchów protestanckich, a także postanowienia soboru trydenckiego. Prowadzący w razie potrzeby koryguje i uzupełnia odpowiedzi uczniów.

2. Praca z pierwszym multimedium („Audiobook”). Nauczyciel odtwarza nagranie i poleca, aby uczniowie w parach wykonali polecenie nr 2 – wyjaśnili znaczenie pojęć „kontrreformacja” i „reforma kościoła”. Wybrana lub wskazana dwójka uczniowska prezentuje propozycję odpowiedzi, pozostali uczniowie mogą się do niej ustosunkować.

3. Nauczyciel, nawiązując do polecenia nr 3 oraz polecenia nr 2 do filmu, zadaje uczniom pytania: Jakie fakty potwierdzają tezę o reformie Kościoła katolickiego, a jakie tę o dążeniu Kościoła do zwalczania wyznań protestanckich? Czy wymienione pojęcia oddają istotę omawianej problematyki? A może, śladem takich badaczy jak O’Malley, powinniśmy ukuć zupełnie nowe i neutralne terminy? Uczniowie dyskutują, przedstawiając swoje opinie wraz z argumentacją.

4. Na koniec uczniowie na podstawie e‑materiału i własnej wiedzy układają indywidualnie pytania. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na ilość poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel może nagrodzić najlepiej odpowiadających, np. ocenami z aktywności.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli?

2. Na zakończenie nauczyciel podsumowuje przebieg zajęć i ocenia pracę uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj polecenie nr 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

2. Wykonaj ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Wiek XVI‑XVIII w źródłach. Wybór tekstów z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, red. M. Sobańska‑Bondaruk i S. Lenard, Warszawa 1999.

Ks. H. Olszar, Historia Kościoła powszechnego. Od nowożytności do współczesności. Materiały do ćwiczeń, Katowice 2015.

Historia powszechna XIV‑XV w. Wybór tekstów źródłowych, oprac. M. Małowist przy udziale B. Geremka i A. Wyrobisza, Warszawa 1954.

Wskazówki metodyczne:

Informacje z sekcji „Audiobook” mogą być wykorzystane w trakcie lekcji do pracy uczniów w grupach lub samodzielnie.