SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Ewa Malinowska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Powstawanie atolu

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I

Podstawa programowa

V. Litosfera: związek budowy wnętrza Ziemi z tektoniką płyt litosfery, procesy wewnętrzne i zewnętrzne kształtujące powierzchnię Ziemi i ich skutki, skały.

Uczeń:

3) charakteryzuje główne procesy zewnętrzne modelujące powierzchnię Ziemi (erozja, transport, akumulacja) oraz skutki rzeźbotwórczej działalności rzek, wiatru, lodowców, lądolodu i mórz oraz wietrzenia.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wyjaśnia, czym jest atol i omawia etapy jego powstawania,

• określa wpływ warunków środowiska wodnego (zasolenie, bioróżnorodność) na tempo powstawania atolu,

• lokalizuje atole na mapie świata,

• wskazuje różnice między atolem a rafą barierową.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE

Formy zajęć: praca indywidualna

Środki dydaktyczne: e‑materiał, atlas, komputer, projektor multimedialny, tablety, zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

Goldberg W.M., Atolls of the World. Revisiting the Original Checklist, „Atoll Research Bulletin” 2016, nr 610.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Sprawdzenie zadania domowego.

• Wprowadzenie do lekcji poprzez krótkie przypomnienie przez nauczyciela informacji dotyczących genezy wysp wulkanicznych – uczniowie wskazują miejsca występowania tych wysp.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Pogadanka prowadzona przez nauczyciela, ilustrowana prezentacją multimedialną zawierającą schematy i fotografie oraz symulacją interaktywną z e‑materiału. Pogadanka dotyczyć ma powstawania atoli i różnych ich typów; uczniowie sporządzają notatki.

• Omówienie zasad wykonania zadania. Zadaniem uczniów jest określenie związków przyczynowo‑skutkowych między czynnikami środowiskowymi a powstawaniem atolu, poprzez udzielanie odpowiedzi na pytania problemowe zadawane przez nauczyciela po zakończeniu pogadanki.

• Zadawanie pytań problemowych przez nauczyciela (propozycje pytań):

  • dlaczego powstaje atol?

  • czym atol różni się od rafy barierowej?

  • jakie czynniki środowiska mają wpływ na zasiedlanie skał wulkanicznych przez organizmy żywe?

  • czy atole mogą występować we wszystkich strefach klimatycznych?

  • jakie mogą być zagrożenia dla atoli?

  • jak można zagospodarować atole?

• Odpowiedzi uczniów na zadawane pytania, kontrola poprawności odpowiedzi przez nauczyciela, dyskusja.

• Podsumowanie dyskusji mające na celu wykazanie najważniejszych związków przyczynowo‑skutkowych prowadzących do powstania atoli i możliwości ich gospodarczego wykorzystania.

• Prezentacja filmu o wybranym archipelagu (Malediwy, Seszele, Tonga lub inny wybrany przez nauczyciela) przedstawiającego krajobraz (także z lotu ptaka), aspekty przyrodnicze, społeczne i gospodarcze archipelagu – źródło: np. YouTube.

• Prośba nauczyciela o wykonanie kilku wskazanych ćwiczeń z e‑materiału.

Faza podsumowująca

• Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i odpowiedzi uczniów.

• Ocena aktywności i przypomnienie celów zajęć.

Praca domowa

• Zapoznaj się z pozostałymi informacjami z e‑materiału.

• Prezentacja multimedialna – na podstawie różnych źródeł informacji scharakteryzuj wybrany atol lub archipelag złożony z atoli, omów jego położenie, genezę i zagospodarowanie. Wyniki pracy zaprezentujesz na następnej lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Zawarta w e‑materiale symulacja interaktywna może być wykorzystana do samodzielnego rozszerzania i pogłębiania wiedzy przez ucznia w domu i w czasie lekcji mającej na celu powtórzenie materiału z bloku tematycznego dotyczącego litosfery (zakres podstawowy: V). Będzie przydatna także podczas innych lekcji dotyczących różnych zagadnień związanych z procesami zewnętrznymi, które modelują powierzchnię Ziemi (zakres podstawowy: V. 3).