Dla nauczyciela

Imię i nazwisko autora: Elwira Stefańska

Przedmiot: Język obcy nowożytny – język rosyjski

Temat zajęć: Росси́йские изобрете́ния / Rosyjskie wynalazki

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, IV klasa szkoły ponadpodstawowej: 4‑letnie liceum, 5‑letnie technikum, poziom A2+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
12) nauka i technika (np. wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno‑komunikacyjnych);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) układa informacje w określonym porządku;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) układa informacje w określonym porządku;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje w zakresie przedsiębiorczości;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

  • opowiada o rosyjskich wynalazcach i ich osiągnięciach;

  • opisuje najważniejsze i najbardziej znaczące z jego punktu widzenia rosyjskie wynalazki;

  • przygotowuje prezentację na temat wybranego rosyjskiego wynalazku lub rosyjskiego wynalazcy.

Cele motywacyjne:

  • nabywa wiedzę z dziedziny technologii;

  • rozwija wyobraźnię;

  • zaspokaja potrzebę ciekawości i kreatywności.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe (obraz i dźwięk);

  • strategie kognitywne (ćwiczenie języka obcego w naturalnych kontekstach);

  • strategie kompensacyjne (odgadywanie znaczenia tekstów słuchanych);

  • strategie afektywne (motywowanie do nauki, eliminacja lęku przed popełnieniem błędu).

Metody i techniki nauczania:

Metody:

  • metoda podająca;

  • metoda praktyczna;

  • metoda programowana;

  • metoda audiolingwalna;

  • metoda aktywizująca.

Techniki:

  • praca z tekstem źródłowym;

  • ćwiczenia przedmiotowe;

  • dyskusja w parach i na forum klasy;

  • burza mózgów;

  • praca z użyciem komputera;

  • wyjaśnienie.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca grupowa.

Środki dydaktyczne:

  • komputer z dostępem do internetu;

  • projektor lub tablica multimedialna;

  • głośniki.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

  • Czynności organizacyjne. Nauczyciel wita uczniów po rosyjsku, następnie zadaje pytania: Какие известные изобретения вы знаете? Какие изобретения и достижения в науке и технике вы считаете самыми важными? Каких вы знаете известных российских изобретателей или учёных? Что вы знаете об их изобретениях? Uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami, a nauczyciel czuwa nad przebiegiem dyskusji.

  • Następnie nauczyciel podaje temat oraz cele lekcji. Temat lekcji zapisuje na tablicy.

Faza realizacyjna:

  • Nauczyciel zapoznaje uczniów z treścią tekstu źródłowego zamieszczonego w części „Przeczytaj”. Następnie chętni uczniowie czytają poszczególne części tekstu na głos. Nauczyciel koryguje wymowę i intonację.

  • W dalszej kolejności nauczyciel sprawdza, czy tekst jest zrozumiały. Jeżeli pojawią się jakieś niezrozumiałe słowa, nauczyciel sugeruje uczniom ich znaczenie, np. podając przykłady użycia tego słowa w zdaniach. Prosi również uczniów o skorzystanie ze słownika, aby zapoznać się z wzorcowym brzmieniem słów i wyrażeń.

  • Po zapoznaniu uczniów z tekstem nauczyciel sprawdza, czy faktycznie uczestnicy zajęć przeczytali go ze zrozumieniem. Prosi o wykonanie ćwiczeń 1–3 zamieszczonych w tej części e‑materiału. Nauczyciel po upływie wyznaczonego czasu weryfikuje poprawność wykonania zadania.

  • Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z multimedium – grą dydaktyczną. Następnie klasa zostaje podzielona na kilkuosobowe zespoły. Każda z grup rozwiązuje poszczególne zadania w grze. Po upływie wyznaczonego czasu przedstawiciele grup prezentują swoje wyniki na forum klasy.

  • Następnie uczniowie wykonują zadania 1–3 do multimedium.

  • Nauczyciel wprowadza uczniów w fazę ćwiczeń z sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1–6, a ich praca nadzorowana jest przez nauczyciela.

Faza podsumowująca:

  • Uczniowie wykonują pisemnie ćwiczenie 7 z części „Sprawdź się”. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi. Wybrane dwójki prezentują odpowiedzi na forum, nauczyciel udziela informacji zwrotnej i koryguje ewentualne błędy.

Praca domowa:

  • Ćwiczenie 8 z części „Sprawdź się” polegające na przygotowaniu prezentacji na temat wybranego rosyjskiego wynalazku lub rosyjskiego wynalazcy.

Materiały pomocnicze:

  • Zdjęcia przedstawiające sylwetki rosyjskich i radzieckich wynalazców oraz ich wynalazki.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Nauczyciel może podzielić klasę na kilkuosobowe zespoły. Każda z grup ma za zadanie przygotować od 5 do 10 zadań (lub pytań) zgodnych z tematem lekcji. Uczniowie mogą zainspirować się pytaniami z gry edukacyjnej. Następnie grupy przekazują sobie opracowane zadania i rozwiązują je.

Słownik