Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Magdalena Filewicz
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Przyczyny klęski ekologicznej w Górach Izerskich
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III
Podstawa programowa
XIV. Regionalne zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Polski: podział na regiony fizycznogeograficzne, budowa geologiczna i zasoby surowcowe, ukształtowanie powierzchni, sieć wodna, warunki klimatyczne, formy ochrony przyrody, stan środowiska przyrodniczego.
Uczeń:
10) dokonuje analizy stanu środowiska w Polsce i własnym regionie oraz przedstawia wnioski z niej wynikające, korzystając z danych statystycznych i aplikacji GIS.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
wskazuje na mapie lokalizację Gór Izerskich,
dostrzega zależności między działalnością człowieka a klęską ekologiczną,
charakteryzuje trzy grupy czynników stresowych, które spowodowały klęskę ekologiczną w Górach Izerskich.
Strategie nauczania: asocjacyjna, emocjonalna
Metody i techniki nauczania: blended learning, dyskusja
Formy pracy: praca indywidualna, praca w grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, rzutnik, atlasy geograficzne, mapa fizyczna Polski
Materiały pomocnicze
Jarocińska A. i in., Przebieg klęski ekologicznej w Karkonoszach i Górach Izerskich na podstawie analizy zdjęć satelitarnych Landsat, [w:] 25 lat po klęsce ekologicznej w Karkonoszach i Górach Izerskich - obawy i rzeczywistość. Konferencja naukowa z okazji 55‑lecia Karkonoskiego Parku Narodowego, red. R. Knapik, Karkonoski Park Narodowy, Jelenia Góra 2014, s. 47–62. Dostępne w internecie: geoinformatics.uw.edu.pl (dostęp 2.06.2021).
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Wprowadzenie do tematyki zajęć. Uczniowie, korzystając z atlasów geograficznych, określają położenie Gór Izerskich. Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat przyczyn klęski ekologicznej w Górach Izerskich, uczniowie zgłaszają swoje propozycje.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z częścią „Przeczytaj” e‑materiału, weryfikują trafność swoich propozycji przedstawionych w dyskusji na początku lekcji. Nauczyciel sprawdza zrozumienie materiału, odpowiada na pytania uczniów, wyjaśnia ich wątpliwości.
Podział uczniów na 3 grupy. Uczniowie w grupach zapoznają się z filmem edukacyjnym. Zadaniem poszczególnych zespołów jest opracowanie informacji o czynnikach biotycznych, abiotycznych i antropogenicznych, które złożyły się na klęskę ekologiczną w Górach Izerskich. Po upływie ustalonego przez nauczyciela czasu liderzy grup prezentują rezultaty pracy, pozostali uczniowie uzupełniają w tym czasie swoje notatki. Nauczyciel czuwa nad poprawnością wypowiedzi uczniów.
Uczniowie, nadal pracując w grupach i korzystając z dostępnych źródeł informacji, wskazują obszary zagrożenia ekologicznego w Polsce. Zadaniem uczniów jest określenie głównych zagrożeń środowiska i porównanie ich z sytuacją, jaka wystąpiła w Górach Izerskich. Nauczyciel wspiera uczniów, czuwa nad przebiegiem ich pracy.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie wiedzy poprzez rozwiązanie ćwiczeń zawartych w e‑materiale.
Przypomnienie celów lekcji.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas zajęć, uwzględniając ich zaangażowanie i możliwości.
Praca domowa
Korzystając z dostępnych źródeł informacji, opisz inną klęskę ekologiczną na obszarze Polski. Jakie były główne przyczyny katastrofy? Czy udało się uratować zdegradowane tereny?
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Film edukacyjny zawarty w e‑materiale może zostać wykorzystany podczas zajęć poświęconych konfliktom na linii człowiek – środowisko (zakres podstawowy: XIII. 4, XIII. 8, XIII. 9, XIII. 10). Może zostać wykorzystany także na lekcjach poświęconych konieczność działań na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego w Polsce (zakres podstawowy: XIV. 11).